Nguyễn Hồng Điệp

Chuyên gia chứng khoán

Cái khó đầu tiên là vì "nó quá đơn giản", cứ "mua rẻ, bán đắt", kiểu gì chả thắng. Nhưng định nghĩa thế nào là rẻ thì lại rất khó. Cái khó thứ hai là "bắt nhịp" đúng. Nếu lạc nhịp, sẽ xảy ra tình huống ăn thì non, thua thì đậm. Cái khó nữa là kể cả bắt nhịp đúng, nhưng mua "con" gì? Mua sai mã, chỉ biết "tức tối" khi nhìn người bên cạnh ăn "lồi mồm, toác mỏ", còn mình thì còm cõi nhặt bạc lẻ. Nói chung trăm nghìn cái khó. 

Rất nhiều nhà đầu tư (NĐT) cá nhân, anh em nhỏ lẻ, đang bị thị trường nhào nặn hàng ngày. Không phải họ kém cỏi, thiếu kiến thức, thiếu tư duy. Ngay cả việc họ có tiền (để đầu tư chứng khoán) cũng thể hiện là rất giỏi. Nhưng có lẽ họ chưa quen. Đầu tư là phương pháp, kỷ luật là hành vi. Phải thông thạo phương pháp, tuân thủ kỷ luật, mới có thể chiến thắng. 

Trải qua 20 năm trên TTCK Việt Nam, tôi đúc kết được khá nhiều điều. Có thể đúng với người này, sai với người khác, vì CK không có công thức chiến thắng chung. Tuy vậy, hy vọng các NĐT nhỏ lẻ, có thể rút ra cho mình được những điều bổ ích.

1. Lý do: hãy xác định thật rõ ràng, tại sao mua cổ phiếu đó? Kể cả lý do là gì, hãy luôn nhớ kỹ và đi theo lý do đó cho suốt chu kỳ. Đừng bị dao động hay bị ảnh hưởng vì những nguyên do khác. Có anh bạn tôi, cứ nằng nặc đòi mua MSN, vì anh ấy bảo thích ăn nước mắm. Ok thôi, thích thì cứ nhích.

2. Nghiên cứu: đã có lý do mua, thì phải nghiên cứu thật sâu về cổ phiếu đó. Nếu có gì chưa hiểu, nên đi tìm các chuyên gia, các bạn môi giới có tâm, có trình, để hỏi. Phân tích TA, FA, dòng tiền, để xác định target mua, target bán.

3. Điểm nhấn: đừng mua cổ tầm thường. Hãy chọn cổ có "câu chuyện". Còn câu chuyện đó đúng sai đến mức nào, có thành hiện thức hay không, tính sau. Đừng lan man quá nhiều cổ phiếu. Đừng nghe ông nào đó khuyên bạn "bỏ trứng vào nhiều giỏ". Cá nhân tôi nghĩ, NĐT có 2 tỷ đồng, chỉ nên mua tối đa 3 mã.

4. Phù hợp: nên chọn cổ phiếu phù hợp xu hướng chung. Cổ phiếu có tốt đến mấy, mà cả tháng chả nhúc nhích gì, đừng chơi. 

5. Dẫn dắt: hãy chọn cổ phiếu "nhạy" với thị trường, mang tính dẫn dắt cho dòng, cho nhóm ngành của cổ phiếu đó.

6. Lái tàu: "cổ không lái như gái không chồng", thực vậy, hầu hết các cổ phiếu đều có những nhà tạo lập. Họ là "tay to", nâng đỡ và làm ổn định nền giá của cổ phiếu. Đừng ngại, hãy cứ chơi những cổ như vậy, miễn là không có hiện tượng "làm giá" thô thiển.

7. Nhạy bén: khi cổ phiếu đột ngột giảm sốc trong hoàn cảnh thị trường chung bình thường, hãy thật nhanh chóng tìm hiểu nguyên nhân. Hầu hết thị trường luôn đúng, lý do đều có cả. Cho nên hãy dũng cảm cắt lỗ với bất kỳ tỷ lệ thua bao nhiêu. Coi như đó là một quyết định đầu tư sai, tìm cơ hội khác.

8. Quyết liệt: trong những lúc thị trường giảm vì những nguyên nhân vĩ mô, nên quyết liệt cắt lỗ thật sớm (khoảng 7-8%). Nhưng phải mua lại chính những cổ phiếu này, khi giảm về vùng "không thể giảm nữa". Xác định vùng này thường là khi tin xấu vẫn ra, mà thị trường "trơ trơ", không giảm thêm, thì đó là đáy. Hãy mua lại những cổ của mình.

9. Kiên định: không bao giờ cắt lỗ cổ phiếu tốt ở vùng đáy, bất chấp việc kẹp mua ở vùng đỉnh. Nếu đã không kịp bán sớm (để mua lại sau), thì hãy quên đi, không bán nữa. Đừng bao giờ nghĩ thị trường sẽ "sập về thời kỳ đồ đá", vớt vát được đồng nào hay đồng ấy. Tương tự như thế, đã xác định target bán, đừng bán non. Vì bán non rất hay quay lại mua đỉnh.

10. Ít nghe: khi đã làm tất cả những điều trên tốt, hãy bịt tai lại, không nghe ai hết. Chờ đợi hái quả ngọt ở cuối con đường.

Mỗi người đều có những phương pháp riêng, đều có những cái hay riêng. Tôi chỉ xin chia sẻ những gì tôi đánh giá là quan trọng nhất. Hy vọng NĐT cá nhân sẽ nhìn nhận lại, xem mình đã từng vướng phải những lỗi hay vi phạm những nguyên tắc trên bao giờ chưa. Chứng khoán là đam mê, là dòng chảy vô tận. Sự học hỏi không ngừng, sẽ mang lại chiến thắng cho chúng ta.