Ông Nguyễn Đình Gia (phải), cha của Nguyễn Đình Lương, một trong những nạn nhân bị nghi là tử vong bên trong xe tải, được một người bạn chia buồn tại nhà ở Hà Tĩnh, Việt Nam. Ảnh: Reuters

Con cái của họ đã lên kế hoạch gửi lại tiền sau khi nhận được công việc mà họ hy vọng ở Anh, nơi 39 người được tìm thấy đã chết trong một chiếc xe tải vào tuần trước. Người lái xe đã bị buộc tội và cảnh sát Anh cho biết hôm thứ ba họ đang tìm kiếm thêm hai nghi phạm được cho là có liên quan đến vụ án.

Các gia đình ở miền trung Việt Nam đã lâm vào tình cảnh khốn cùng khi người thân của họ có thể đã ở trong thùng lạnh, để lại hàng núi nợ cho người thân của mình.

Số tiền mà họ vay nợ đã được trả cho những kẻ buôn lậu, thông qua các chuyến bay, hộ chiếu giả và xe tải đi vào châu Âu, nơi từ lâu đã là một điểm đến hàng đầu cho những người di cư thoát khỏi những ngôi làng nghèo khó và mơ ước có cuộc sống tốt hơn ở nước ngoài.

Một số đứa con của họ đã làm việc ở châu Âu, gửi lại hàng triệu đồng mỗi tháng cho các gia đình ở vùng nghèo khó của Việt Nam, nơi hầu hết mọi người là nông dân, ngư dân hoặc công nhân nhà máy.

“Chúng tôi vẫn còn nợ gần 200 triệu đồng”, ông Nguyễn Đình Gia, người nghĩ rằng con trai Nguyễn Đình Lương của mình đã ở trong chiếc xe tải được tìm thấy ở ngoại ô khu công nghiệp Luân Đôn.

“Gia đình tôi vay mượn của người thân để hỗ trợ cho chuyến đi của Lương”, chuyến đi đưa anh đến Nga rồi Pháp, nơi anh đã sống trong năm 2018 và làm bồi bàn. Anh đã gửi lại khoảng từ 250 đô la Mỹ đến 430 đô la Mỹ một tháng để trả tiền vay và hứa với gia đình rằng anh sẽ tìm thêm việc để gửi thêm.

Anh hy vọng có thể kiếm được nhiều tiền hơn ở Anh, và đã nhờ gia đình vay thêm khoảng 14.000 đô la Mỹ (hơn 320 triệu đồng) để trả cho những kẻ buôn lậu khi anh đến.

Gia nói rằng ít nhất là khoản vay này không tính lãi, nhưng họ vẫn đang rất lo lắng về việc khi nào mới đủ tiền để trả nợ.

“Chúng tôi là nông dân, chúng tôi không có gì để làm. Chúng tôi phải nhờ vào những đứa con của chúng tôi hiện giờ”, ông Gia nói, có bảy đứa con khác vẫn còn ở Việt Nam.

Các tỉnh miền trung Việt Nam từ lâu đã bị kẹt trong nghèo đói – do những thảm họa môi trường, sự phát triển chậm chạp và thời tiết khó lường do biến đổi khí hậu.

Ở Hà Tĩnh, thu nhập bình quân đầu người hàng năm là 50 triệu đồng, dưới mức trung bình quốc gia - gần 60 triệu đồng. Ở tỉnh láng giềng Nghệ An, nơi nhiều người di cư mất tích, chỉ là 27 triệu đồng.

Nghèo đói thường buộc các gia đình phải tìm kiếm sự giúp đỡ từ các quỹ tín dụng của nhà nước địa phương, nơi tương đối phổ biến trên khắp vùng nông thôn Việt Nam và dễ dàng tiếp cận với các khoản vay lãi suất thấp.

Ông Hoàng Lãnh, cha của Hoàng Văn Tiệp, 18 tuổi, lo sợ rằng con mình nằm trong số 39 người đã tử vong trong một chiếc xe tải ở Anh.

Một số sử dụng tiền để mở cửa hàng hoặc xây dựng nhà. Những người khác như ông Hoàng Lãnh dùng nó để gửi con ra nước ngoài.

Ông trả tiền cho những kẻ buôn lậu để gửi con trai Hoàng Văn Tiệp sang châu Âu, hạ cánh ở Pháp một năm trước. Bây giờ ông cũng sợ con trai mình là một trong những người được tìm thấy trong xe tải.

Mặc dù Tiệp thường xuyên gửi tiền kiếm được từ công việc rửa chén bát của mình, cha anh vẫn còn nợ ngân hàng 100 triệu đồng.

"Chúng tôi không tìm được cách nào để trả nợ. Tôi không có kế hoạch gì, công việc của tôi chỉ kiếm được hơn 4 triệu đồng một tháng".

Ông Lãnh đã dùng sổ đỏ của mình để đảm bảo số tiền vay, vì không có tài sản nào khác.

“Không có gì khó khăn khi đăng ký vay nếu bạn ở khu vực nghèo khó. Chỉ mất vài ngày để nhận được tiền”, ông cho biết.

Các quan chức Việt Nam và Vương quốc Anh chưa xác nhận danh tính của 39 thi thể được tìm thấy trong chiếc xe tải ở Essex tuần trước. Người thân của họ ở Hà Tĩnh, Nghệ An vẫn đang rất lo lắng và đau buồn, sau thảm kịch phơi bày thế giới đầy khắc nghiệt của những người lao động ngoài Việt Nam.

Chuyên gia Mimi Vu cho biết các gia đình đang phải gánh những khoản nợ - nợ với những kẻ buôn lậu, ngân hàng hoặc người thân – và có nguy cơ lặp lại chu kỳ đó.

“Nếu có một người trẻ tuổi khác, một thành viên khác trong gia đình, họ sẽ thử và sẽ gửi họ ra nước ngoài để kiếm tiền”, Vũ cho biết.

Trong khi đó, cảnh sát Anh sau khi tìm hiểu cái chết của 39 người trong xe tải cho biết hôm thứ ba rằng họ muốn thẩm vấn hai anh em ở Bắc Ireland vì nghi ngờ ngộ sát và buôn bán người.

Cảnh sát Essex, cho biết họ muốn điều tra Ronan Hughes, 40 tuổi và anh trai Christopher 34 tuổi, cả hai đều đến từ Armagh.

Ba mươi chín người đàn ông và phụ nữ đã chết một cách bi thảm và sự hỗ trợ từ cộng đồng sẽ rất quan trọng để giúp đưa những người có trách nhiệm ra công lý.

Tài xế xe tải, Maurice Robinson, 25 tuổi, đến từ Bắc Ireland, đã bị buộc tội ngộ sát và âm mưu buôn bán người bất hợp pháp.

Thùy Dung

Theo Scmp