Một hình ảnh tại Hội nghị Internet thế giới ở Wuzhen: Chủ tịch Tập Cận Bình đã hình dung ra một Con đường tơ lụa kỹ thuật số phủ lên hệ sinh thái internet của Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Công tác kiểm duyệt của Trung Quốc đã tăng vọt dưới thời của Chủ tịch Tập Cận Bình thông qua các biện pháp như quét khuôn mặt bắt buộc, đăng ký số điện thoại và thông tin tài khoản ngân hàng để truy cập internet.

Nội dung truyền thông xã hội luôn được kiểm soát chặt chẽ, những nguồn thông tin tiêu cực và không nhận được sự tán thành của nhà nước Trung Quốc sẽ bị loại bỏ. Hiện nay Trung Quốc đang háo hức xuất khẩu mô hình của mình sang các nước khác thông qua Sáng kiến Vành đai và Con đường - một chiến lược đã được đề đạt rõ ràng tại Hội nghị Internet Thế giới thường niên lần thứ sáu, được khai mạc vào Chủ nhật vừa qua.

Chủ tịch Tập đã chia sẻ trong một thông điệp tại lễ khai mạc hội nghị rằng “Trách nhiệm chung của cộng đồng quốc tế là phát triển, sử dụng và quản trị internet một cách hiệu quả để nó có thể mang lại lợi ích tốt hơn cho nhân loại.”

Trung Quốc có nhiều biện pháp kiểm soát internet, chẳng hạn như luật an ninh mạng toàn diện có hiệu lực vào năm 2017. Với sự xem xét kỹ lưỡng về truy cập internet, các công ty nước ngoài bao gồm cả Google và Facebook đều đã ngừng hoạt động tại Trung Quốc.

Những động thái như vậy hầu hết đều nhận được sự đồng tình của cộng đồng, chỉ có một vài ý kiến phản đối vì Internet Trung Quốc thưc tế đã giúp cho cuộc sống của người dân trở nên vô cùng thuận tiện. Các nền tảng thanh toán điện tử được điều hành bởi Alibaba Group Holding và Tencent Holdings bảo vệ doanh nghiệp khỏi các hóa đơn giả trong khi cho phép người dùng thanh toán bằng điện thoại thông minh tại các cửa hàng hoặc thanh toán trực tuyến. Dịch vụ gọi xe để đi lại và các dịch vụ khác cũng có thể dễ dàng truy cập.

Chủ tịch Tập hiện đang tìm cách xây dựng Con đường tơ lụa kỹ thuật số, phủ lên hệ sinh thái internet của Trung Quốc trên đỉnh Vành đai và Con đường.

Hệ thống vệ tinh dẫn đường BeiDou - câu trả lời của Trung Quốc cho GPS - đã đi khắp toàn cầu vào gần cuối năm 2018, chủ yếu ở các quốc gia tham gia vào Vành đai và Con đường. Huawei Technologies đang hỗ trợ hai nước Campuchia và Philippines với mạng di động 5G. China Telecom đã cài đặt kết nối cáp quang giữa Trung Quốc và Pakistan, trong khi China Mobile đã khai trương trung tâm dữ liệu ở nước ngoài đầu tiên tại Singapore.

Alibaba cũng đang cung cấp dịch vụ chuyển tiền blockchain cho người Pakistan sống ở Malaysia. JD.com đang kết hợp máy bay không người lái vào các chuỗi hậu cần ở Indonesia.

Nhiều quốc gia thuộc Vành đai và Con đường đã nhìn thấy những lợi thế đáng kể khi hợp tác với Trung Quốc. Nhiều công ty Trung Quốc, như Huawei đã cung cấp các sản phẩm rẻ hơn so với các đối thủ phương Tây, điều đó đã giúp các quốc gia cắt giảm chi phí cho cơ sở hạ tầng kỹ thuật số.

“Một số chính phủ cũng quan tâm đến sự ổn định cho chế độ của mình thông qua các biện pháp kiểm duyệt dư luận kiểu Trung Quốc”, một giám đốc viễn thông cho biết.

Ban lãnh đạo của Chủ tịch Tập Cận Bình đang nỗ lực gấp đôi để thúc đẩy lợi ích doanh nghiệp Trung Quốc thông qua Vành đai và Con đường khi cuộc xung đột với Mỹ kéo dài. Với sự rạn nứt trong lĩnh vực công nghệ cao đặc biệt dự kiến sẽ tiếp tục, Chủ tịch Tập coi sáng kiến này là một cách để thúc đẩy ảnh hưởng của Trung Quốc trên một khu vực rộng lớn hơn.

Những phát triển này đang làm thay đổi chiến lược của các công ty Mỹ. Trong những năm trước, Hội nghị Internet thế giới đã thu hút các CEO từ Apple, Google và Qualcomm làm diễn giả. Lần này, Giám đốc điều hành Western Digital, Stephen Milligan là giám đốc điều hành hàng đầu duy nhất từ một công ty công nghệ Mỹ phát biểu tại hội nghị.

Nhưng Trung Quốc, với hơn 800 triệu người dùng internet, là một thị trường quá lớn. Qualcomm hay Microsoft thực sự rất khó để bỏ rơi thị trường nay, những tập đoàn như vậy đang ở thế tiến thoái lưỡng nan để đạt được sự cân bằng giữa Bắc Kinh và Washington.

Thùy Dung

Theo Asia.nikkei.