Việc xây dựng trái phép của người dân xuất phát từ khi tỉnh Quảng Nam có chủ trương cho phép Công ty CP Ô tô Trường Hải nghiên cứu các dự án đầu tư tại Khu Kinh tế mở Chu Lai thuộc xã Tam Anh Nam, huyện Núi Thành.

Tập kết gạch để xây dựng bờ ao nuôi cá, chờ đền bù

Theo ghi nhận của PV, tại thôn Tiên Xuân 2 và Xuân Ngọc 2, xã Tam Anh Nam, trong những ngày qua có rất nhiều hộ dân đang chở gạch, xi măng về để xây dựng các công trình nhà xưởng, tường rào, cổng ngõ và nhà cửa trên đất rừng, đất trồng cây lâu năm.

Trại nuôi trâu, bò được xây dựng nhanh chóng

Nhà cửa, trang trại mọc trái phép trong rừng keo

Nhiều công trình chăn nuôi gia súc, gia cầm của các hộ dân được xây dựng một cách đơn sơ với trụ bê tông và gạch, trên lợp tôn. Qua kiểm đếm sơ bộ, ở hai thôn này có hàng chục công trình nhà, tường rào, chuồng trâu… được người dân xây dựng trái phép.

Công nhân xây dựng đang hối hả làm việc

Ban đầu chỉ một vài hộ đứng ra xây dựng các công trình trên đất rừng, vườn để đón đầu dự án. Thấy chính quyền không có động thái gì, các hộ khác đua nhau xây dựng. Những chuyến xe tải chở gạch, xi măng… từ nơi khác ngày đêm chở đến đây bán cho người dân.

Chưa bao giờ người dân thôn Tiên Xuân 2, Xuân Ngọc 2 lại tất bật xây dựng nhiều công trình đến như vậy. Ông Nguyễn Ni (tổ 9, thôn Tiên Xuân 2, xã Tam Anh Nam) cho rằng, ông xây tường chung quanh ao cá là để bảo vệ cá không bị nước lụt tràn vào, còn xây bức tường bao quanh khu vườn rộng 500m2 là để hưởng ứng phong trào… xây dựng nông thôn mới.

Những vườn keo lá tràm chưa đến tuổi thu hoạch nhưng người dân khẩn trương đốn hạ, thay thế bằng những cột bê tông đúc sẵn rồi dựng lên một cách tạm bợ; những bờ tường “siêu mỏng” ốp gạch men mới toanh, đủ các kích cỡ, kiểu dáng... được xây dựng trong đêm.

Nhiều khu được cho là để chăn nuôi được xây dựng sơ sài

Nhiều rừng keo bạt ngàn xen lẫn rừng trồng, rải rác một số diện tích trồng cây ăn quả được chủ nhân san phẳng trong vài ngày để tiến hành xây dựng công trình. Một số thôn của xã Tam Anh Nam trở thành “đại công trường xây dựng trái phép”.

Khu vườn keo được chủ nhân xây tường bao quanh, trong được xây dựng nhà tạm bợ

Từ đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi vào thôn Tiên Xuân 2 gần 1km có đến hàng chục công trình nhà cửa, chuồng trại chăn nuôi gia súc, gia cầm, tường rào mọc lên. Nhiều công trình được ốp gạch men từ dưới lên tới mái, nhiều mảng tường chưa kịp tô xi măng.

Ông Nguyễn Trường Minh (thôn Tiên Xuân 2) cho biết: “Không biết bao giờ giải tỏa nhưng thấy họ làm mình cũng làm. Người này làm thì người khác bắt chước làm theo. Sau này không biết đền bù bao nhiêu, không biết bà con làm vậy đền bù có đủ lại vốn hay không”.

Nhiều thôn của xã Tam Anh Nam trở thành "đại công trường" xây dựng trái phép chờ đền bù

Ông Nguyễn Xướng - Chủ tịch UBND xã Tam Anh Nam - cho biết, đất mà người dân xây dựng công trình phần lớn là đất rừng, đất trồng cây lâu năm. Đối với những trường hợp xây dựng công trình trên đất trồng cây lâu năm thì xã lập biên bản, nhưng không thể xử phạt vì không nằm trong quy định.

Khi nhà nước thu hồi, người dân chỉ được bồi thường hoa màu và đất đai. Còn những công trình không phép như thế này thì người dân không được đền bù

Người dân xây dựng công trình trái phép rầm rộ nhưng chính quyền vì sao không ngăn cản? Ông Xướng cho rằng, do lực lượng mỏng, thiếu người giám sát…

“Số hộ thực hiện xây dựng, cơi nới trái phép rất đông. Thứ 2 là họ làm ở trong rừng, điều kiện đi lại cũng khó. Thứ 3 là lực lượng của xã quá mỏng. Hiện nay cán bộ quản lý hiện trạng của xã có 1 người, cán bộ địa chính thì có 2 người ngoài thực hiện nhiệm vụ đó thì còn làm công tác chuyên môn hằng ngày nữa”, ông Xướng nói.

Dù chính quyền địa phương đã cảnh báo nhưng người dân không nghe và tiến hành xây dựng trái phép

Đến nay, đã có hơn 50 trường hợp xây dựng, cơi nới công trình trên đất rừng, đất vườn tại khu vực dự án ở xã Tam Anh Nam. Lãnh đạo xã Tam Anh Nam cho biết, nhiều trường hợp vượt khả năng giải quyết của xã thì lập báo cáo gửi huyện, nhiều trường hợp không có chế tài để xử lý. Những trường hợp này sẽ không được nhận bất kỳ khoản đền bù nào khi nhà nước giải tỏa.

Một ngôi nhà "gió nhẹ cũng đổ" được chủ nhân ốp gạch men từ dưới lên trên

Ông Trương Văn Trung - Phó Chủ tịch huyện Núi huyện Núi Thành - cho biết, UBND huyện đã có công văn yêu cầu các xã Tam Anh Nam, Tam Hiệp tăng cường quản lý hiện trạng đất đai trong các dự án của Công ty CP ô tô Trường Hải. Đồng thời, yêu cầu các địa phương này phải quản lý tốt hiện trạng, kịp thời phát hiện xử lý những trường hợp vi phạm, không để phát sinh mới những trường hợp cơi nới, xây dựng nhà ở, vật kiến trúc trái phép trong khu vực dự án.

Rầm rộ xây dựng trái phép để chờ bồi thường

Cũng theo ông Trung, việc người dân ồ ạt xây dựng trên đất chưa chuyển mục đích sử dụng là không đúng quy định của pháp luật hiện hành. “Chúng tôi nhận định người dân xây dựng để đón bồi thường vì lâu nay không có nhu cầu thiết thực, nay công bố chủ trương xây dựng khu công nghiệp nên người dân ồ ạt xây”, ông Trung nói.

Hiện huyện Núi Thành và xã Tam Anh Nam chỉ đạo lập biên bản, đối với những trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích thì huyện sẽ xử lý kiên quyết trước khi giải phóng mặt bằng, hoặc giải phóng mặt bằng cũng không có bồi thường.

Lãnh đạo huyện Núi Thành khẳng định việc xây dựng trái phép của dân rất tai hại. Các nhà đầu tư cân nhắc khi triển khai dự án, nếu dự án không triển khai thì những công trình này không sử dụng được. Ngoài ra, nếu triển khai giải phóng mặt bằng thì nhà nước cũng không bồi thường cho những công trình này.

C.Bính