Nêu ý kiến tại Báo cáo tài chính bán niên đã được soát xét của Tổng CTCP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex), Deloitte cho biết, do công tác soát xét bao gồm chủ yếu là việc trao đổi với nhân sự của công ty và áp dụng các thủ tục phân tích trên những thông tin tài chính, công tác này cung cấp một mức độ đảm bảo thấp hơn công tác kiểm toán, do đó, Deloitte không đưa ra ý kiến kiểm toán.

Tuy nhiên, phía đơn vị kiểm toán vẫn lưu ý nhiều khoản nợ tiềm tàng và dự phòng rủi ro chưa trích lập trong kỳ báo cáo của Vinaconex.

Cụ thể, BCTC 6 tháng đầu năm của CTCP Xây dựng số 15 và CTCP Vận tải Vinaconex (các công ty con của Vinaconex) có các khoản phải thu khách hàng, phải thu gốc và lãi ủy thác đầu tư đã quá hạn thanh toán theo hợp đồng và khó có khả năng thu hồi với tổng số tiền khoảng 91 tỷ đồng. Đồng thời, CTCP Xây dựng số 15 có các hạng mục xây dựng cơ bản dở dang đang phản ánh ở khoản mục Hàng tồn kho tại ngày 30/6 đã hoàn thành nhưng chưa được xác nhận khối lượng, chưa quyết toán kéo dài trên 3 năm khoảng 15 tỷ đồng.

Do không thu thập được đầy đủ các bằng chứng về giá trị có thể thu hồi đối với các khoản phải thu khách hàng và giá trị có thể thực hiện được của số hàng tồn kho đã tồn đọng nhiều năm nay, cũng như không thể thực hiện được các thủ tục thay thế để đánh giá số dự phòng phải thu khó đòi, dự phòng giảm giá hàng tồn kho cần phải trích lập ngày 30/6 của công ty nên Deloitte cho biết, không đánh giá được số dự phòng giảm giá đầu tư tài chính dài hạn mà Vinaconex phải trích lập thêm cho khoản đầu tư tài chính vào 2 công ty con. Bản BCTC hợp nhất cũng chưa bao gồm bất kỳ điều chỉnh nào có thể có liên quan đến vấn đề này.

Ngoài ra, tại ngày 30/6/2014, Cty Tài chính cổ phần Vinaconex - Viettel (công ty liên kết của Vinaconex) có số dư tiền gửi tại một công ty tài chính khác với số tiền là 79 tỷ đồng và số dư trái phiếu doanh nghiệp với giá trị ghi sổ là 150 tỷ đồng đã đáo hạn trên 1 năm nhưng chưa thu hồi được.

Ở trường hợp này, Kiểm toán cũng không thu thập được các bằng chứng về khả năng thu hồi đối với các khoản tiền gửi và trái phiếu doanh nghiệp nói trên, cũng như không thực hiện được các thủ tục thay thế để đánh giá về dự phòng rủi ro tài chính cần phải trích lập tại ngày 30/6/2014, nên Deloitte cũng không xác định được số dự phòng giảm giá đầu tư tài chính dài hạn mà Tổng công ty cần trích lập thêm cho khoản đầu tư tài chính và Vinaconex - Viettel trong BCTC riêng. BCTC riêng của Vinaconex chưa bao gồm bất kỳ điều chỉnh nào có liên quan đến vấn đề này.

Tại báo cáo, phía Kiểm toán còn nhấn mạnh đến hai vấn đề quan trọng. Theo đó, tại ngày lập báo cáo tài chính riêng của Vinaconex, Tổng công ty và Viettel đang thực hiện các thủ tục để thống nhất giá trị vốn chủ sở hữu của CTCP Xi măng Cẩm Phả trong giao dịch chuyển nhượng cổ phần. Tuy nhiên, BCTC riêng này lại chưa bao gồm bất kỳ điều chỉnh nào có thể có liên quan.

Tại ngày 30/6/2014, khoản phải thu CTCP Xi măng Cẩm Phả vào khoảng 1.980,25 tỷ đồng.

Thêm vào đó, trong Thông báo số 65/TB-VPCP ngày 29/2/2012 của Văn phòng Chính phủ nêu "ý kiến kết luận của Thủ tướng Chính phủ về xử lý tài chính sau thanh tra việc cổ phần hóa của Tổng Cty cổ phần XNK và Xây dựng Việt Nam" có đề cập đến một số vấn đề đã được nêu trong báo cáo của Thanh tra Chính phủ. Ý kiến kết luận về các vấn đề này có thể làm phát sinh các khoản công nợ tiềm tàng của Tổng công ty. 

Cụ thể, Thủ tướng đồng ý nội dung báo cáo và kiến nghị của Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng về việc xử lý khoản tiền sử dụng đất và tầng 1 các nhà chung cư cao tầng Vinaconex đã xây dựng tại Dự án Khu đô thị mới Trung Hòa - Nhân Chính; việc xử lý khoản lỗ và khoản tiền do các cổ đông chưa nộp khi tăng vốn điều lệ tại CTCP Xây ựng và Dịch vụ Vinaconex. UBND TP.Hà Nội được giao xem xét điều chỉnh lại quy hoạch và tính toán tiền sử dụng đất phải nộp đối với diện tích đất xây dựng các nhà nối trên đất lưu không tại KĐT mới Trung Hòa - Nhân Chính.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài chính xác định lại thời điểm phát sinh việc Vinaconex dùng giá trị lợi thế về quyền sử dụng đất được Nhà nước giao góp vốn vào liên danh thực hiện Dự án Khu đô thị Bắc An Khánh để xử lý theo đúng quy định.

Hiện tại, Vinaconex vẫn đang trong quá trình làm việc, giải trình với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về các nội dung liên quan đến ý kiến kết luận của Thủ tướng. Báo cáo tài chính riêng cũng chưa bao gồm bất kỳ điều chỉnh nào có thể liên quan đến vấn đề này.

Mai Chi