Thực hiện chủ trương bán nợ xấu cho nhà đầu tư nước ngoài, Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) đang xem xét ký hợp đồng với một số nhà đầu tư nước ngoài, trong đó, 2 công ty tư vấn nước ngoài đã khảo sát thực tế để tiến hành mua nợ. Dự kiến,cuối năm nay, những khoản nợ đầu tiên sẽ được bán ra.

 Ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC.

 

Trao đổi hơn về vấn đề bán nợ xấu cho nhà nước ngoài, ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC cho biết: 6 tháng đầu năm nay, VAMC đã mua được 11.414 tỷ đồng nợ gốc. Từ khi thành lập tới nay, VAMC đã mua được hơn 52.800 tỷ đồng nợ xấu từ 35 tổ chức tín dụng. Như vậy, có thể nói, bước đầu VAMC đã thực hiện xử lý nợ xấu cho các tổ chức tín dụng, đưa 52.800 tỷ đồng nợ xấu ra ngoài bảng.

Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên Môi trường, Ngân hàng Nhà nước vừa mới ban hành Thông tư liên tịch số 16/2014/TTLT/BTP-BTNMT-NHNN về hướng dẫn xử lý tài sản đảm bảo. Thông tư này có tác động tới hoạt động mua bán nợ xấu của VAMC?

Thông tư này sẽ có tác động tích cực tới việc xử lý nợ xấu của VAMC trong thời gian tới. Dù đến 22/7 mới có hiệu lực nhưng chúng tôi đã quán triệt nội dung của Thông tư tới cán bộ xử lý nợ xấu của VAMC.

Việc ban hành Thông tư này, ít nhất cũng đã tạo được một hành lang rất rõ trong việc xử lý nợ xấu, có lộ trình rõ ràng, cánh làm, các bước xử lý. Bên cạnh đó, khâu xử lý tài sản cũng có các bước cụ thể. Trước đây, chúng tôi cứ làm theo các văn bản quy định pháp luật chung, nhưng nay có một văn bản riêng cho VAMC  thì nó như là một công cụ cho VAMC trong việc tổ chức thực hiện xử lý nợ xấu, bán tài sản, thu giữ tài sản.

Tuy vậy, tôi hơn băn khoăn vì Thông tư này không có ý kiến của Bộ Công An. Tôi nghĩ, Thông tư này sẽ triển khai sâu rộng và hiệu quả hơn nếu có ý kiến của cơ quan này.

Để xử lý nợ xấu theo Thông tư sắp ban hành, thông tư liên tịch thì phải xuất phát từ thực tiễn nợ xấu của khách hàng, đi vào thực tiễn nợ xấu, phát sinh thực tiễn. Trong thời gian tới, Bộ Tư pháp sẽ ban hành Thông tư về đấu giá tài sản thì sẽ là một bộ khung pháp lý tương đối hoàn chỉnh cho VAMC trong việc xử lý tài sản, thu giữ tài sản, bán tài sản, đấu giá. Điều này sẽ tạo động lực, niềm tin, quyết tâm cao hơn cho VAMC trong việc xử lý nợ xấu.

Thưa ông, dư luận đang quan tâm liệu đến cuối năm, VAMC có thể bán được khoản nợ xấu đầu tiên cho nhà đầu tư nước ngoài?

Thời gian vừa qua rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài, chuyên gia nước ngoài quan tâm đến hoạt động của VAMC, đồng thời, nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến khoản nợ xấu của VAMC được bán thế nào, có nhà đầu tư nước ngoài đã đặt vấn đề mua nợ xấu của VAMC.

Trên cơ sở những khoản nợ mà VAMC đã mua, chúng tôi đã đánh giá, sàng lọc ra những khoản nợ đạt yêu cầu, kỳ vọng lớn của nhà đầu tư nước ngoài và đã tập hợp được một số dự án ở Hải Phòng, Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng để giới thiệu đề nhà đầu tư nước ngoài. Đến nay đã có 10 nhà đầu tư nước ngoài đã đến nghiên cứu, xem xét, trao đổi, thậm chí họ còn xuống tận nơi dự án để xem.

Tuy nhiên, hiện nay phần lớn các nhà đầu tư nước ngoài trả giá chỉ bằng 1/3 giá trị dự án. Mức giá này quá thấp nên VAMC không muốn bán.

Còn việc bán nợ cho nhà đầu tư nước ngoài trong năm nay là vấn đề chúng tôi đặt ra để triển khai. Tuy nhiên, có những điều kiện mà không phải là việc VAMC quyết định được.

Hiện nay, các cấp các ngành đang ủng hộ tối đa và điều này tạo hy vọng rất có khả năng năm nay sẽ thực hiện được thương vụ đầu tiên với nhà đầu tư nước ngoài. Tất nhiên, cần phải đi vào thực tế, phải làm, phải bắt tay vào việc và trong quá trình làm phát sinh vướng đến đâu, xử lý đến đó. Nếu xử lý được ngay thì xử lý bởi chúng ta rất cần vốn của nhà đầu tư nước ngoài vào để tái cấu trúc lại nền kinh tế.

Vậy còn những vướng mắc gì đối với việc nhà đầu tư nước ngoài muốn mua nợ xấu thông qua VAMC?

Nếu bán cho nhà đầu tư nước ngoài thì Thông tư liên tịch 16 cũng như Thông tư hướng dẫn về đấu giá sắp ban hành cũng không làm rõ được vấn đề khi bán cho nhà đầu tư nước ngoài. Muốn bán cho nhà đầu tư nước ngoài thì phải có quy định cụ thể, liên quan đến vấn đề pháp lý như quyền sở hữu của họ, khi họ tham gia mua nợ và vấn đề tiếp theo là họ xử lý khoản nợ này ra sao, với hình thức là công ty gì (công ty góp vốn hay công ty 100% vốn nước ngoài hay liên doanh)? Nếu là công ty vốn nước ngoài thì việc sở hữu của họ thế nào? Đó là những vấn đề thủ tục pháp luật để họ tiếp tục triển khai dự án. Vì mục đích bán nợ xấu là để triển khai dự án, có thế mới phát huy hiệu quả chứ không phải mua rồi để đấy.

Hay là những tài sản liên quan đến bất động sản, khu du lịch nghĩ dưỡng, khu đô thị, những tòa nhà có giá trị lớn... khi nhà đầu tư mua thì quyền sở hữu của họ thế nào? Rồi tỷ lệ vốn của họ tham gia khi liên doanh thế nào, tỷ lệ bao nhiêu, họ có quyền chi phối không?...

Hay vấn đề nhà đầu tư nước ngoài vào tham gia góp vốn tái cấu trúc doanh nghiệp, thủ tục pháp lý phải làm sao để họ trở thành 1 doanh nghiệp hay 1 pháp nhân để còn mua được nợ xấu... Tất cả các vấn đề này cần phải được quy định cụ thể.

Tuy nhiên, có những vấn đề vượt tầm tất cả, ví như vấn đề sở hữu đất đai và vừa rồi Quốc hội chưa thông qua 2 luật về Nhà ở và Luật kinh doanh bất động sản. Tuy nhiên, vấn đề này có thể trình lên ban thường vụ Quốc hội khi quá trình bán nợ xấu có vướng mắc.

VAMC sẽ giải quyết vướng mắc này thế nào để có thể bán được nợ xấu cho nhà đầu tư nước ngoài?

VAMC đang có chủ trương sẽ tiến hành làm thí điểm bằng cách chọn dự án hiệu quả nhất, có khả thi nhất và chọn nhà đầu tư nước ngoài quan tâm nhất. Theo đó, chúng tôi sẽ rà soát lại tất cả thủ tục pháp lý và cùng với nhà đầu tư nước ngoài hoàn thiện những vướng mắc, kiến nghị các cấp các ngành có thể xử lý được những vướng mắc đó. Khi các thủ tục pháp lý được thông qua, bán được khoản nợ xấu đầu tiên cho nhà đầu tư nước ngoài theo kiểu “đầu xuôi, đuôi lọt” thì sẽ triển khai tiếp các khoản nợ tiếp theo. Hiện VAMC đang làm việc này.

vấn đề bán nợ cho nhà đầu tư nước ngoài trong năm nay là vấn đề chúng tôi đặt ra để triển khai, còn nếu bán được là điều mà chúng tôi rất mong muốn, nhưng muốn bán được thì có những điều kiện mà không phải là việc VAMC quyết định được. Vì vậy mà chúng tôi chưa dám đảm bảo bán được nợ cho nhà đầu tư nước ngoài trong năm nay. Tuy nhiên, đây là mục tiêu mà chúng tôi cố gắng phấn đấu để đạt được. Hiện nay, các cấp các ngành ủng hộ tối đa, thì có khả năng năm nay sẽ thực hiện được thương vụ đầu tiên với nhà đầu tư nước ngoài. Tất nhiên, cần phải đi vào thực tế, phải làm, phải bắt tay vào việc và trong quá trình làm, vướng đến đâu, xử lý đến đó. Nếu xử lý được ngay thì xử lý. Nhưng nếu xử lý được trong năm nay thì xử lý trong năm nay.

Thưa ông, sắp tới VAMC có mua nợ xấu theo giá thị trường không?

VAMC đang xây dựng phương án mua nợ xấu bằng giá thị trường, chứ không phải chỉ bằng trái phiếu đặc biệt. Có nghĩa, phải đa dạng hóa hoạt động của VAMC. Mà mua theo giá thị trường cũng là động lực thúc đẩy tảng băng nợ xấu tan dần ra.

Để có tiền mua nợ xấu, VAMC đã kiến nghị tăng vốn lên 2.000 tỷ đồng. Kiến nghị này đã được chấp thuận và VAMC đang xây dựng phương án. Theo đề án, năm nay có thể thực hiện được và việc này sẽ tiến hành sau khi được cấp tăng vốn điều lệ.

Đầu tiên, chúng tôi sẽ mua khoản nợ nhỏ lẻ trước, để đảm bảo hiệu quả. Chính vì vậy, chúng tôi phải xem xét rất kỹ, đánh giá nợ, tài sản đảm bảo.

Thứ 2 là sẽ phát hành trái phiếu tín phiếu để huy động vốn từ tổ chức trong nước và nước ngoài lấy tiền mua nợ xấu.

-Xin cảm ơn ông!

Nguyễn Hiền