NHNN sẽ xem xét bỏ cơ chế trần lãi suất theo lộ trình và vào thời điểm phù hợp.

Trả tự do cho lãi suất

Cụ thể, khi đưa ra các dự báo kinh tế vĩ mô năm 2014, Trung tâm Nghiên cứu BIDV nhìn nhận, chính sách lãi suất trong thời gian tới sẽ tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất thấp tương đương mức cuối 2013 để đảm bảo đồng thời ổn định vĩ mô và hỗ trợ doanh nghiệp (DN).

Do vậy, đơn vị này cho rằng, cần tiếp tục phát huy hoạt động của thị trường mở hỗ trợ thanh khoản của hệ thống TCTD, kết hợp công tác thanh tra giám sát để đảm bảo tính lành mạnh trong hoạt động huy động vốn.

Song khi thanh khoản toàn ngành và lạm phát đã đi vào ổn định, chỉ số CPI giảm về mức dưới 7%, nhóm nghiên cứu BIDV đề xuất cần đưa ra lộ trình cụ thể nhằm tự do hóa lãi suất, đảm bảo lãi suất cho vay và huy động được xác định trên cơ sở cung cầu vốn của thị trường.

Cùng với quá trình tự do hóa lãi suất, các công cụ lãi suất chính sách cũng cần từng bước được đổi mới, dần phù hợp với thông lệ quốc tế, đảm bảo hình thành được các mức lãi suất chỉ đạo theo tín hiệu thị trường, nâng cao tính hiệu quả của cơ chế chuyển tải chính sách tiền tệ thông qua kênh lãi suất.

Và khả năng điều chỉnh

Thực tế trong tuần cuối cùng của tháng 11, sau khi hút ròng ở tuần trước, NHNN chuyển sang trạng thái bơm ròng nhẹ trên thị trường mở với khối lượng khoảng 25 tỉ đồng. Khối lượng chào thầu vẫn được NHNN duy trì ở mức 1.000 tỉ đồng/phiên và tỉ lệ trúng thầu bình quân trong tuần ở mức thấp, khoảng 9%. Riêng trong ngày 27.11.2013 không có ngân hàng nào tham gia đấu thầu.

Giới đầu tư cho rằng, thanh khoản hệ thống khá dồi dào, lãi suất liên ngân hàng ổn định ở mức thấp chính là nguyên nhân khiến giao dịch trên thị trường mở ảm đạm trong tuần qua. Con số đáng chú ý cho thấy, tổng khối lượng trúng thầu từ đầu năm tới nay chỉ đạt khoảng 152.821 tỉ đồng trên tổng khối lượng chào thầu là 456.000 tỉ đồng, tương đương tỉ lệ trúng thầu vào khoảng 33,5%.

Còn trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất giảm đáng kể so với tuần trước, đặc biệt là những kỳ hạn ngắn. Cụ thể lãi suất kỳ hạn qua đêm dao động ở mức 2,45%/năm (giảm 0,95%), lãi suất kỳ hạn 1 tuần ở mức 2,95 %/năm (giảm 0,9%), lãi suất kỳ hạn 2 tuần ở mức 4,2%/năm (giảm 0,1%) và lãi suất kỳ hạn 1 tháng ở mức 5,25%/năm.

Dù vẫn phải tuân thủ quy định trần lãi suất của NHNN, mặt bằng lãi suất huy động trên thị trường của các NHTM hiện đang dần trở lại hợp lý, kỳ hạn càng dài sẽ có lãi suất càng cao. Các NH hiện cũng chỉ còn phải chịu quy định lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến 6 tháng (6%/năm).

Còn lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên, NHNN hiện cho phép các TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được ấn định trên cơ sở cung - cầu vốn thị trường. Với khả năng CPI thực tế năm nay được kiểm soát ở mức thấp và diễn biến mặt bằng lãi suất huy động trên thị trường đang trở lại đúng quy luật, khả năng xóa bỏ trần lãi suất ở các kỳ hạn ngắn cũng như cởi trói cho mặt bằng lãi suất được giới đầu tư nhìn nhận tương đối khả thi.

Cũng có ý kiến cho rằng, trong điều kiện thanh khoản của các TCTD còn chưa đồng đều, một số NH nhỏ và yếu vẫn có nhu cầu huy động với lãi suất cao để giải quyết bài toán thanh khoản tạm thời trong ngắn hạn, việc tiếp tục duy trì cơ chế trần lãi suất này lại là một giải pháp cần thiết tránh sự xáo trộn của mặt bằng lãi suất cũng như trên thị trường huy động.

Trong kỳ họp Quốc hội, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cũng khẳng định trong thời gian tới, khi kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ổn định ở mức thấp, thanh khoản của hệ thống TCTD cải thiện đồng bộ và thị trường tiền tệ ổn định, NHNN có thể sẽ xem xét bỏ cơ chế trần lãi suất theo lộ trình và vào thời điểm phù hợp.

 

Theo Văn Nguyễn
Lao động