Thông báo từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, từ ngày 28/5 đến 11/6/2014, đoàn công tác của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) do ông John Nelmes làm trưởng đoạn đã có các buổi tham vấn với Việt Nam, nội dung tập trung vào diễn biến kinh tế gần đây và triển vọng, các chính sách vĩ mô ngắn hạn, cải cách trong khu vực tài chính và doanh nghiệp nhà nước.

Theo ghi nhận của IMF, các thành tựu về ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam trong thời gian qua là đáng khen ngợi. Cụ thể, tăng trưởng GDP thực dự kiến tăng đến 5,5% trong năm 2014, với sự hỗ trợ từ xuất khẩu và FDI tiếp tục mạnh mẽ. Lạm phát chung đã giảm xuống mức giữa của lạm phát một con số và được dự đoán sẽ tiếp tục duy trì mức này trong năm 2014.

Với xuất khẩu, du lịch và chuyển tiền kiều hối tăng mạnh, dự kiến cán cân vãng lai sẽ tiếp tục thặng dư, Tổng dự trữ quốc tế tăng đáng kể trong năm 2014 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng.

Tuy nhiên, hoạt động kinh tế trong nước vẫn còn trầm lắng do cầu trong nước yếu hơn và tiến độ thực hiện cải cách chậm trong khu vực DNNN, cung những khó khăn trong khu vực ngân hàng là những yếu tố đã làm giảm khả năng chuyển điều kiện tiền tệ thuận lợi thành tăng trưởng tín dụng.

Triển vọng ngắn hạn tuy được được đánh giá là tích cực nhưng IMF vẫn lưu ý, rủi ro là hiện hữu, bao gồm rủi ro xuất phát từ việc thị trường toàn cầu biến động, lãi suất toàn cầu tăng, hay căng thẳng chính trị trong thời gian gần đây tiếp tục kéo dài. Những yếu tố này đòi hỏi chính sách phải linh hoạt hơn nhằm duy trì lòng tin và tiếp tục tích lũy dự trữ quốc tế.

IMF lo ngại, rủi ro trong nước có thể trở thành hiện thực bắt nguồn từ những khó khăn của khu vực ngân hàng nếu thiếu một gói cải cách toàn diện, đặc biệt là nguồn lực tài chính và cải cách pháp lý nhằm đẩy nhanh tốc độ cải cách ngân hàng và xử lý nợ xấu.

Rủi ro cũng có thể phát sinh nếu cải cách DNNN chậm. Nợ công đã tăng một cách đáng chú ý lên mức cần quan tâm hơn nữa.

Theo IMF, yếu tố tích cực là việc sớm ký kết Hiệp định đối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương và các Thỏa thuận thương mại tự do (FTA) sẽ là cơ hội giúp Việt Nam được ưu đãi khi tiếp cận các thị trường xuất khẩu lớn và thúc đẩy cải cách dựa trên thị trường.

Thảo luận về chính sách vĩ mô, IMF đồng ý rằng, vị thế chính sách tiền tệ theo hướng nới lỏng hiện nay sẽ là phù hợp chừng nào chưa có sức ép về lạm phát. Về trung hạn, việc tiến dần tới sử dụng lạm phát làm neo danh nghĩa cho chính sách tiền tệ, cùng với cơ chế tỷ giá hối đoái linh hoạt hơn sẽ tạo ra khuôn hổ chính sách tiền tệ thuận lợi hơn cho VIệt Nam để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiếm soát lạm phát, đồng thời tạo cơ sở chống đỡ các cú sốc từ bên ngoài.

Trong chuyến công tác này, IMF cũng lý rằng, Việt Nam có thể đẩy nhanh cải cách ngân hàng hơn nữa. Các bước đi quan trọng bao gồm việc ghi nhận nợ xấu một cách kỹ lưỡng và cách thức xử lý nợ xấu nhanh hơn (từ cải cách các văn bản pháp lý liên quan đến tăng cường hoạt động của VAMC và tăng vốn cho các ngân hàng).

Đồng thời, cần cải thiện khuôn khổ pháp lý cho hoạt động của DNNN, trong đó có việc tăng cường công khai tài chính. Cầm đẩy nhanh cổ phân hóa và thực hiện kế hoạch tái cơ cấu thông qua tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan chính phủ và mở rộng phạm vi thoái vốn đầu tư. Điều này, theo IMF, sẽ đặt nền móng để tăng cường hiệu quả và tạo sân chơi bình đẳng hơn cho tăng trưởng của khu vực tư nhân.

Bích Diệp