Chỉ số phát triển kinh tế tại các thị trường mới nổi (Emerging Markets Index - EMI) của HSBC giảm tháng thứ 4 liên tiếp từ 51,1 điểm trong tháng 2 xuống còn 50,3 điểm vào tháng 3/2014 cho thấy sản lượng lĩnh vực tư nhân ở các thị trường mới nổi toàn cầu chỉ tăng rất nhẹ.

Một điều đáng lưu ý là sản lượng sụt giảm từ tháng 2/2014 tại 3 trong 4 thị trường mới nổi lớn nhất thế giới. Trung Quốc tiếp tục giảm nhẹ trong 2 tháng liên tiếp trong khi Ấn Độ lại quay về giai đoạn suy giảm. Sản lượng ở khu vực tư nhân tại Nga giảm với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 5/2009.

Trong tháng 3/2014, sản lượng sản xuất tại các thị trường mới nổi lần đầu tiên giảm trong 8 tháng qua mặc dù chỉ là mức giảm nhẹ. Các hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ tăng yếu nhất kể từ tháng 7/2013. Mức tăng nhanh ngành dịch vụ tại Trung Quốc bị che lấp bởi sự sụt giảm tại Nga và Ấn Độ.
 
Mức tăng đơn hàng mới tại các thị trường mới nổi trên toàn cầu đã giảm nhẹ và các đơn hàng dự trữ tiếp tục sụt giảm. Kết quả là nhân công việc làm tăng khá yếu.
 
Lạm phát giá cả đầu vào chạm mốc thấp nhất trong 9 tháng qua. Nga chống đỡ đà sụt giảm này với sự tăng trưởng mạnh nhất về giá cả đầu vào trong ba năm chủ yếu là do đồng Ruble của Nga đang suy yếu. Ngược lại Trung Quốc lại suy giảm giá đầu vào trung bình trong 3 tháng liền.

Chỉ số sản lượng tương lai ở các thị trường mới nổi HSBC (HSBC Emerging Markets Future Output Index), khảo sát kỳ vọng của các doanh nghiệp trong vòng 12 tháng, giảm trong tháng 3 từ mức cao nhất trong 11 tháng được ghi nhận trong tháng 2/2014 nhưng vẫn là chỉ số cao thứ 2 trong 7 tháng qua. Kỳ vọng về sản lượng sản xuất suy giảm trong khi sự lạc quan cho ngành dịch vụ thì được cải thiện.

Bức tranh toàn thể về mức độ lạc quan của các doanh nghiệp thể hiện sự sa sút kỷ lục, trong khi kỳ vọng về ngành dịch vụ lại ở mức thấp nhất từ tháng 12/2008. Trong các thị trường mới nổi lớn nhất, Nga liên tục cho thấy mức độ lạc quan kém ở cả lĩnh vực sản xuất và dịch vụ.

Mức độ lạc quan về kỳ vọng sản lượng ở Trung Quốc sụt giảm so với mức cao nhất trong 11 tháng vào tháng 2/2014. Trong khi đó mức độ lạc quan tại Brazil lại cao nhất trong 4 tháng.

Federic Neumann, Đồng Giám đốc Khối Nghiên cứu Kinh tế khu vực châu Á, nhận định các thị trường mới nổi đang trải qua thời kỳ khó khăn. Nhu cầu ở các thị trường đã phát triển kém đã kiềm chế lĩnh vực sản xuất. Những bất ổn chính trị tại các quốc gia cũng có thể là một nguyên nhân với nhiều cuộc bầu cử sẽ diễn ra ở một số nước quan trọng như Ấn Độ và Indonesia và những căng thẳng địa lý cũng đã đè nặng lên khu vực Đông Âu.

Tuy nhiên, sự giảm sút xảy ra đồng thời ở các thị trường mới mổi phản ánh những vấn đề về cơ cấu một cách sâu sắc. Ví dụ ở Trung Quốc, các quan chức đã bắt đầu các cuộc cải cách đầy tham vọng mà trong ngắn hạn sẽ hạn chế các hoạt động đầu tư và tiếp cận tín dụng. Sự tăng trưởng ngày càng chậm lại của Trung Quốc đã ảnh hưởng đến các thị trường mới nổi khác chủ yếu là những nước phụ thuộc vào xuất khẩu hàng hoá.

“Châu Á  đã khởi động một năm 2014 không mấy tốt đẹp. Nhưng những chỉ số PMI đã giảm sút trong thời gian qua sẽ ổn định trong bối cảnh có nhiều tín hiệu phục hồi sản xuất”, ông Federic Neumann nói.

Thục Anh