Niềm tin chưa vững

Chỉ số niềm tin người tiêu dùng VN chạm mốc 99 điểm trong quý I/2014, tuy chỉ tăng một điểm so với quý liền trước, nhưng đã ở mức cao nhất từ quý IV/2011 theo nghiên cứu mới công bố gần đây của Nielsen, Cty chuyên đo lường và phân tích hành vi người tiêu dùng. Chỉ số này đang nói lên điều gì ?

PGS TS Trịnh Hòa Bình - Giám đốc Trung tâm Điều tra Dư luận xã hội
(Viện Xã hội học): Cần định tính các chỉ số

Vấn đề chỉ số niềm tin người tiêu dùng chưa phải là mối quan tâm lớn. Niềm tin của cả xã hội lúc này mới là vấn đề đáng quan tâm hơn cả. Những thách thức về tiền tệ, thị trường vẫn chưa qua đi. Đây là những vấn đề chưa thể giải quyết trong ngắn hạn. Đặc biệt, nợ công ngày càng tăng cũng đang là vấn đề cần được khỏa lấp. Với cách nói nợ công trong tầm kiểm soát, rồi tăng lên hay giảm xuống thế nào... vẫn còn là nỗi băn khoăn của nhiều người.

Tuy nhiên, cần phải khẳng định, trong bối cảnh của nhiều sự kiện chính trị trong và ngoài nước như tình hình phức tạp ở Châu Âu, căng thẳng ở biển Đông… đang khiến dư luận phân tâm, rõ ràng, việc chỉ số người tiêu dùng “ấm lên” sẽ mang đến những động thái tích cực.

Bên cạnh đó, người dân đang cần hơn sự “ấm lên” đối với chỉ số niềm tin của toàn xã hội. Những việc làm cụ thể và hiệu quả như cải thiện chính sách, đổi mới trong điều hành sẽ làm dư luận và người dân quan tâm hơn.

Liên quan đến việc một tổ chức công bố chỉ số niềm tin người tiêu dùng “ấm lên”, dư luận đang quan tâm nhiều hơn vào hội nghị toàn quốc về chống tham nhũng vừa được triển khai. Đây có thể xem như một hiệu lệnh để giải quyết những vấn đề bức xúc trong xã hội. Thực tế, tình hình tham nhũng tiếp tục diễn biến phức tạp. Tham nhũng vẫn đang là thách thức và là một trong những vấn đề bức xúc nhất của xã hội hiện nay. Niềm tin của cả xã hội đang trông đợi vào những hành động triển khai mạnh mẽ của hiệu lệnh nói trên.

Những vụ án tham nhũng và cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng được đưa ra ánh sáng. Cùng với đó là việc xử lý những tài sản do tham nhũng, lợi dụng tín nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng một cách công minh và hiệu quả sẽ góp phần đáng kể để lấy lại niềm tin của người dân. Mạnh tay và quyết liệt với tham nhũng chắc chắn sẽ mang đến những dấu hiệu tích cực không chỉ niềm tin mà cả cho tăng trưởng.

Ông Cấn Văn Lực - Cố vấn cao cấp Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV:
Để niềm tin thực sự trở lại

Chỉ số niềm tin của VN tăng lên cho thấy người Việt lạc quan hơn về tình hình tài chính và dần thả lỏng việc chi tiêu sau gần 2 năm “thắt lưng buộc bụng”. Tuy nhiên, những lo lắng về tương lai vẫn thường trực khi con số này vẫn dưới ngưỡng 100 điểm. Về người dân thì vậy, còn nền kinh tế thì sao?

Kinh tế đang trở lại quỹ đạo dù tăng trưởng chậm trong khi niềm tin của người dân vào VND, niềm tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước vào thị trường đều được củng cố cho thấy những tín hiệu lạc quan hơn. Khu vực tư nhân có xu hướng quay trở lại đầu tư vào sản xuất và kinh doanh dịch vụ. Thị trường chứng khoán đã tăng trưởng khá trong những tháng đầu năm. Theo đó, thị trường bất động sản phần nào đã chuyển biến khá hơn với giá trị tồn kho giảm liên tục.

Tuy vậy, vẫn còn những khó khăn thách thức mà nền kinh tế phải đối mặt như tổng cầu phục hồi chậm, tốc độ tăng tưởng kinh tế vẫn thấp so với tiềm năng; nông nghiệp chịu áp lực giảm giá nông sản; động lực tăng trưởng vẫn phụ thuộc nhiều vào khu vực DN có vốn đầu tư nước ngoài .

Trên cơ sở những nhận định, đánh giá trên, để niềm tin thực sự trở lại, song song với việc thực hiện các giải pháp tái cơ cấu kinh tế nhằm thúc đẩy tăng trưởng dài hạn, cần tiếp tục quan tâm hỗ trợ tổng cầu của nền kinh tế, khai thông thị trường tiêu thụ hàng hóa cho sản xuất; hỗ trợ cho nông dân về giá nông sản; giảm lãi suất và tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, người sản xuất tiếp cận vốn vay ngân hàng…

Đồng thời, cần đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư ngân sách và trái phiếu Chính phủ; chủ động điều tiết giá hàng hóa cơ bản, dịch vụ và tỷ giá cũng như điều tiết tổng cầu của nền kinh tế thông qua phối hợp chính sách tiền tệ - tài khóa một cách thích hợp, theo tôi đấy chính là những cách để niềm tin thực sự trở lại không chỉ riêng với người tiêu dùng mà cả với nền kinh tế Việt Nam.