Tại cuộc họp triển khai thực hiện Đề án xã hội hóa lĩnh vực đường sắt diễn ra vào sáng nay (22/1) của Bộ Giao thông Vận Tải (GTVT), ông Nguyễn Hữu Thắng - Cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam cho biết, đối với hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt hiện có, Cục đề xuất thí điểm nhượng quyền quản lý, kinh doanh kho bãi ga Yên Viên; kêu gọi xã hội hóa đầu tư hệ thống nhà ga, kho bãi của các ga Sóng Thần, Bỉm Sơn, Giáp Bát, Lào Cai, Đồng Đăng, khu ga Cái Lân và bãi cảng Cái Lân, ga Xuân Giao.

Về hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt xây dựng mới, sẽ kêu gọi xã hội hóa đầu tư xây dựng Dự án đường sắt vào cảng của ngõ quốc tế Hải Phòng; kêu gọi xã hội hóa đầu tư xây dựng mới tuyến đường sắt Biên Hòa -Vũng Tàu.

Tại cuộc họp, TCT ĐSVN cũng đề xuất 8 hạng mục kêu gọi xã hội hóa đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt. Cụ thể, Dự án kinh doanh, xây dựng trung tâm đường sắt Logistics, cụm kho bãi ga Yên Viên; Dự án cải tạo, mở rộng ga Xuân Giao A; Dự án đầu tư nâng cấp và cải tạo ga hàng hóa Đồng Đăng; lập phương án khai thác chuỗi dịch vụ thương mại tiện ích tại các khu ga hạng I; lập phương án khai thác và kinh doanh kho, bãi Logistics tại các khu ga đường sắt….

Theo ông Nguyễn Hoằng - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch đầu tư, hạ tầng đường sắt là cũng là tài nguyên nhưng do xưa nay chỉ duy trì bằng vốn nhà nước, không có khai thác, không có huy động ngoài ngân sách…Do vậy, việc kêu gọi xã hội hóa đường sắt là vấn đề rất bức thiết.

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Đinh La Thăng đánh giá, “Đường sắt để trì trệ quá lâu rồi. Tuy nhiên một phần cũng do vốn đầu tư hạn hẹp và rõ ràng trong tư duy chúng ta cũng nghiêng về đường bộ nhiều. Vì đường bộ đầu tư khai thác được ngay, thời gian ngắn trong khi đường sắt phải đầu tư tổng thể và dài hạn hơn, tiền nhiều hơn”.

Trong khi đó, bản thân TCT ĐSVN cũng chậm đổi mới, bằng lòng với những gì mình có. Rõ ràng đường sắt phát triển chậm hơn so với sự đổi mới của đất nước. Vì vậy đây là thời điểm chúng ta đẩy mạnh đổi mới toàn diện, mạnh mẽ, triệt để đường sắt để phát triển tương xứng với tiềm năng, thế mạnh vận tải đường sắt nhất là trong điều kiện đất nước chúng ta trải dài từ Bắc - Nam, vận tải đường sắt có lợi thế vận chuyển được khối lượng lớn, giá cước và chi phí vận tải thấp so với đường bộ. Hơn lúc nào hết việc đổi mới toàn diện đường sắt là hết sức cấp thiết - Bộ trưởng nói.

Liên quan đến việc xây dựng Đề án cũng như các biện pháp đẩy nhanh xã hội hóa ngành đường sắt, Bộ trưởng lưu ý, “Vấn đề là đường sắt phải công khai, minh bạch, rõ ràng ra thì mới có sự hấp dẫn”.

Cùng với đó, Bộ trưởng đề nghị TCT ĐSVN tiếp tục tích cực công cuộc đổi mới toàn diện, tái cơ cấu, sắp xếp lại đường sắt mà trọng tâm là cổ phần hóa các công ty vận tải cũng như các công ty hạ tầng. “Vấn đề này là sự sống còn, cổ phần hóa để đổi mới về tư duy quản trị doanh nghiệp theo hướng thị trường. Chúng ta phải lấy thị trường để nuôi đường sắt, hạ tầng đường sắt để nuôi đường sắt và phát triển đường sắt. Đây chính là tài nguyên mà đất nước trao cho đường sắt” - Bộ trưởng nói.

Ban PPP cùng với Cục và Tổng công ty khẩn trương công bố danh mục các dự án kêu gọi đầu tư xã hội hóa, bao gồm cả kho bãi, nhà ga, đoàn tàu, tuyến đường mà tập trung vào tuyến Hà Nội - Lào Cai, Hà Nội - Hải Phòng…. Việc xã hội hóa sẽ thực hiện từ đầu, ngay từ khi lập báo cáo tiền khả thi đều không dùng ngân sách. Làm rõ lộ trình đầu tư hiện đại hóa tuyến đường sắt Bắc - Nam; khẩn trưởng nghiên cứu các tuyến TP Hồ Chí Minh - Nha Trang, Hà Nội - Vinh trên cơ sở nghiên cứu của JICA. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh việc kết nối đường sắt với Trung Quốc và ASEAN, cần làm rõ lộ trình và các giải pháp.

Bích Diệp