Trả lời chất vấn tại Phiên họp thứ 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng qua (1/4), liên quan việc đầu tư ngoài ngành 121.000 tỷ đồng của EVN mà đại biểu Huỳnh Nghĩa (Thành phố Đà Nẵng) chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng cho biết năm 2013, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra toàn diện với hoạt động sản xuất kinh doanh của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) từ năm 2011 trở về trước.

Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo với Thủ tướng Chính phủ.Theo đó, trước khi EVN tổ chức, sắp xếp, tái cơ cấu lại thì Tổng công ty Điện lực Việt Nam không hoạt động theo mô hình công ty mẹ - con. Con số 121.000 tỷ đồng này trên thực tế chỉ có khoảng 2.000 tỷ đồng là đầu tư ngoài ngành cho ngân hàng, bảo hiểm, còn lại đại đa số là các khoản vay của Tổng công ty Điện lực Việt Nam lúc đó để đầu tư cho các công trình điện, trong đó có nhà máy phát điện, hệ thống đường dây và trạm biến thế tại các công ty con.

Sau khi cơ cấu sắp xếp lại theo mô hình Tập đoàn kinh tế thì những khoản đi vay các tổ chức ngân hàng, nhất là ngân hàng nước ngoài vẫn được coi là của công ty mẹ. Các ngân hàng nước ngoài không chấp nhận việc công ty mẹ EVN giao trách nhiệm vay và trả nợ cho các công ty thành viên.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh: “Như vậy, đầu tư của ngành điện đối với các công ty thành viên là đầu tư vào các công trình điện chứ không phải đầu tư ra ngoài ngành. Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, từ nay đến năm 2015, ngành điện phải thoái vốn hết đối với phần 2.000 tỷ đồng đầu tư ra lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm”.

Trả lời đại biểu về việc có hay không việc ngành điện xây dựng các công trình nhà ở có bể bơi, sân tennis, biệt thự đi với các công trình điện và hạch toán vào giá thành điện năm 2011, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết: Theo kiểm tra của Thanh tra, có 6 công trình liên quan đến nội dung này, trong đó có nhà máy Nhiệt điện Ô môn 1, Nhiệt điện Nghi Sơn 1, Nhiệt điện Phú Mỹ, Nhiệt điện Quảng Ninh 1 và Nhiệt điện Hải Phòng. Trong 6 công trình này chỉ có Nhiệt điện Ô môn 1 là có bể bơi, Nhiệt điện Nghi Sơn có sân tennis, các công trình khác không có bể bơi, không có sân tennis. Một số công trình có biệt thự nhưng là để phục vụ cho chuyên gia nước ngoài trong giai đoạn xây dựng và chuyển giao công nghệ.

Bộ trưởng cũng nói thêm rằng, các công trình nhà máy điện này phần lớn được xây dựng xa đô thị, trung tâm kinh tế. Do đó, các chuyên gia nước ngoài phải bám công trường nên việc xây dựng các công trình để phục vụ họ nhưng cũng chỉ ở mức độ hạn chế. Hơn nữa, việc xây dựng các công trình này không phải chỉ có ở ngành điện. Các công trình khác do vay vốn hoặc sử dụng vốn nước ngoài đều có phục vụ cho chuyên gia. Khi hết thời hạn xây dựng hoặc bảo hành, chuyên gia nước ngoài về nước thì các công trình đó được sử dụng phục vụ cho cán bộ công nhân viên của ngành.

Theo ý kiến của Bộ trưởng: “Đối với các công trình xa trung tâm và môi trường độc hại như vậy, để thu hút cán bộ đến làm việc là điều rất khó khăn. Việc tạo điều kiện cho cán bộ, công nhân viên an tâm làm việc ở đó bằng cách xây dựng các công trình hạ tầng và phúc lợi tôi nghĩ rằng dư luận xã hội cũng thấy là hợp lý”.

Hiện nay, trong 6 công trình này mới chỉ có Nhiệt điện Phú Mỹ 1 là được hạch toán vào giá thành điện bởi vì được xây dựng từ những năm trước đây nhưng chỉ hạch toán với tỉ lệ rất nhỏ, mỗi năm từ 1,5 cho đến 3 tỷ đồng trên tổng doanh thu là 6.000 tỷ đồng. 5 công trình còn lại tất cả đều chưa hạch toán vào giá thành điện. Đây là kết luận chính thức đã báo cáo với Thủ tướng Chính phủ và được Thủ tướng kết luận.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cũng khẳng định: “Tôi xin khẳng định rằng không có câu chuyện qua 6 dự án này đưa chi phí xây dựng nhà ở vào giá thành điện năm 2011, trừ Nhiệt điện Ô môn 1 được xây dựng từ trước đây cả chục năm rồi, nhưng tỉ lệ đưa vào giá thành cũng rất nhỏ”.

Phương Dung