Theo dự thảo Nghị định về quản lý sản xuất, kinh doanh bia do Bộ Công thương đang lấy ý kiến, sản phẩm bia chỉ được tiêu thụ tại Việt Nam khi có nhãn hàng hoá đáp ứng các quy định của pháp luật về nhãn hàng hóa và phải được in cảnh báo về tác hại của lạm dụng bia.
 
Bia sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu để tiêu thụ tại thị trường Việt Nam phải dán tem trên bao bì sản phẩm. Theo dự thảo, Bộ Tài chính quy định việc in, ban hành và quản lý sử dụng tem đối với bia sản xuất trong nước và bia nhập khẩu để tiêu thụ tại thị trường Việt Nam. Bia sản xuất để xuất khẩu thực hiện việc dán tem theo quy định của nước nhập khẩu. Bia cũng chỉ được nhập khẩu vào Việt Nam qua các cửa khẩu quốc tế.  

Về quy định này, tại Hội thảo lấy ý kiến Nghị định diễn ra tuần trước, ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia, rượu, nước giải khát Việt Nam (VBA)  kiến nghị chưa nên đưa vào Nghị định lần này.

Theo ông Việt, hiện nay Việt Nam sản xuất khoảng hơn 3 tỷ lít bia/năm, tương đương với khoảng 10 tỷ sản phẩm, tức là cần đến 10 tỷ con tem. Việc dán tem như vậy là rất khó khăn và tốn kém. 

Tương tự như quan điểm của VBA, ông Vũ Xuân Dũng, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) đề nghị quy định này cần có nghiên cứu cụ thể hơn. Ông Vũ Xuân Dũng đưa ra tính toán, một con tem có chi phí khoảng 160 - 170 đồng. Như vậy với khoảng 10 tỷ con tem thì chi phí quá lớn, lên tới 1.600 - 1.700 tỷ đồng/năm. Trong khi đó, chi phí của doanh nghiệp cũng chính là chi phí của xã hội.

Ông Vũ Xuân Dũng đề xuất, các nhà máy khác nhau sử dụng công nghệ khác nhau, dây chuyền khác nhau nên khi dán tem sẽ cần phải khảo sát cho phù hợp. Các sản phẩm khác nhau như lon, chai... thì cách dán tem cũng khác nhau. Do đó cần có đề án riêng đối với việc dán tem này.

Đại diện Tổng công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) cũng tính toán, nếu quy định mới này được áp dụng thì mỗi năm, Sabeco phải chi khoảng 800 tỷ đồng cho việc dán tem, vượt quá khả năng quỹ marketing cho phép.

Việc dán tem nếu không được kiểm soát tốt còn dẫn đến sự cạnh tranh không lành mạnh, như là sử dụng một tem cho nhiều sản phẩm. Việc kiểm soát tem cũng tốn thêm chi phí tương đối lớn như: máy móc nhận diện tem, nhân lực giám sát việc dán tem.

Hơn nữa, theo các doanh nghiệp, thị trường bia nội địa Việt Nam đang tập trung vào 4 hãng bia lớn nên việc dán tem cho các doanh nghiệp này là chưa cần thiết. Thay vào đó, nếu nếu áp dụng quy định dán tem thì nên tập trung vào bia nhập khẩu.

Về phía cơ quan quản lý, Thứ trưởng Bộ Công thương Hồ Kim Thoa cho biết, nếu tính sản lượng chung, 4 tỉ sản phẩm ngành thuốc lá mỗi năm cũng đã thực hiện dán tem được thì vì sao bia không thực hiện được.

Thứ trưởng cũng cho biết thêm, nếu quy định dán tem được áp dụng, những cán bộ quản lý thị trường sẽ được trang bị một thiết bị máy móc có thể phát hiện tem thật hay tem giả.

Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa nhấn mạnh: “Bộ Công Thương sẽ nghiên cứu thêm, không phải vì mục tiêu quản lý mà làm khó cho doanh nghiệp và người dân”.

Phương Dung