Đối với các chuyên gia quan sát Việt Nam, có một vài chỉ số giúp vẽ nên một bức tranh kinh tế rõ ràng hơn. Lấy ví dụ về tỷ lệ nợ xấu. Tỷ lệ này đã giảm từ mức 4,6% trong tháng 9/2013 xuống còn 3,6% trong tháng 2/2014. Điều này có thể được xem là một tin tích cực đối với những nguy cơ rủi ro mà hệ thống tài chính đang phải đối mặt.

Thế nhưng, chính lãnh đạo từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đưa ra lời bình luận rằng, tỷ lệ nợ xấu trong hệ thống ngân hàng có thể tăng lên 9% -11% nếu như việc phân loại nợ cho các khoản vay không được tính đến theo Quyết định 780/QĐ-NHNN, có hiệu lực vào tháng 4/2012.

 
Sức mua trong nước đang rất hạn chế.

Quyết định 780 nêu rõ rằng các ngân hàng nội và ngoại không cần phải phân loại các khoản vay là nợ xấu nếu như họ đã điều chỉnh kỳ hạn trả nợ và gia hạn nợ để giúp người vay có khả năng tất toán. Trong khi đó, Thông tư 02 lại yêu cầu phân loại nghiêm ngặt các khoản nợ xấu và dự kiến sẽ đưa vào áp dụng trong tháng 6/2014 sau một năm trì hoãn. Hiện đang có thông tin, NHNN sẽ sửa đổi thông tư này nhằm nới lỏng việc phân loại các khoản nợ xấu.

Trong báo cáo vĩ mô phát hành ngày hôm nay (4/3/2014), Khối nghiên cứu của ngân hàng HSBC đã chỉ ra rằng, các điều kiện trong nước của Việt Nam đã và đang tiếp tục suy yếu do vấn đề nợ xấu lớn vẫn còn đang treo lơ lửng và tốc độ cải cách hệ thống tài chính chậm chạp.

HSBC cho biết, tổ chức này kỳ vọng cách biệt sản lượng (giữa tiềm năng và thực tế) vẫn ở mức âm trong năm 2015 với lao động và vốn hoạt động thấp hơn năng suất trong một thời gian dài hơn. Lạm phát cơ bản, lạm phát giá thực phẩm và toàn phần sẽ từ từ hội tụ làm giảm áp lực giá cả.

Với áp lực lạm phát thấp hơn, NHNN có thể giữ lãi suất ổn định lâu hơn. Tại báo cáo này, HSBC đã thay đổi dự báo về lãi suất, theo đó, nhóm nghiên cứu cho rằng, lãi suất sẽ không tăng cao trong quý II/2014 và lãi suất OMO sẽ giữ ổn định ở mức 5,5% trong năm 2014.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong khi đó lại đang phản ánh nhu cầu nội địa khá yếu ớt. Chỉ số CPI toàn phần đã giảm từ mức 5,5% xuống còn 4,6% - mức thấp trong 5 năm qua. Thông thường nhu cầu đối với thực phẩm, vận chuyển và hàng gia dụng tăng mạnh trong dịp Tết Nguyên Đán nhưng năm nay chỉ có giá cả thực phẩm mới tăng trong khi đa số các mặt hàng cơ bản khác lại giảm nhẹ, trong đó có một số giảm mạnh.

Lạm phát cơ bản so với cùng kỳ năm ngoái đã hạ nhiệt từ mức 6,5% trong tháng trước xuống còn 5,9% trong tháng Hai. HSBC hạ dự báo chỉ số CPI từ mức 7,3% xuống còn 6,5% do giá dầu giảm, nhu cầu nội địa yếu hơn mong đợi và giá gạo chỉ tăng nhẹ.

Giá điện tăng nhanh và mặt bằng giá cả không thuận lợi có thể sẽ đẩy lạm phát tăng lên trong những tháng tới nhưng các chuyên gia HSBC cho rằng, vẫn nằm trong mức có thể kiểm soát được. Trong trường hợp áp lực về giá chỉ tăng nhẹ, theo HSBC, NHNN sẽ giữ nguyên mức lãi suất thị trường mở OMO.

Trong khi đó, tăng trưởng xuất khẩu lại cho thấy nhu cầu nước ngoài về hàng hoá sản xuất tại Việt Nam tiếp tục mạnh. Xuất khẩu hàng điện tử vẫn giảm do mặt bằng giá cả không thuận lợi (tăng 37% trong năm 2013 và 86% trong năm 2012), trong khi mặt hàng dệt và may mặc lại đang tăng lên. Theo dự báo của HSBC, tăng trưởng xuất khẩu sẽ mạnh khi xuất khẩu hàng nông sản phục hồi đặc biệt là mặt hàng cà phê, cũng như nhu cầu từ các nước phương Tây tăng và đầu tư vào sản xuất dệt may chính thức đưa vào hoạt động.

Bích Diệp