Tại cuộc họp giữa Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản với các cơ quan, Bộ ngành liên quan vừa qua, đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bất ngờ cho biết, trong tháng 4 sẽ đưa ra lấy ý kiến để quyết định về Đề án thành lập Cơ quan tái cho vay thế chấp nhà ở (MRA).

Cũng tại báo cáo của NHNN, hiện nay, NHNN đã gửi dự thảo Đề án xin ý kiến tham gia của các đơn vị có liên quan để tổng hợp, hoàn thiện dự thảo Đề án, trình Ban chỉ đạo TW về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản xem xét.

Tại Quyết định thành lập MRA của NHNN vào cuối tháng 9 năm 2013, MRA có sự tham gia của 2 NHTM là NHTMCP Đầu tư & Phát triển Việt Nam (BIDV) và Ngân hàng Phát triển Nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB).

Đánh giá về khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai, NHNN cho rằng, MRA là mô hình hoàn toàn mới, chưa có tiền lệ ở Việt Nam, do đó cần hoàn thiện khung pháp lý, căn cứ triển khai để tạo cơ sở triển khai mô hình MRA tại Việt Nam. Trong khi đó, nguồn vốn hoạt động của MRA bao gồm NHNN cấp 3.000 tỷ đồng và phát hành trái phiếu chưa cụ thể, rõ ràng và chưa có tính khả thi…

Tuy nhiên, bài học của các ngân hàng quốc doanh cho vay tái thế chấp dưới chuẩn như Finnie Mae và Freddie Mac của Mỹ suy sụp liệu NHNN và Bộ Xây dựng đã có tính đến?

Trả lời câu hỏi này, tại buổi tọa đàm về thị trường bất động sản diễn ra sáng nay (23/4), ông Nguyễn Mạnh Hà - Cục trưởng Cục Quản lý nhà, Bộ Xây dựng cho rằng, hiện thị trường cần nguồn vốn trung và dài hạn cho nhà ở. Ngân hàng huy động vốn ngắn hạn nhưng thời gian cho vay dài hạn là rất rủi ro. Do đó, mô hình tái thế chấp rất tốt và đang được nhà nước cho nghiên cứu triển khai.

"Tuy nhiên, những rủi ro có thể xảy ra chỉ là do quà trình thực hiện như: Cho vay tràn lan không có kế hoạch. Chúng ta phải có cơ chế kiểm soát đảm bảo đúng, hướng đúng mục đích thì mới có hiệu quả", ông thừa nhận.

Cùng chung nhận định, ông Matthew Powell - Giám đốc Savills Hà Nội cho biết, bất kỳ một giải pháp nào có thể cải thiện tình hình thị trường hiện tại đều được hoan nghênh. Đặc biệt với mô hình tái thế chấp nhà ở của NHNN, những người mua có nhu cầu ở thực, người mua có thu nhập thấp sẽ được hưởng lợi trong việc tiếp cận với nguồn vốn. Do vậy, thanh khoản thị trường, tính minh bạch sẽ được cải thiện, giá trị BĐS sẽ được xác lập.

Tuy nhiên, ông Matthew Powell cũng lưu ý tới rủi ro nợ xấu với ngành ngân hàng có thể tăng lên và cần có cơ chế quản lý phù hợp để kiểm soát rủi ro này. Chỉ khi tất cả các nhóm giải pháp liên quan (tín dụng và kiểm soát, minh bạch hóa cơ chế…) được tiến hành đồng bộ thì cả ba bên – chủ đầu tư, người mua, ngân hàng – mới được hưởng lợi từ những sự thay đổi này.

Theo ông Phan Thành Mai - Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Xây dựng (VNBC), trên thế giới, các mô hình tái cho vay thế chấp ở Mỹ đã từng thành công trong một chặng đường dài. Với riêng Việt Nam, nếu sử dụng các mô hình mới để huy động các nguồn tài chính trung và dài hạn cho thị trường nhà ở là điều rất cần thiết, tuy nhiên, nếu quá lạm dụng nó có thể rủi ro.

Phương Dung