Bên lề kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, trả lời câu hỏi của phóng viên về việc xây dựng hệ thống đường sắt Bắc Nam khổ 1,435 m, Bộ trưởng Giao thông - Vận tải Đinh La Thăng cho biết: Bộ GTVT đã trình Thủ tướng Chính phủ để phê duyệt Chiến lược đường sắt (điều chỉnh).

Lý giải lý do điều chỉnh, Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết: “Vì thời điểm lập chiến lược năm 2009, kinh tế-xã hội của đất nước lúc đó khác bây giờ, nhất là từ sau 2011 chúng ta thực hiện tái cấu trúc nền kinh tế, tái cơ cấu đầu tư công, tái cơ cấu ngành, tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước… thì chiến lược đó không còn phù hợp”.

Bộ trưởng Đinh La Thăng cho biết: Năm 2009, khí thế vẫn “ầm ầm”, toàn những dự án lớn được đưa ra trình. Nhưng bắt đầu từ 2011, Nghị quyết 11 ra đời thì tái cơ cấu bắt đầu dừng hết, cho nên phải điều chỉnh.

Trước những tồn tại này, Bộ Giao thông - Vận tải đã trình phương án điều chỉnh lên Chính phủ. “Chiến lược đó phải phù hợp chiến lược Giao thông vận tải cũng đã được Thủ tướng điều chỉnh năm 2012, phù hợp với sự phát triển từng giai đoạn của đất nước và Cương lĩnh phát triển đất nước 2011 đến 2020. Trên cơ sở chiến lược Thủ tướng Chính phủ sẽ  phê duyệt, Bộ sẽ phải xây dựng qui hoạch phát triển đường sắt để phê duyệt phù hợp qui hoạch đó thì mới xây dựng dự án cụ thể”, Bộ trưởng Thăng cho biết.

Trước ý kiến cho rằng, nên tiến hành xây dựng đường sắt Bắc Nam theo từng tuyến cụ thể, Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định: Dự án đường sắt Bắc Nam chỉ là một trong rất nhiều dự án đường sắt. Đường sắt không giống đường bộ. Đường bộ có thể làm 1 km rồi đưa vào khai thác, nhưng đường sắt thì không thể làm 100 km rồi đưa vào khai thác được mà phải làm đến mức độ nào mới khai thác. Cho nên phải tính toán cho phù hợp.

Những tính toán này JAICA đã làm giúp Việt Nam, họ tài trợ toàn bộ kinh phí, đưa ra 1 nghiên cứu tổng thể về phát triển đường sắt, trong đó đi sâu vào đường sắt Bắc Nam. “Nếu có tiền thì xây dựng luôn đường cao tốc Bắc Nam như đã trình Quốc hội. Chưa có tiền thì làm trước đoạn Vinh - Hà Nội, Nha Trang - TPHCM. Có tiền thì làm hai đường song song khổ mới 1.435, nếu chưa có tiền thì làm 1 đường trước để khai thác. Nhưng vấn đề ở chỗ là khai thác chung đường hành khách và hàng hóa hay chỉ khai thác hành khách không thôi. Vì có chuyện là tàu hàng hóa chậm hơn tàu khách, khi chạy trên cùng con đường thì sẽ rất phức tạp”, Bộ trưởng nêu quan điểm.

Bộ trưởng Đinh La Thăng cũng nêu quan điểm, với sự phát triển của Việt Nam thì đường sắt cao tốc là cần thiết, vì cả thế giới người ta dùng. Nhưng vấn đề ở đây là dùng vào lúc nào thì lại phải tính toán.

Hiện tại, Bộ đã trình phương án xây dựng đường sắt Bắc Nam với qui mô từ 160 đến dưới 200km/h, chạy chung tàu khách và tàu hàng. “Nếu công trình này hoàn thiện và vận hàng thì hành khách có thể sáng ăn phở ở Nam Ngư - Hà Nội, tối uống cà phê ở TP HCM. Nhưng cũng phải tính toán sau này nâng cấp lên cao tốc và chạy chung khi kinh tế phát triển thì nâng cấp đường đôi đó thành đường cao tốc và đường sắt hiện tại để chuyên chở hàng hóa. Hướng là như vậy nhưng phụ thuộc vào chính phủ”, Bộ trưởng Đinh La Thăng nói.

 

Nguyễn Hiền