Quá nửa doanh nghiệp đóng cửa vì bế tắc đầu ra

FICA - Năm 2013, DN ngoài nhà nước ngừng hoạt động chiếm tỷ lệ cao nhất với 6,1%, tiếp đến là khu vực FDI với 2,9% và thấp nhất là khu vực DNNN 0,8%.

Theo kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của doanh nghiệp năm 2014 vừa được Tổng cục Thống kê công bố hôm nay (6/6/2014), tính chung sau 1 năm, 2 tháng (tính từ thời điểm 1/1/2013), số DN thực tế còn hoạt động, chiếm 94,4% (tỷ lệ DN còn hoạt động cùng thời điểm năm 2012 là 91,6%). Trong khi đó, số DN ngừng hoạt động chiếm 5,6% (tỷ lệ DN ngừng hoạt động cùng thời điểm năm 2012 là 8,4%). 

Theo loại hình sở hữu, DN ngoài nhà nước ngừng hoạt động chiếm tỷ lệ cao nhất với 6,1%, tiếp đến là khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) với 2,9% và thấp nhất là khu vực DN nhà nước 0,8%. 

Trong tổng số 433 (5,6%) DN ngừng hoạt động thuộc mẫu điều tra, báo cáo cho thấy, có đến 58,7% DN ngừng hoạt động do không tìm được thị trường đầu ra.

Cũng theo báo cáo này, trong năm nay có 51,5% số DN dự kiến giữ nguyên qui mô về số lượng lao động như năm 2013; 38,5% số DN dự kiến tăng qui mô lao động và chỉ có 10% số DN dự kiến giảm qui mô lao động. 

Trong khi đó, 60,8% số DN trả lời năm 2014 sẽ giữ nguyên qui mô vốn như năm 2013; 33% số DN dự kiến tăng qui mô vốn và chỉ có 6,2% số DN dự kiến giảm. Ngược lại, tỷ lệ số DN dự kiến tăng doanh thu năm 2014 so với năm 2013 lại cao hơn nhiều với 71,6%, chỉ có 14,7% DN dự kiến giữ nguyên qui mô và 13,7% DN dự kiến giảm. 

Có 44,2% số DN cho rằng khả năng và điều kiện tiếp cận nguồn vốn đối với khu vực DN năm 2014 không thay đổi so với năm 2013; 30% số DN đánh giá điều kiện sẽ tốt hơn và 12,4% số DN đánh giá điều kiện tiếp cận kém đi.

6,4 doanh nghiệp không vay vốn vì phải trả thêm phí ngoài lãi suất

Về tình hình vay vốn, thời điểm tháng 3 năm 2014, tỷ lệ DN hiện đang vay vốn để sản xuất kinh doanh là 49,5% (50,5% còn lại không vay). Trong số các DN đang vay vốn (trong đó có DN vay từ 2 nguồn trở lên) thì tỷ lệ DN vay vốn tại các ngân hàng thương mại nhà nước đạt cao nhất với 63,6%, tiếp đến là vay từ ngân hàng thương mại ngoài nhà nước, vay từ cá nhân, bạn bè, người thân cùng với tỷ lệ 29,6% và thấp nhất là từ các ngân hàng FDI với 5,9% và từ nguồn khác (như phát hành trái phiếu doanh nghiệp, thành lập công ty đại chúng/IPO, thuê mua,…) 4,7%.

Báo cáo cũng tiết lộ nguyên nhân các DN không vay vốn từ các ngân hàng thương mại. Theo đó, trong số 3.873 DN không vay vốn được hỏi vào thời điểm tháng 3 năm 2014, có 70,3% số DN trả lời không có nhu cầu vay; 22,9% cho rằng thủ tục phức tạp, mất nhiều thời gian; 18,8% cho rằng lãi suất quá cao; 15,7% cho rằng họ có khả năng huy động vốn từ các nguồn khác; 14,4% cho rằng không đủ tài sản để thế chấp; 7,8% cho rằng vốn tự có để đối ứng không đáp ứng yêu cầu của ngân hàng; 6,4% cho rằng phải trả thêm chi phí khác ngoài lãi suất.

Như vậy, mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng hầu hết các DN đều lạc quan về triển vọng phục hồi và phát triển hơn trong năm 2014 và dự báo một số chỉ tiêu chủ yếu năm 2014 đều cao hơn năm 2013(đặc biệt là các chỉ tiêu về doanh thu, lợi nhuận và kim ngạch xuất khẩu). Theo Tổng cục Thống kê, điều này chứng tỏ môi trường kinh doanh ngày càng thuận lợi hơn, kinh tế vĩ mô dần ổn định, thị trường trong nước và quốc tế có nhiều thay đổi theo hướng dần giảm bớt khó khăn, đồng nghĩa với thuận lợi ngày càng tăng giúp các DN lạc quan hơn, đầu tư hơn và kỳ vọng sản xuất kinh doanh hiệu quả hơn trong năm 2014 và các năm tiếp theo. 

Tuy nhiên, tỷ lệ DN đầu tư mở rộng qui mô về lao động, vốn năm 2014 so với năm 2013 vẫn còn thấp (mặc dù dự kiến 2014 so với 2013 vẫn cao hơn 2013 so 2012) cho thấy mặc dù lạc quan về triển vọng phát triển, nhưng các DN vẫn rất thận trọng trong việc mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh để tránh rủi ro.  

Các DN đánh giá chung nhu cầu thị trường trong nước năm 2014 có triển vọng hơn so với năm 2013 nhưng tỷ lệ DN lạc quan về thị trường trong nước chưa cao, chỉ với 34,8%. Vẫn còn 16,2% số DN cho rằng thị trường trong nước năm 2014 kém hơn 2013. Đồng thời vào thời điểm hiện nay vẫn còn đến 50,5% số DN không vay vốn cho SXKD, cộng với tỷ lệ DN dự kiến mở rộng quy mô về lao động và quy mô vốn năm 2014 đạt thấp cho thấy, các DN Việt Nam vẫn chưa hoàn toàn tin tưởng vào sự hồi phục và tính ổn định của thị trường và nền kinh tế trong nước cũng như quốc tế trong thời gian tới.

Nhìn chung, nhiều DN Việt Nam chưa có thông tin chắc chắn về nhu cầu của thị trường thế giới. Có tới 55,8% số DN được hỏi trả lời không biết hoặc không đánh giá được nhu cầu của thị trường thế giới hiện nay. Điều này cho thấy các DN Việt Nam chủ yếu là các DN có qui mô vừa và nhỏ, không có nhiều DN lớn nằm trong chuỗi SXKD toàn cầu nên hạn chế nhiều đến khả năng nắm bắt nhu cầu của thị trường thế giới. Đồng thời cho thấy, vai trò của Bộ Công Thương và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam trong việc xúc tiến và cung cấp thông tin cho các doanh nghiệp trong nước về nhu cầu của thị trường thế giới còn hạn chế. Qua đó, hạn chế và ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả SXKD bền vững của các DN Việt Nam, đặc biệt là các DN SXKD hàng xuất khẩu.

Báo cáo kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của doanh nghiệp năm 2014 được Tổng cục Thống kê tiến hành thực hiện từ 1/3 đến 30/4/2014 trên 8.100 doanh nghiệp (250 doanh nghiệp nhà nước, 7.200 doanh nghiệp ngoài nhà nước và 650 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài).

Đến ngày 30/4/2014 có 7.675 DN tham gia trả lời (237 DN nhà nước; 6.812 DN ngoài nhà nước; 626 DN có vốn đầu tư nước ngoài), chiếm 94,75% tổng số doanh nghiệp được chọn điều tra.

Bích Diệp

Chuyên mục: Vĩ Mô

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *