Tại báo cáo “kinh doanh bao trùm, tương lai của ASEAN”, bà Lan Mercado – Giám đốc khu vực châu Á của Oxfam cho rằng, mặc dù nền kinh tế có bước tăng trưởng vượt bậc, hàng triệu người dân vẫn đang vật lộn trong đói nghèo.

Bà Lan chỉ ra nghịch lý: Trong khi Châu Á-Thái Bình Dương có nhiều tỷ phú hơn bất kỳ nơi nào trên thế giới, vẫn còn hơn 70 triệu người dân tại Đông Nam và Đông Á bị thiếu ăn. Các thành tựu kinh tế phần lớn là do các doanh nghiệp đạt được, gần như chỉ tập trung vào việc tối đa hóa lợi nhuận, đã gây ra khoảng cách ngày càng lớn giữa người giàu và người nghèo.

Theo Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á Thái Bình Dương của Liên Hợp Quốc (UNESCAP), bất bình đẳng thu nhập tại châu Á đã tăng 20% trong vòng 20 năm qua.

Các bằng chứng cho thấy rằng: 4 người đàn ông giàu có nhất Indonesia có lượng của cải nhiều hơn 100 triệu người cộng lại; số tiền mà người đàn ông giàu có nhất Việt Nam kiếm được trong một ngày nhiều hơn số tiền mà người nghèo nhất kiếm được trong 10 năm; và tại Thái Lan, 56% của cải của quốc gia thuộc về 1% người giàu có nhất.

Phụ nữ và trẻ em gái đang bị bỏ lại phía sau. Mặc dù họ có tiềm năng đóng góp lớn về mặt kinh tế, mức lương của phụ nữ lại vẫn thấp hơn 30% so với nam giới khi làm cùng một công việc trong khi họ còn phải đảm nhận các công việc nội trợ và chăm sóc khác nhiều hơn gấp 2,5 lần so với nam giới.

Một nghiên cứu của Ngân hàng Phát triển Châu Á ước tính rằng nếu sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động tăng từ 57,7% lên 66,2%, thì chỉ trong một thế hệ, nền kinh tế của Châu Á có thể tăng trưởng 30%.

“Rõ ràng, chúng ta có một vấn đề chung, vậy đâu là giải pháp? Vì sự tăng trưởng và bất bình đẳng là kết quả của việc kinh doanh, chúng tôi tin rằng doanh nghiệp có tiềm năng lớn nhất trong việc thay đổi các động lực chia sẻ thịnh vượng theo hướng bao trùm và có trách nhiệm hơn”, bà Lan Mercado cho biết.

Chêch lệch giàu nghèo đang ngày càng gia tăng (ảnh minh hoạ)

Không chỉ người tiêu dùng, các nhà đầu tư và các chính phủ cũng kêu gọi sự thay đổi, yêu cầu và thúc đẩy các thực hành kinh doanh có đạo đức và có trách nhiệm với xã hội. Đầu tư Môi trường, Xã hội và Quản trị Nhà Nước (ESG) đang tăng, và các đầu tư có tác động xã hội cũng đang thu hút sự quan tâm nhiều hơn bao giờ hết. Điều này thể hiện qua con số thực tế khoảng 3,6 tỷ USD đã được chi tại Đông Nam Á.

Các chính phủ đang tích cực thúc đẩy các mô hình kinh doanh công bằng, đặc biệt là mô hình doanh nghiệp xã hội, bằng cách thiết lập các động lực và ưu đãi về pháp lý và tài chính mềm dẻo.

Ví dụ, Thái Lan có Văn phòng Kinh tế Xã hội và miễn trừ thuế cho các doanh nghiệp xã hội; Malaysia có Quỹ Tác động Xã hội để tài trợ cho những cá nhân, tổ chức phục vụ cho lợi ích của người nghèo và những người bị tụt lại phía sau. Singapore thì tích cực hỗ trợ và hướng dẫn những cá nhân và tổ chức tương tự.

“Con đường phía trước còn dài, nhưng các nỗ lực của chính phủ trong khu vực để thúc đẩy doanh nghiệp xã hội đang dẫn đầu thế giới, chỉ sau Bắc Mỹ”, đại diện Oxfam lạc quan.

Hiện nay, trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tôn trọng quyền con người và trả mức lương đủ để người lao động thực hiện các quyền này được coi là nhiệm vụ tiên quyết đối với các doanh nghiệp trên toàn cầu. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp có cơ hội để tạo ra sự khác biệt và trở nên hấp dẫn hơn đối với người tiêu dùng bằng cách áp dụng những thực hành giúp doanh nghiệp trở nên thân thiện với con người và môi trường hơn.

Tuy nhiên, phần thưởng thực sự chỉ có thể đạt được bằng các phương thức giúp cả doanh nghiệp và xã hội cùng hưởng lợi thông qua việc lồng ghép các yếu tố xã hội và môi trường vào cốt lõi của hoạt động kinh doanh.

Tương lai của doanh nghiệp chính là các mô hình như doanh nghiệp xã hội hướng tới tầm nhìn kép về cả khả năng bền vững tài chính và sự thịnh vượng của xã hội, vượt lên trên mục tiêu chỉ tối đa hóa lợi nhuận.

Bích Diệp