Trong báo cáo cập nhật vĩ mô tháng 10, Ngân hàng HSBC đưa ra nhận định đầy chắc chắn, tuy còn chậm nhưng nền kinh tế Việt Nam đang ngày càng chuyển biến tốt hơn.

Cụ thể, chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng ngành Sản xuất (PMI) của Việt Nam trong tháng 10 giữ mức 51,5 điểm (trên ngưỡng 50 có nghĩa môi trường kinh doanh đã cải thiện so với tháng trước). Sản lượng, đơn hàng mới, nhân công việc làm và số lượng hàng mua đều tăng.

Trong khi đó, giá cả đầu vào giảm phản ánh tình hình lạm phát đã giảm tốc từ mức 6,3% trong tháng 9 xuống còn 5,9% trong tháng 10. Theo HSBC, nhu cầu trong nước yếu và giá dầu thuận lợi dường như sẽ giữ mức lạm phát thấp từ nay đến cuối năm.

Một trong nhưng nguy cơ đối với lạm phát trong những tháng tới được cho là xuất phát từ giá cả thực phẩm tăng. Trong tháng 10, chỉ số giá nhóm này đã tăng lên 4,1% so với cùng kỳ từ mức tăng 3,5% hồi tháng 9). Dù vậy, nhóm chuyên gia vẫn hy vọng lạm phát giá cả thực phẩm sẽ tăng chậm, đặc biệt là từ nay đến cuối năm và dịp Tết Nguyên đán.

Nhu cầu nội địa yếu cũng là một trong những nguyên nhân khiến triển vọng tăng trưởng ngắn hạn thấp. Tăng trưởng cả năm 2013 được dự báo ở mức 5,2% trước khi tăng lên mức 5,4% vào năm 2014.

“Sự suy giảm là một thực tế nghiêm túc cho thấy khủng hoảng nợ xấu của Việt Nam đã làm giảm ham muốn tiêu dùng và sức hấp dẫn của đầu tư” – HSBC bình luận.

Nhu cầu nội địa bị ảnh hưởng do hệ thống ngân hàng đang bị đóng. Từ đầu năm đến nay, tăng trưởng tín dụng tăng mức khiêm tốn, chỉ đạt 6,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Điều này cho thấy vấn đề nợ xấu của Việt Nam vẫn còn chưa được giải quyết hoàn toàn mặt dù Công ty Quản lý Tài sản Việt Nam (VAMC) đang rất nỗ lực trong việc mua lại nợ xấu từ các ngân hàng. Kết quả là, dẫn đến việc cho vay yếu và làm ảnh hưởng đến mức độ lạc quan của khối doanh nghiệp tư nhân.

Có nhiều lý do để lạc quan!

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra những lý do để có thể lạc quan về viễn cảnh tương lai của Việt Nam, đó là sự thay đổi trong tư duy và tầm nhìn của những nhà làm chính sách.

Việt Nam có rất nhiều tiềm năng, sở hữu lực lượng dân số trẻ và không ngừng tăng trưởng, khoảng 90 triệu người. Mức GDP bình quân đầu người thấp khoảng 1.700 USD và Việt Nam vẫn còn rất nhiều cơ hội để nâng mức thu nhập.

Chìa khoá thành công là cần phải đưa lực lượng lao động dư thừa chưa được đào tạo và lực lượng lao động ở khu vực nông thôn trở thành nguồn lao động có năng suất cao hơn, HSBC khuyến nghị.

Cũng theo đánh giá của ngân hàng này, việc Chính phủ thúc đẩy thu hút nguồn vốn trực tiếp nước ngoài (FDI), đặc biệt là vào ngành sản xuất, được xem là tích cực.

Từ đầu năm đến nay, dòng vốn FDI đăng ký đã tăng 95,8% so với cùng kỳ năm ngoái đạt mức 13,1 tỷ USD. Dòng vốn FDI vào ngành sản xuất tăng 136,5% đạt 9,3 tỷ USD. Qua đó, hỗ trợ nhu cầu lao động và thúc đẩy đầu tư và xuất khẩu - các yếu tố cần thiết để bù đắp tình trạng nhu cầu nội địa trì trệ.

Dòng vốn FDI bền vững, thâm hụt thương mại giảm và chỉ số lạm phát ổn định giúp Việt Nam có một thời kỳ ổn định để giải quyết những vấn đề lớn hơn. Nhiệm vụ còn lại là giải quyết vấn đề nợ xấu của hệ thống ngân hàng, thúc đẩy cải cách các doanh nghiệp Nhà nước và nâng cao phát triển cơ sở hạ tầng. “Đường lối thực hiện đã rất rõ ràng, vấn đề ở đây chỉ là tốc độ thực hiện”, theo HSBC.

Bích Diệp