"Không biết người ta vì sao lại có số điện thoại, địa chỉ"

Hàng ngày, công việc văn phòng của chị Ánh Dương, 24 tuổi, sống tại Hà Nội bắt đầu từ lúc 8 giờ sáng và kết thúc lúc 17 giờ. Khoảng thời gian này, ngoài việc gọi điện, trả lời điện thoại của khách hàng, chị còn phải nghe những cuộc điện thoại rác mời chào đầu tư, tham gia khóa học, mua bảo hiểm, đầu tư chứng khoán, mua bất động sản...

"Tôi không biết họ thu thập số điện thoại, địa chỉ của tôi ở đâu mà ngày nào cũng gọi nhí nhéo. Do tính chất công việc nên tôi buộc phải nghe vì không biết đâu là số rác. Nhiều khi bực lắm nhưng tôi vẫn nghe vài giây. Vì biết người gọi cũng bị khoán KPI, chỉ tiêu như mình nên tôi thường nói với họ là mình không có nhu cầu, xin đừng gọi lại" - chị nói.

Việc mua bán dữ liệu cá nhân diễn ra công khai trên mạng.

Tuy nhiên, những lời nhắn nhủ của chị Dương có vẻ không hiệu quả, khi chị bị ngày càng nhiều các cuộc điện thoại rác làm phiền. Thậm chí, những người này còn biết rõ mọi thông tin, địa chỉ nơi chị sống. Nhiều lần chị tự hỏi ở đâu họ lại có thông tin của chị cụ thể như vậy dù chị chưa từng cung cấp cho các đơn vị này.

"Có vài lần, tôi hỏi người gọi điện tại sao họ lại có thông tin của tôi. Họ trả lời rằng, tôi đã để lại thông tin cho phía công ty nhưng tôi khẳng định là chưa bao giờ. Tôi có nói với họ nếu không nói rõ, lấy thông tin của tôi ở đâu, tôi sẽ lên thẳng công ty đó để làm rõ đúng sai, thì bạn đầu dây bên kia mới tiết lộ, danh sách này được cung cấp bởi phòng marketing" - chị nói.

Để xác thực thông tin, chị hỏi một người bạn đang làm marketing. Người này cho biết để tìm khách, các công ty có xu hướng thu mua data (dữ liệu) cá nhân từ một bên thứ ba. Data này sẽ bao gồm tên, tuổi, số điện thoại, số chứng minh thư, khu vực sống, địa chỉ của khách hàng. Tùy vào mức độ chi tiết của thông tin mà sẽ có giá cao hay giá thấp, miễn là bên mua có tiền.

Anh N.H (giấu tên) - Giám đốc marketing của một công ty mỹ phẩm ở Hà Nội - cho biết, hiện nay, việc mua bán data cá nhân diễn ra khá phổ biến. Chỉ cần bỏ ra 5 - 10 triệu đồng, các công ty có thể có đầy đủ các thông tin khách hàng với độ chuẩn xác lên đến 90%.

"Có 2 cách có thể lấy được thông tin cá nhân, một là quét dữ liệu bằng phần mềm trên các ứng dụng mạng xã hội như zalo, facebook, nên dù khách đã ẩn số điện thoại, địa chỉ thì vẫn có thể truy ra. Hai là mua trực tiếp từ bên chuyên cung ứng dịch vụ" - anh H tiết lộ.

Thâm nhập đường dây mua bán dữ liệu

Để tìm hiểu rõ thông tin, phóng viên báo Dân trí đã thâm nhập vào các đường dây mua bán dữ liệu trên mạng. Trong vai người mua, phóng viên đã được giới thiệu về các gói, dịch vụ hoàn hảo từ A đến Z của các bên cung cấp.

Trong đó, gói dữ liệu cá nhân bao gồm số điện thoại, địa chỉ có giá từ 200 đến 500 đồng/số. Nếu khách mua từ 10.000 số trở lên sẽ có giá ưu đãi, chỉ còn 150 đồng/số. Theo quảng cáo, gói dữ liệu này có độ chuẩn xác đến 90% và đơn vị sẽ liên tục cập nhật thông tin nếu có.

Thông thường, gói data sẽ được chia ra theo khu vực, lĩnh vực, ngành nghề, độ tuổi, giới tính để người mua dễ dàng lựa chọn. Như gói data về bất động sản, bảo hiểm, mỹ phẩm, trung tâm tiếng Anh, sàn giao dịch chứng khoán…

Thậm chí, các đơn vị này còn sẵn sàng cung cấp 100 số đầu miễn phí để khách kiểm tra chất lượng và rà soát thông tin. Nếu ưng ý, người mua chỉ cần chuyển tiền là sau 5 - 10 phút, toàn bộ dữ liệu của khách hàng sẽ về tay.

Gói dữ liệu được báo giá 700.000 đồng với đủ các thông tin.

Khi phóng viên ngỏ ý mua loại data cá nhân cao cấp hơn gồm có chứng minh thư của khách, các đơn vị này còn khẳng định là có bán nhưng sẽ bán ở một thời điểm thích hợp với lý do bất ngờ.

"Mới đây có vụ phanh phui rao bán chứng minh thư trên mạng nên công an công nghệ đang làm căng và quét kỹ lắm. Nên mua bán không cẩn thận là cả người mua và người bán vào tù như chơi. Nếu anh chị có nhu cầu thì để 1 - 2 tháng nữa hãy tiếp tục. Đây là em khuyên thật. Khi đó, bên em sẽ trực tiếp nhắn tin lại với anh chị" - một người bán data cá nhân cho biết.

Không cần mất tiền, một số trang web trên mạng còn cho khách tải và nhận dữ liệu cá nhân miễn phí.

Tương tự, anh L.H, một người bán data cá nhân tiết lộ, thời điểm đang rất nhạy cảm nên bên anh chỉ cung cấp được số chứng minh thư và tên, chứ không cung cấp cả ảnh.

"Số chứng minh thư thì bên em bao chuẩn vì nguồn từ ngân hàng ra. Có cam kết, bảo hành, đổi mới 100% nếu thông tin không chính xác" - người này cho hay.

Nhằm cạnh tranh với các đối thủ trên thị trường, người này còn đưa ra một mức giá rẻ bất ngờ cho gói dữ liệu gồm tên, địa chỉ khách hàng chỉ với 100 đồng/số. Còn thêm chứng minh thư là 200 đồng/số, nếu lấy trên 10.000 số sẽ chỉ còn 180 đồng/số.

Theo quảng cáo của các bên cung cấp, cứ 2.000 - 3.000 số sẽ chốt đơn thành công là 20 - 30 số, tương ứng với 20 - 30 khách hàng. Do đó, họ thường khuyến nghị mọi người nên mua từ 5.000 số trở lên.

Theo ghi nhận của phóng viên Dân trí, hiện nay, trên mạng có rất nhiều website, hội nhóm được lập ra để rao bán dữ liệu như data chất lượng, data khách hàng tiềm năng, mua bán trao đổi data khách hàng, data khách hàng năm 2021.

Nhìn chung, việc mua bán diễn ra khá đơn giản, dễ dàng nhưng từ đó cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro khi việc thông tin cá nhân bị xâm phạm. Bất cứ ai cũng có thể trở thành nạn nhân từ những cuộc mua bán này. 

Hoàng Dung