Dừng bay quốc tế, nguồn thu ngoại tệ giảm mạnh

Trong văn bản mới nhất báo cáo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) Lại Xuân Thanh cho biết: "Dịch Covid-19 tác động lớn đến các nền kinh tế trên thế giới và Việt Nam. Hàng không là một trong những lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Tình hình sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển của ACV trong năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021 bị tác động mạnh".

Theo ông Thanh, toàn bộ các chuyến bay thương mại quốc tế bị dừng ảnh hưởng đến nguồn thu ngoại tệ chính của ACV. Các đợt bùng phát dịch bệnh ở một số địa phương cũng làm giảm đáng kể sản lượng hành khách nội địa.

"Công tác triển khai dự án Cảng HKQT Long Thành cũng đang gặp khó khăn trong việc thương thảo, ký kết hợp đồng với các đơn vị đối tác có chuyên gia nước ngoài; một số cán bộ, nhân viên, người lao động phải cách ly, không tham gia làm việc trực tiếp tại các dự án", ông Thanh nêu

Trước tình hình này, ACV đã chủ động nghiên cứu các giải pháp bố trí các cuộc họp, làm việc trực tuyến, tăng cường sử dụng hóa đơn, chứng từ, chữ ký điện tử, quán triệt toàn thể cán bộ, nhân viên, người lao động, các đơn vị khảo sát, giám sát, thi công tuân thủ chặt chẽ các quy định phòng dịch và đảm bảo tiến độ triển khai của dự án.

Biến động giá nguyên vật liệu, đặc biệt là giá thép tăng mạnh trong thời gian gần đây cũng ảnh hưởng nhiều đến dự án. Trong khi đó, tổng mức đầu tư, dự toán chi tiết được xây dựng theo định mức được nhà nước ban hành chưa điều chỉnh kịp thời theo biến động của thị trường. ACV đã chủ động rà soát, cân đối dự toán, xây dựng kế hoạch giải ngân phù hợp, giảm thiểu tối đa tác động của giá nguyên vật liệu tới chi phí đầu tư xây dựng dự án.

Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.

Theo ông Thanh, dù tình hình sản xuất, kinh doanh bị ảnh hưởng bởi đại dịch, ACV đã chủ động nghiên cứu các giải pháp triển khai dự án, phương án huy động vốn tối ưu như báo cáo Chính phủ, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp về phương án chia cổ tức, phân phối lợi nhuận sau thuế của ACV năm 2019, 2020 và các năm tiếp theo đến 2025.

Theo đó, ACV kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép ACV tích lũy nguồn tiền tối đa từ hoạt động sản xuất kinh doanh để đầu tư trên cơ sở phương án bổ sung vốn điều lệ hàng năm từ lợi nhuận sau thuế, không sử dụng ngân sách nhà nước.

ACV cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận phương án cho phép ACV vay các ngân hàng quốc doanh trong nước bằng USD và trả bằng USD nhằm tiết kiệm chi phí lãi vay, đảm bảo lợi ích cho nhà nước, nâng cao hiệu quả của dự án và bảo toàn, phát triển vốn nhà nước tại ACV.

Tiến độ dự án ra sao?

Thông tin về tiến độ dự án, ông Lại Xuân Thanh cho hay, ngay sau khi tiếp nhận mặt bằng và khởi công dự án, ACV đã lập kế hoạch triển khai với các mốc tiến độ chính, đảm bảo yêu cầu của Quốc hội và Chính phủ về thời điểm hoàn thành và đưa vào khai thác Cảng HKQT Long Thành giai đoạn 1 trong năm 2025.

Cụ thể, công tác rà phá bom mìn, thi công tường rào ranh giới cho 5.000 ha và san nền thoát nước đã được ACV triển khai ngay từ tháng 1/2020 để đảm bảo chuẩn bị mặt bằng triển khai thi công phần móng nhà ga vào tháng 2/2022.

Đến nay, dự án đã hoàn thành rà phá bom mìn cho hơn 25% tổng diện tích giai đoạn 1 của dự án và thi công được hơn 1.750m tường rào ranh giới, dự kiến sẽ hoàn thành thi công 8.668m tường rào trong tháng 9 và công tác rà phá bom mìn trong tháng 12.

Đối với hạng mục san nền thoát nước cho khu vực nhà ga hành khách và sân đỗ tàu bay đang được triển khai thiết kế để thi công trong tháng 11/2021 nhằm chuẩn bị mặt bằng khởi công phần móng nhà ga hành khách vào tháng 2/2022, các khu vực còn lại thi công trong Quý I/2022.

Về công tác thiết kế kỹ thuật nhà ga hành khách, ACV đã lựa chọn đơn vị thiết kế là liên danh tư vấn đứng đầu bởi Heerim (Hàn Quốc) tác giả phương án kiến trúc nhà ga hành khách. Bước thiết kế kỹ thuật đã được triển khai từ tháng 5/2021 và khẩn trương thực hiện quy trình thẩm định, phê duyệt trước phần móng công trình để khởi công nhà ga trong tháng 2/2022.

Công tác thiết kế kỹ thuật hạ tầng cảng hàng không: Bao gồm các hạng mục công trình khu bay, hệ thống giao thông nội cảng, hạ tầng kỹ thuật điện nước viễn thông... đang trong quá trình lựa chọn nhà thầu thiết kế kỹ thuật để chuẩn bị cho việc khởi công lần lượt các hạng mục này trong năm 2022.

Việc thiết kế cơ sở hai tuyến giao thông kết nối đã được ACV triển khai đầu tháng 5/2021 ngay sau khi lựa chọn xong đơn vị tư vấn, dự kiến hoàn thành vào tháng 9/2021. Ngay trong tháng 5 vừa qua, ACV và tư vấn đã báo cáo UBND tỉnh Đồng Nai về thiết kế cơ sở và phương án GPMB cho phần diện tích đất của hai tuyến giao thông kết nối. ACV cũng kiến nghị UBND tỉnh Đồng Nai áp dụng khung chính sách GPMB tương tự như đã áp dụng cho 5.000 ha dự án Cảng HKQT Long Thành.

Công tác thiết kế cơ sở các công trình phụ trợ bao gồm các hạng mục công trình nhà để xe, nhà ga hàng hoá số 1, các khu bảo trì... đang lựa chọn nhà thầu thiết kế cơ sở để triển khai thiết kế cơ sở từ tháng 7 tới, dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2022.

Đối với công tác bố trí, huy động vốn cho dự án, ACV đã và đang khẩn trương làm việc với các tổ chức tài chính trong và ngoài nước để xây dựng và triển khai phương án huy động vốn khả thi, tiết kiệm, hiệu quả theo các nội dung đã được nghiên cứu trong báo cáo nghiên cứu khả thi dự án được Hội đồng thẩm định nhà nước đánh giá tính khả thi, hiệu quả và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo đó nhu cầu vốn cần huy động không vượt quá 2,5 tỷ USD, có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức như: vay thương mại trong và ngoài nước bằng USD hoặc VNĐ, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, vay tín dụng xuất khẩu...

Trong đó, phương án vay trong nước bằng ngoại tệ USD trả bằng USD là phương án ưu tiên đã được ACV báo cáo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận với các ưu điểm nổi bật như: lãi suất cho vay bằng USD luôn thấp hơn đáng kể so với VNĐ, ACV có nguồn thu USD trực tiếp và gián tiếp từ hoạt động kinh doanh, khai thác các cảng HKQT như Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Phú Quốc...để trả lãi vay ngoại tệ.

Hơn nữa, qua làm việc với các ngân hàng quốc doanh trong nước hiện đang dư nguồn USD cần tìm đối tác cho vay tin cậy và đem tới lãi suất cao hơn so với các ngân hàng nước ngoài. Phương án này đảm bảo lợi ích cho nhà nước, nâng cao hiệu quả của dự án và bảo toàn, phát triển vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhà nước ACV.

Châu Như Quỳnh