Thời sự 02/12/2014 07:11

“Đã có thời, ông chủ ngân hàng tham vọng quá lớn”

FICA - “Mấy ông chủ ngân hàng tham vọng quá lớn, việc ông huy động của dân nhưng rút tiển ra quá dễ để đem đầu tư vào các dự án bất động sản, chứng khoán… đã dần bộc lộ”,...

Chia sẻ với phóng viên, ông Phan Văn Quý, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho biết: Doanh nghiệp trước đây không chỉ phải vay với lãi suất cao mà còn phải cầu cạnh qua các cửa mới được vay. Bây giờ, nhiều ngân hàng tìm đến doanh nghiệp để tiếp thị việc chọn dự án và đặt vấn đề cho vay tín chấp. Họ tìm hiểu những dự án nào có khả thi để bàn bạc với doanh nghiệp cho vay một phần tín chấp, còn lại là thế chấp.

Kỳ họp Quốc hội trước, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình chưa dám hứa về nợ xấu bao giờ giảm được, nhưng kỳ này Chính phủ đã nói thẳng đến năm 2015 nợ xấu sẽ xuống 3%. Đây là thành công. Tôi rất bất ngờ về ngành ngân hàng.

Được biết, ông từng là phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Thái Bình Dương (nay là Ngân hàng Việt Nam Tín Nghĩa). Xin ông cho biết một vài nhận xét của mình về ngành ngân hàng thời gian qua?

Đã có lúc ông hết sức lo ngại nguy cơ đổ vỡ của hệ thống ngân hàng hồi năm 2011, nhưng sau một thời gian ngân hàng đã từng bước đi vào hoạt động ổn định.

Sở dĩ ngành ngân hàng bị rơi vào khủng hoảng năm 2011 là vì trước đó, ngành ngân hàng đưa tín dụng ra thị trường quá cao. Thực tế tín dụng chỉ nên tăng từ 15 - 17% là hợp, nhưng có những năm  tín dụng tăng đến 35 - 37%. Cho nên vốn chảy từ trong ngân hàng ra thị trường quá lớn nhưng không phải vào sản xuất mà phần lớn những dòng vốn ấy lại đổ vào những lĩnh vực nóng sốt như chứng khoán, bất động sản. Khi kinh tế thế giới bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng bắt đầu từ Mỹ sang Châu Âu thì ngành tài chính của Việt Nam bị ảnh hưởng.

Cũng vì thế, những vấn đề như một ngân hàng vay của mấy ngân hàng, sở hữu chéo, bệnh tín dụng đi ra quá nhiều, đặc biệt là mấy ông chủ ngân hàng tham vọng quá lớn, ông huy động của dân nhưng rút tiển ra quá dễ lại đem đầu tư vào các dự án bất động sản, chứng khoán… Các ông chủ ngân hàng ôm các mã chứng khoán có tính tín chấp lợi suất cao và khi khủng hoảng xảy ra thì ông chủ ngân hàng bị lỗ nặng, đặc biệt là những ngân hàng nhỏ.

Tiền là huy động của dân, nhưng khi bị ảnh hưởng thì họ không bị ràng buộc nhiều hoặc họ lách luật nên mới đẩy ngành ngân hàng đến một thời kỳ khủng hoảng nặng nề.

Vậy những vấn đề sở hữu chéo lũng đoạn, tình trạng không minh bạch của cổ đông lớn ngân hàng đã được xử lý chưa?

Tôi thấy ngành ngân hàng đang giải quyết theo hướng này. Tuy nhiên, thời gian qua, chưa có ngân hàng nào bị phá sản theo đúng nghĩa.

Tôi nghĩ, ngân hàng cũng là doanh nghiệp, nếu như làm ăn không ổn, nếu như những ông chủ ngân hàng cứ dùng vốn huy động của dân rồi đem vào đầu tư lĩnh vực rủi ro, gây nợ xấu cho nền kinh tế thì cũng nên cho ngân hàng phá sản. Như vậy, vấn đề này sẽ minh bạch.

Ngành ngân hàng phải dùng để phục vụ cho xã hội chứ không phải phục vụ cho một nhóm người là cổ đông lớn ở trong ngân hàng. Tôi tin là cách đi của ngành ngân hàng đã theo hướng này. Từ cách đi khoa học đó mà giải quyết được nhiều vấn đề, trong đó có việc vốn của doanh nghiệp.

Ông nghĩ sao khi một số ngân hàng nhỏ tăng cường số lượng phó tổng giám đốc? Liệu đây có phải là do họ mở rộng lĩnh vực hoạt động nên cần thêm quản lý?

Một số ngân hàng có tiềm năng thì vẫn mở rộng lĩnh vực hoạt động được. Còn với những ngân hàng nhỏ thì có thể là họ tăng cường bộ máy quản lý, vì nếu tăng lên thị phần thì chắc là chưa vì họ đang nhỏ và ốm yếu. Họ phải khỏe thì mới tăng thị phần được

Về mặt logic kinh tế, khi ngân hàng muốn phát triển lên và tăng thị phần thì chỉ ngân hàng khỏe mới làm được điều đó. Còn những ngân hàng yếu thì phải nghĩ để củng cố sức khỏe của mình đã.

Do vậy, khi họ tăng nhân sự lên thì chắc là họ nghĩ tới quản lý. Trước đây bộ máy quản lý của họ yếu chưa đáp ứng được nhu cầu kinh doanh của họ thì họ tăng lên để siết lại quản lý.

Theo ông, thời gian qua có những ngân hàng báo lỗ hoạt động trong từng quý riêng lẻ. Nguyên nhân của việc này là gì?

Đấy là hoạt động minh bạch rồi đấy. Ngân hàng lỗ quý này nhưng quý sau nó lãi. Vì nợ xấu đến kỳ mà không được thanh toán thì phải trích lập dự phòng rủi ro. Mặc dù ngân hàng có lãi, có độ chênh lệch vài trăm tỷ, nhưng có hợp đồng đến hạn mà khách hàng không trả được thì phải trích lập dự phòng rủi ro. Như vậy, ngân hàng phải lấy chênh lệch đó bù vào, nếu dương thì có lãi, âm thì lỗ.

Lâu nay ngân hàng cứ báo lãi để giữ chữ tín, nhưng bây giờ thanh tra Ngân hàng Nhà nước làm rất chặt cho nên ngân hàng phải hoạt động minh bạch. Bây giờ cũng nhiều ngân hàng niêm yết trên thị trường chứng khoán, chỉ có một số ít ngân hàng chưa lên. Chính phủ cũng yêu cầu đưa các ngân hàng lên niêm yết trên thị trường chứng khoán để dễ quản lý. Tuy nhiên, với những ngân hàng chưa niêm yết, thì theo luật chứng khoán, các ngân hàng vẫn phải báo cáo tài chính đầy đủ theo yêu cầu của Luật chứng khoán.

  • Xin cảm ơn ông!

Nguyễn Hiền

Chuyên mục: Thời sự

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *