Không dùng tiền mặt là xu thể tất yếu

Chia sẻ tại buổi tọa đàm “Thị trường thẻ tín dụng: Cuộc đua giữa các ngân hàng và cơ hội cho người tiêu dùng” vừa được tổ chức tại TPHCM, ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh TPHCM cho biết, theo số liệu của Tổng cục Thống kê thì dân số Việt Nam có hơn 70 triệu người trưởng thành, tốc độ tăng trưởng thu nhập và chi tiêu thuộc hàng nhanh nhất khu vực. Chính vì thế, dư địa của thị trường thẻ tín dụng vẫn còn lớn và đang có cuộc đua tranh thị phần trên thị trường.

Buổi tọa đàm “Thị trường thẻ tín dụng: Cuộc đu giữa các ngân hàng và cơ hội cho người tiêu dùng” vừa được tổ chức tại TPHCM vào chiều 11/6

Theo ông Minh, việc thanh toán không dùng tiền mặt đã được người Việt Nam biết tới từ hơn 10 năm trước. Tuy nhiên, đến nay, số lượng người sử dụng hình thức này chỉ chiếm khoảng 11%.  Trong khi đó, việc thanh toán không dùng tiền mặt vốn rất hữu ích với mọi người dân, cũng như với nền kinh tế đang trên đà phát triển hiện nay của nước ta.

Cụ thể, với người dân, thanh toán không dùng tiền mặt giúp cho quá trình thanh toán diễn ra nhanh chóng, an toàn, tiện lợi và giảm bớt chi phí, tránh các rủi ro phát sinh cho các chủ thể tham gia như tiền giả, trộm cướp.

Còn đối với nền kinh tế thì đây là giải pháp hữu hiệu để minh bạch hóa các giao dịch, chống thất thu thuế, giúp đồng vốn luân chuyển nhanh hơn, huy động thêm vốn cho nền kinh tế, giao dịch an toàn hơn, giảm chi phí quản lý, in ấn tiền và góp phần đáng kể vào công cuộc phòng chống tham nhũng. Cho nên, cùng với sự phát triển của công nghệ, việc thúc đẩy thanh toán không sử dụng tiền mặt đang là xu thế tất yếu.

“Dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt mang lại rất nhiều tiện ích, tiện lợi, sẽ thay đổi thói quen của người dùng và buộc người ta phải thay đổi để phát triển. Các ngân hàng thương mại giữ vai trò quan trọng đối với hoạt động thanh toán không tiền mặt và vai trò thúc đẩy hoạt động này mở rộng và phát triển. Trong điều kiện hiện nay, các ngân hàng tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng và phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử gắn liền với quá trình đẩy mạnh công nghệ hiện đại phù hợp với xu hướng phát triển chung của khu vực và thế giới, trong đó phải đảm bảo nguyên tắc lợi ích kinh tế: tiện lợi, tiện ích, nhanh chóng, an toàn và bảo mật cao”, ông Minh nói.

Mất tiền trong tài khoản ATM tái diễn, nhiều người e ngại thanh toán thẻ tín dụng

Thanh toán thẻ tín dụng còn “vùng trũng”

Cũng tại buổi tọa đàm, Luật sư Trần Minh Hải (Giám đốc Công ty Luật BASICO) cho rằng, việc sử dụng thẻ tín dụng mặc dù có nhiều ưu điểm nhưng người dân vẫn chưa thật sự “mặn mà” với hình thức thanh toán này. Bởi lẽ, việc sử dụng tiền mặt trong thanh toán đã trở thành thói quen khó sửa của người dân Việt Nam.

Mặt khác, những năm gần đây, tình trạng mất tiền trong tài khoản ATM cứ xảy ra liên tục khiến người tiêu dùng tỏ ra e ngại với việc sử dụng thẻ tín dụng. Đây cũng chính là “vùng trũng” trong thanh toán thẻ.

Chưa hết, theo Luật sư Hải, công nghệ thẻ tại Việt Nam hơi lạc hậu. Điển hình, đa số thẻ tín dụng đều là thẻ từ, trong khi đó thẻ chip có tính an toàn, bảo mật cao hơn thẻ từ thì lại chưa được phát hành rộng rãi.

Riêng về mặt pháp lý, nước ta đang thiếu cơ chế bảo vệ người tiêu dùng. Dẫn chứng điều này, Luật sư Hải nêu ví dụ: khi người dân bị mất tiền trong thẻ ATM thì việc giải quyết cho khách hàng của phía ngân hàng rất chậm và mọi quyền quyết định đều nằm ở phía ngân hàng. Cho nên, muốn việc thanh toán không dùng tiền mặt được áp dụng rộng rãi ở Việt Nam thì trước hết, các ngân hàng cần gia tăng niềm tin cho cộng đồng.

Liên quan tới những vấn đề mà Luật sư Hải nêu ra, Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh TPHCM Nguyễn Hoàng Minh cho hay, NHNN đã đưa ra 2 giải pháp để khắc phục “vùng trũng” trong thanh toán bằng thẻ tín dụng.

Giải pháp thứ nhất là từ năm 2016, NHNN đã đưa ra Thông tư 30 về việc xử lý vấn đề mất tiền trong tài khoản, yêu cầu các tổ chức tín dụng, đơn vị phát hành thẻ phải nhanh chóng xác định nguyên nhân.

Trong trường hợp không xác định được nguyên việc mất tiền trong tài khoản không phải là lỗi của chủ thẻ thì trong 5 ngày làm việc các tổ chức tín dụng phải hoàn tiền lại cho khách hàng.

Ông Minh cho rằng, đây là một giải pháp công bằng cho cả khách hàng và ngân hàng, đồng thời tạo điều kiện cho ngân hàng có trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ thương hiệu của mình, cũng như bảo mật thông tin của khách hàng.

Thứ hai, NHNN cũng đang yêu cầu các tổ chức tín dụng phải chuyển đổi công nghệ thẻ từ thẻ từ sang thẻ chíp. Cụ thể, vừa qua NHNN đã tổ chức cho 7 ngân hàng thương mại ra mắt thẻ chip. Dự kiến đến cuối năm nay phải có ít nhất 30% số lượng thẻ tín dụng được phát hành phải chuyển đổi công nghệ từ thẻ từ sang thẻ chip. Bên cạnh đó, các máy ATM cũng sẽ được nâng cấp lên.

“Chúng tôi cho rằng, với việc đưa ra hai động thái như thế sẽ tạo điều kiện cho người dân yên tâm hơn trong việc sử dụng các sản phẩm về thẻ và các dịch vụ của những ngân hàng thương mại. Điều đó sẽ giúp bảo vệ quyền lợi tốt hơn cho cả ngân hàng và khách hàng. Từ đó, mong rằng sắp tới người dân sẽ tiếp cận và sử dụng công nghệ hiện đại hơn trong thanh toán, giao dịch”, ông Minh nói.

 Công Quang