Lãi suất hệ thống ngân hàng đang ở vùng thấp lịch sử

Bản tin thị trường tiền tệ trái phiếu của Công ty chứng khoán SSI cho thấy, thị trường tiền tệ trong tuần qua đã trải qua những ngày cuối năm khá bình lặng.

Thị trường mở không có giao dịch và lãi suất trên liên ngân hàng đi ngang ở mức 0,19%/năm với kỳ hạn qua đêm và 0.295%/năm với kỳ hạn 1 tuần.

Tính chung cả năm 2020, NHNN không bơm/hút ròng trên thị trường mở nhưng một lượng tiền đồng lớn được bơm vào thị trường thông qua hoạt động mua vào ngoại tệ. Nếu dự trữ ngoại hối cuối năm 2020 đạt 100 tỷ USD theo ước tính của Chính phủ thì lượng bơm tiền ròng từ NHNN tăng thêm khoảng 13% so với cùng kỳ 2020.

Mặc dù tín dụng tăng tốc mạnh trong tháng 12 nhưng thanh khoản các ngân hàng vẫn rất dồi dào, lãi suất tiền gửi hầu như không đổi, thậm chí một số ngân hàng còn giảm 10-20bps ở các kỳ hạn.

Tính chung cả năm 2020, lãi suất tiền gửi đã giảm 1,5-3%/năm ở tất cả các kỳ hạn, lãi suất cho vay cũng giảm 0,5-2,5%/năm và đều đang ở vùng thấp lịch sử. 

Chuyên gia SSI Research ước tính tăng trưởng tín dụng năm 2020 có thể đạt 12% và 13-14% trong năm 2021 nhờ nền kinh tế phục hồi, sự chuyển dịch từ trái phiếu doanh nghiệp sang tín dụng ngân hàng và tài chính tiêu dùng tăng trưởng trở lại. Trong khi đó, lãi suất tiền gửi có thể thoát đáy vào giữa năm 2021 do tăng trưởng tín dụng mạnh hơn

Cũng theo SSI, chỉ số sản xuất PMI tháng 12 hồi phục khá mạnh ở các nước Châu Âu và duy trì tích cực ở Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc. Tâm lý thị trường duy trì lạc quan bất chấp số ca nhiễm mới Covid-19 vẫn không ngừng tăng mạnh.

Theo đó, trên thị trường ngoại hối tuần qua, chỉ số DXY quay đầu giảm và chốt năm ở mức 89,94, giảm 6,7% so với cuối năm 2019 và giảm 12,5% so với đỉnh thiết lập cuối tháng 3.

Các đồng tiền ghi nhận một năm dao động rất mạnh nhưng chốt lại hầu hết đều tăng giá so với USD: SEK (tăng 12,1%); EUR (tăng 8,94%); CHF (tăng 8,54%); CNY (tăng 6,26%); KRW (tăng 5,74%); JPY (tăng 4,94%); GBP (tăng 3,13%)…

Tại Việt Nam, Sở Giao dịch NHNN ngừng niêm yết tỷ giá mua vào ngoại tệ và ngừng mua ngoại tệ giao ngay từ ngày 31/12/2020 và thực hiện mua ngoại tệ kỳ hạn 6 tháng có hủy ngang ở tỷ giá 23.125 VND/USD. Mỗi tổ chức tín dụng chỉ được hủy ngang 1 lần và toàn bộ giá trị giao dịch đối với mỗi giao dịch bán ngoại tệ kỳ hạn cho NHNN. So với việc niêm yết tỷ giá giao ngay trước đây, phương án mua kỳ hạn sẽ khiến các NHTM chịu gánh nặng rủi ro ngoại hối lớn hơn và NHNN sẽ can thiệp ít hơn vào thị trường ngoại hối.

Phản ứng với thông tin này, tỷ giá USD/VND niêm yết của các ngân hàng thương mại (NHTM) giảm 30 VND/USD, về mức 22.980/23.190 nhưng tăng khá mạnh (120 VND/USD chiều mua vào, 110 VND/USD chiều bán ra) trên thị trường tự do, lên mức 23.370/23.400.

Như vậy, trong năm 2020, VND đã tăng giá 0,33%, ghi nhận năm thứ 2 liên tiếp VND tăng giá so với USD. Hiện USD vẫn nằm trong xu hướng giảm giá, cộng với việc Ngân hàng Nhà nước cho phép VND biến động một cách tự do hơn theo diễn biến thị trường và giảm bớt sự can thiệp hàng ngày, và tất cả điều này có thể giúp VND tăng giá nhẹ so với USD trong năm 2021.

Mai Chi