Tổng thống Putin 'tố' phương Tây hiếu chiến, muốn xiềng xích 'gấu' Nga

Ông cũng cho biết ngân sách quốc phòng của Nga sẽ tăng lên 50 tỷ USD vào năm tới.

Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc họp báo ngày 18/12.

Ông Putin kết thúc cuộc họp báo lúc 15h31 giờ địa phương, sau hơn 3,5 giờ.

Câu hỏi cuối cùng được phóng viên đặt ra về trách nhiệm cá nhân của ông Putin đối với các vấn đề kinh tế hiện nay, và liệu ông có kế hoạch tranh cử Tổng thống nhiệm kỳ tiếp theo vào năm 2018 hay không.

“Vẫn còn quá sớm để ai đó quyết định tranh cử Tổng thống năm 2018. Chúng ta cần làm việc cật lực vì lợi ích của người dân Liên bang Nga, và sau đó tùy xu hướng của xã hội. Chỉ khi đó chúng ta mới có thể nhận định ai sẽ tham gia tranh cử Tổng thống năm 2018”.

“Trách nhiệm với mọi vấn đề luôn thuộc về lãnh đạo của mỗi quốc gia, và sau đó mới tới những cấp dưới. Tôi chưa bao giờ lẩn tránh và không có kế hoạch lẩn trảnh những trách nhiệm đó”, ông Putin nói.

Mỹ tạo ra các mối đe dọa mới

Putin trả lời về nguy cơ nổ ra một cuộc "Chiến tranh Lạnh mới", ông Putin giải thích: "Các cuộc tập trận và phát triển lực lượng quân sự của Nga đã làm gia tăng căng thẳng trong một chừng mực nào đó. Nhưng chúng tôi chỉ đang bảo vệ lợi ích của mình theo một cách cứng rắn hơn mà thôi".

"Nếu bạn cho rằng nước Nga hiếu chiến thì hãy thử nghĩ về nước Mỹ. Ngân sách quốc phòng của Nga cho năm tới đã tăng lên khoảng 50 tỷ USD, nhưng ngân sách của Lầu Năm Góc vẫn gấp khoảng 10 lần, khoảng 575 tỷ USD. Liệu có phải Nga là nước di chuyển các cơ sở quân sự đến gần biên giới với nước khác không? Không và câu trả lời của Mỹ khi được chất vấn chỉ là "Hãy để tâm vào việc của bạn đi". Nước nào đã đơn phương rút khỏi hiệp ước Chống tên lửa đạn đạo (ABM)? Đó là Mỹ. Và Mỹ đang tạo ra các đe dọa mới cho chúng ta".

"Và tôi tin rằng các động thái của Nga là hoàn toàn đúng đắn khi suy nghĩ về cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại Ukraine", ông Putin nhấn mạnh.

Các nhà báo giơ tay đặt câu hỏi cho Tổng thống Nga.

Một phóng viên hỏi: "Chúng ta đều nhớ khoảnh khắc bức tường Berlin sụp đổ 25 năm về trước. Nhưng giờ một bức tường mới đang được dựng lên, không phải bằng bê tông, mà là sự ngờ vực song phương, chỉ trích lẫn nhau. Liệu nó sẽ dẫn chúng ta tới đâu?"

Tổng thống Nga nói: "Chúng tôi muốn các đối tác của chúng tôi hiểu rằng cách tốt nhất đó là ngừng xây dựng những bức tường đó và xây dựng một không gian nhân đạo thống nhất".

"Các đối tác phương Tây của chúng tôi đang tự xem mình là một đế chế còn những nước khác là chư hầu của họ, và phải đàn áp".

Quan hệ với các nước

Khi được hỏi về mối quan hệ với phương Tây, ông Putin đã dùng hình ảnh một con gấu canh giữ rừng Taiga. Liệu con gấu này có nên nghỉ ngơi và đem cho đi hũ mật ong của mình hay không. Tổng thống Nga nói có lẽ họ nên để con gấu được yên ổn. Nhưng họ lại muốn xích con gấu ấy lại.

"Gấu chỉ ăn trái dâu và mật ong. Nhưng liệu con gấu đó có bao giờ được sống trong hòa bình không? Không, họ sẽ luôn tìm cách xích nó lại, nhổ nanh và lột móng... sau đó nhồi bông nó hoặc treo da của nó lên tường".

"Khi chúng tôi muốn tự quản lý lãnh thổ của mình, họ lại nói rằng điều đó là không thể chấp nhận được. Chúng tôi đang bảo vệ chủ quyền và độc lập của mình. Từ 25-30% các vấn đề chúng tôi đang đối mặt ngày nay là do các lệnh trừng phạt gây nên".

Trả lời câu hỏi về việc hợp tác với các quốc gia châu Á, ông Putin cho hay: "Hợp đồng của chúng tôi với Trung Quốc mang lại lợi nhuận và được cả hai nước mong muốn. Công thức tính giá gas cũng không khác gì so với giá mà chúng tôi bán cho các nước châu Âu. Hợp đồng này sẽ cho phép Nga tạo ra một đường ống dẫn nối các đường ống ở miền đông và miền tây, sau đó sẽ phân phối lại. Đây là một công trình thi công lớn và nền kinh tế sẽ được lợi từ công trình này".

Bàn về mối quan hệ Trung - Nga, ông Putin nói: "Tổ chức hợp tác Thượng Hải (SCO) đã thiết lập một cấu trúc nhằm giải quyết các vấn đề biên giới sau khi Liên bang Xô Viết ran rã. May mắn là các vấn đề này đều đã được giải quyết", Tổng thống Putin nhận định. Tổ chức này cũng đã vượt qua vấn đề lãnh thổ và chạm tới nhiều lĩnh vực mới. Tổ chức này là cần thiết, và chúng tôi có lợi khi làm việc cùng nhau. Ấn Độ, Pakistan và một số các nước khác bày tỏ mong muốn được tham gia vào SCO, chúng tôi cũng đang xem xét lời đề nghị của họ".

"Trung Quốc là đối tác thương mại chính của Nga. Matxcơva đang từng bước đa dạng hóa, tăng cường mối quan hệ thương mại với Bắc Kinh đồng thời mở rộng trao đổi ở lĩnh vực công nghệ cao. Chúng tôi đang tham gia vào các dự án chung về hàng không, không gian và các lĩnh vực nhiều tiềm năng khác. Chúng tôi có nhiều lợi ích song trùng trên trường quốc tế và đang hợp tác chặt chẽ trong Liên Hợp Quốc, Hội đồng Bảo an nhằm góp phần ổn định tình hình thế giới".

Trả lời về các nền kinh tế trong Liên minh kinh tế Á- Âu, ông Putin nói Kazakhstan đang đối mặt với các vấn đề kinh tế tương tự như Nga do tình trạng giá dầu sụt giảm. Chính vì thế, nếu hợp tác cùng nhau, hai nước sẽ dễ giải quyết vấn đề này hơn. Từ khi thành lập Liên minh Hải quan (gồm Nga, Belarus và Kazakhstan), kim ngạch thương mại của các nước thành viên đã tăng tới 50 lần.

Bên trong cuộc họp báo tại Mátxcơva.

Khủng hoảng Ukraine phải được giải quyết bằng biện pháp chính trị

Các nhà báo đã hỏi về tình hình vùng đông nam Ukraine và đoàn xe nhân đạo của Nga đến Donbass.

Putin trả lời rằng: "Chúng tôi tin rằng cuộc khủng hoảng này sớm muộn gì cũng sẽ được giải quyết thông qua các biện pháp chính trị chứ không phải là gây áp lực. Hai bên cần phải cố gắng để đạt được điều đó. Dù sao đi nữa thì chúng tôi cũng đang giúp đỡ những người dân ở đây. Kiev cần phải tôn trọng những người dân sống ở miền Đông Ukraine. Quan hệ kinh tế giữa hai bên cần phải được phục hồi và thiết lập lại".

"Tôi không thấy có một cách nào ngoài giải quyết một cách hòa bình cuộc khủng hoảng này. Tôi tin rằng Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko cũng đang tập trung vào việc dàn xếp cuộc khủng hoảng trong hòa bình. Tôi không nghi ngờ gì điều đó. Tôi là một trong số những người khởi xướng cuộc gặp ở Minsk (Belarus) và ông Poroshenko cũng mong muốn đạt được giải pháp cho cuộc khủng hoảng Ukraine.

"Tù nhân chiến tranh cũng sẽ được trao đổi từ bây giờ. Mọi người cần trở về nhà trước lễ Giáng sinh và lễ mừng năm mới. Chính quyền Kiev cần phải giữ lời hứa, ví dụ như luật ân xá, điều mà hiện nay vẫn chưa được thực hiện. Chúng ta cần hiểu rằng nếu Ukraine muốn bảo toàn sự thống nhất lãnh thổ, nước này cần phải tôn trọng tất cả mọi nguời sống trong đất nước", Tổng thống Nga nói.

"Tôi từng nói nhiều lần rằng đã có một cuộc đảo chính ở Ukraine và điều đó là sai lầm. Một thỏa thuận đã được ký kết giữ lực lượng đối lập và chính quyền Kiev, các Ngoại trưởng Đức, Ba Lan, Pháp sẽ đảm bảo thỏa thuận này sẽ được thi hành nghiêm túc".

"Những đồng nghiệp phương Tây của chúng tôi đã bắt đầu với việc dụ dỗ người dân tới quảng trường Maidan tham gia biểu tình và tiếp tục hứa hẹn với họ. Nếu một chính phủ thống nhất toàn dân được xây dựng ở Ukraine sau thỏa thuận hồi tháng 2 vừa rồi thì đã không có chuyện nội chiến xảy ra ở Ukraine", ông Putin nói.

Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc họp báo ngày 18/12.

Kinh tế Nga có thể được cải thiện trong 2 năm

Ông Putin nói về kinh tế Nga:

Câu hỏi đầu tiên được đặt ra với nhà lãnh đạo Nga là liệu sẽ có một cuộc khủng hoảng kinh tế và tài chính tại Nga trong vòng 2 năm tới hay không và ông nghĩ gì về những chỉ trích nhằm vào chính phủ.

Ông Putin trả lời rằng: "Tình hình kinh tế có thể cải thiện trong 2 năm. Chính phủ và Ngân hàng trung ương đang hành động “một cách chính xác và phù hợp”. Có lẽ họ đã phải hành động nhanh hơn "nửa bước".

Thực ra ngân hàng trung ương là người quyết định hạ hay không hạ (lãi suất). Họ cần phải cảm thấy điều đó và hành động. Tất nhiên chúng ta có thể chỉ trích Nabiullina (Thống đốc ngân hàng trung ương Nga Elvira Nabiullina - PV), nhưng đừng quên rằng một cách tổng thể chính sách của họ phải chính xác, và Ngân hàng trung ương không phải người duy nhất chịu trách nhiệm về tình hình kinh tế của đất nước này.

Tổng thống Putin họp báo trực tiếp với 1.200 phóng viên

Vì sao tôi lại lạc quan? Bởi nền kinh tế sẽ điều chỉnh để phù hợp với giá nhiên liệu thấp hơn, vấn đề chỉ là quá trình đó mất bao lâu".

Một phóng viên đặt câu hỏi liệu Nga có thể sử dụng cuộc khủng hoảng hiện tại để tái cấu trúc nền kinh tế, rằng mối đe dọa lớn nhất tại Nga là sự quan liêu và ông có chắc là những suy nghĩ và quyết định của ông sẽ được thực thi.

Ông Putin đáp: "Tại đất nước của chúng ta, sự quan liêu không là gì khi so với Liên minh châu Âu. Quan liêu không phải vấn đề của đất nước chúng ta. Chúng ta phải đối mặt với một số khó khăn, và chúng ta chắc chắn phải đối diện với một số vấn đề xã hội, nhưng chúng ta vẫn có thể hưởng lợi từ tình hình (bằng cách đa dạng hóa nền kinh tế)".

Quang cảnh cuộc họp báo thường niên lần thứ 10 của ông Putin.

Về vấn đề ân xá cho những người mang tài sản trở về Nga, ông Putin nhấn mạnh vấn đề không nằm ở dòng tiền đổ về Nga mà nằm ở tính hợp pháp của việc này. Việc ân xá không thể coi là một biện pháp tài khóa.

Tổng thống Putin cam kết sẽ đích thân giám sát quá trình này và sẽ không cho phép các vi phạm xảy ra. Ông Putin khẳng định sẽ không đặt ra tiêu chuẩn cho những người mang tài sản trở lại Nga và sẽ cho phép hợp pháp hóa cả tài sản của những người này cất giấu trong nước.

Trả lời câu hỏi từ phóng viên Reuters về trách nhiệm cá nhân của ông Putin đối với các tiến trình chọn lựa chính trị của Nga và việc liệu các cuộc "cách mạng màu" có thể xảy ra tại Nga hay không, Putin đáp rằng:

"Sự ổn định của nước Nga phụ thuộc vào sự ủng hộ của người dân Nga. Người dân có thế cảm nhận bằng trái tim và tâm hồn rằng chúng tôi đang hành động vì lợi ích của số đông cư dân Nga".

Tầng tớp tinh hoa của Nga cũng đến từ tầng lớp công nhân và nông dân. Toàn bộ dân Nga đều bình đẳng trước luật pháp. Và chỉ có nhà nước Nga mới có thể bảo vệ cho người dân Nga.

Nói về quyết định ân xá đối với cựu tỷ phú dầu mỏ Nga Mikhail Khodorkovsky, ông Putin cho hay: "Khodorkovsky từng yêu cầu được ân xá và đã gửi các văn bản nói rằng ông không tham gia vào chính trường nữa, nhưng sự lựa chọn này tùy thuộc vào ông ấy. Tôi đã đưa ra quyết định ân xá vì mẹ Khodorkovsky có vấn đề sức khỏe nhưng tôi tin rằng mình đã làm đúng".

Nói về các lực lượng đối lập tại Nga, Tổng thống Putin cho hay: "Mọi hành động của tôi đều nhắm đến mục đích đoàn kết người dân Nga".

Ông Putin nói rằng năm nay là một năm văn hóa, nước Nga đã tổ chức các buổi lễ kỷ niệm dành cho Mikhail Lermontov, nhà thơ vĩ đại của đất nước. "Lermontov là một người thuộc phe chống đối chính phủ, nhưng tôi coi ông là một người dân yêu nước", ông nói.

***

Cuộc họp báo bắt đầu lúc 12 giờ trưa giờ địa phương (16h chiều nay giờ Việt Nam) tại Trung tâm thương mại quốc tế ở thủ đô Mátxcơva và dự kiến sẽ kéo dài khoảng 4 giờ. Đây là cuộc họp báo lớn thường niên lần thứ 10 của ông trên cương vị tổng thống Nga.

Tình trạng kinh tế Nga và cuộc đối đầu gần đây giữa Mátxcơva và phương Tây dự kiến sẽ là những vấn đề mà các nhà báo trong và ngoài nước tham dự sự kiện quan tâm.

Cuộc họp báo diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Nga và phương Tây căng thẳng do cuộc khủng hoảng tại Ukraine. Đồng rúp của Nga liên tiếp mất giá do giá dầu trượt sâu và các lệnh trừng phạt từ phương Tây và Mỹ.

Nhóm phóng viên