Tiền tệ trên toàn thế giới ngày càng tinh xảo, không thể nào liên tưởng được thời kỳ quy đổi hàng hóa với đủ thể loại tiền xu và tiền giấy của các nước hiện nay. Sản xuất tiền giấy trở thành một công nghệ tốn kém và phức tạp, khiến cho nhiều nước buộc phải thuê sản xuất tiền tại nước ngoài.

Một trong những đơn vị in tiền thành công nhất mà không phải doanh nghiệp thương mại, là chính phủ Úc. Tiền polime - đồng tiền giấy công nghệ cao của Úc  được nghiên cứu và đưa vào sử dụng tại Úc từ cuối những năm 1980 và vẫn được coi là một bước ngoặt lớn trong ngành sản xuất tiền. Từ đó, chính phủ nước này độc quyền tiền polime, in và xuất khẩu tiền sang khoảng 20 nước khác trong đó có Chile, Romania, Thái Lan và New Zealand. Đây là một nguồn thu không thường xuyên, tạo ra cho chính phủ Úc lợi nhuận lên đến hàng tỷ đô la mỗi năm.

Tuy nhiên, nhà in tiền tư nhân tại Anh, DeLaRue gần đây đã cho ra đời tiền polime sản xuất tại Anh - động thái mà theo giới chuyên môn sẽ thách thức thị phần của Úc khi thị trường xuất hiện ngày càng nhiều đối thủ cạnh tranh.

“Qua thời gian, thị phần của Úc trên thị trường tiền polime sẽ ngày càng giảm. Một mặt, điều này tạo ra cạnh tranh, một mặt khác làm cho tiền polime ngày càng thông dụng hơn”, ông Rick Haycock, chủ tịch cơ quan Nghiên Cứu Tiền Tệ nhận xét. Nhiều người đã bắt đầu nghĩ đến khả năng trong những năm tới, đồng 100 đô Mỹ cũng sẽ được sản xuất bằng polime với hình dáng hoàn toàn khác.

Điều gì khiến đồng tiền polime gây chú ý? Đầu tiên, đồng polime bền hơn và có khả năng chịu bẩn, chống nước, chống lửa tốt hơn. Và tuy tốn nhiều tiền để in, các chính phủ sẽ tiết kiệm tiền trong dài hạn vì tiền polime có tuổi thọ dài hơn tiền giấy đến 4 lần. Điều này, làm cho vòng quay của đồng tiền mệnh giá nhỏ dài hơn, khi mà nó chịu được hầu hết các loại gấp, xé…Làm giả tiền polime cũng khó hơn nhiều do chúng được làm với các đặc điểm đặc biệt như hình ảnh 3 chiều và lá kim loại.

Hiện tiền polime được chính phủ Úc xuất khẩu nhiều hơn là sử dụng trong nước. Hơn 25 nước đã sử dụng tiền polime và một số nước như Anh và Ấn Độ cũng đang xem xét để chuyển sang dùng loại tiền này.

Tuy nhiên, phải mất nhiều năm để tiền polime có thể đuổi kịp tiền giấy. Các nhà in tư nhân đang lo ngại sẽ lỗ vốn nếu các nước cần ít tiền hơn, nhà nghiên cứu tiền tệ Stane Straus phát biểu. Thậm chí DeLaRue cũng đang vận động hành lang để bác bỏ luật thay tiền giấy bằng tiền polime.
Trên hết, các ngân hàng trung ương cũng lo lắng về sự thay đổi này. Chuyển đổi đồng tiền của cả một quốc gia mang tới nhiều rủi ro – phải tạo được niềm tin cho người sử dụng là đồng tiền mới sẽ có giá trị trong thời gian dài.

Dù vậy, việc tiền polime được chấp nhận ngày càng nhiều đã thúc đẩy DeLaRue nghiên cứu phát triển loại tiền polime đặc biệt của riêng mình và đang nhận được nhiều đơn đặt hàng, trong đó có tiền polime đầy màu sắc của đảo quốc Fiji. Công ty Đức G&D cũng đang nghiên cứu phát triển tiền hỗn hợp giấy-polime và tiền polime.

Cho đến nay, hầu hết các nước vẫn đang sử dụng tiền giấy, và tiền polime vẫn còn cả chặng đường dài phía trước. Xét cho cùng, dù bằng giấy hay polime, tiền vẫn chỉ là tiền.

Lam Thanh

Theo CNN