Góc nhìn 13/04/2020 16:15

Sao lại mở tờ khai xuất khẩu gạo theo hạn ngạch lúc nửa đêm?

Tôi thấy đây là vấn đề bất nhất, tự đẩy chúng ta vào khó khăn, đẩy khó khăn thêm cho doanh nghiệp trong bối cảnh họ chịu tác động của dịch Covid-19.

TS. Nguyễn Đức Thành

Chuyên gia kinh tế độc lập

Tôi vừa nghe tin thông tin cơ quan chức năng (bao gồm Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan) cho doanh nghiệp mở tờ khai làm thủ tục hải quan hạn ngạch (quota) xuất khẩu 400.000 tấn gạo vào lúc 0 giờ ngày 12/4, điều này khiến cho nhiều doanh nghiệp gặp phải khó khăn.

Tôi nghĩ việc doanh nghiệp xuất gạo đột ngột bị đóng cửa thị trường đã khiến họ khó khăn, hôm nay tôi cũng mới biết 400.000 quota tấn gạo trong tháng 4 cũng được mở đột xuất, vào nửa đêm. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp không kịp trở tay. Chỉ những doanh nghiệp biết được thông tin đó mới có thể đăng ký quota được.

Tôi thấy đây là vấn đề bất nhất, tự đẩy chúng ta vào khó khăn, đẩy khó khăn thêm cho doanh nghiệp trong bối cảnh họ chịu tác động của dịch Covid-19.

Tôi nghĩ rằng, Chính phủ cần có giải pháp thay thế hạn ngạch bởi nặng tính xin cho và đẩy khó về cho các bên mà không hiệu quả.

Trong bối cảnh này, tôi khuyến nghị nên sử dụng chính sách đánh thuế xuất khẩu gạo thay vì chính sách quota. Nếu sử dụng thuế có sự can thiệp nhưng không quá đột ngột với thị trường, ít nhất điều này tạo ra vùng đệm làm cho giá gạo trong nước luôn thấp hơn thế giới, giảm được lo lắng giá gạo trong nước tăng lên quá cao.

Hiện nay, thị trường xuất khẩu thế giới đang bị gián đoạn do dịch bệnh, chỉ riêng có gạo thì nhu cầu thế giới tăng lên, đó là đường ra tốt cho xuất khẩu nông sản Việt Nam nói chung, của Việt Nam nói riêng.

Chúng đang lo ngại đảm bảo an ninh lương thực trong nước. Việc sợ giá gạo trong nước tăng là đúng, đúng về nguyên tắc vì nhu cầu cao thì các nước nhập nhiều, gạo trong nước thiếu sẽ khiến giá tăng. Tuy nhiên, các con số chứng minh chúng ta còn dư để xuất khẩu gạo. Lượng có nguồn cung lớn hơn trong nước, nếu người dân tích trữ thêm thì lượng gạo cũng khó có khả năng thiếu hụt.

Chính phủ lo toan rất nhiều cho người dân, tôi cho rằng cần nhìn vào vấn đề công bằng, mọi người đều bình tĩnh, đất nước mình không thiếu gạo thì không việc gì phải tích trữ thì giá gạo không tăng, thì Việt Nam có thể xuất khẩu gạo.

Nếu người dân lo lắng tích trữ gạo thì giá gạo tăng là đương nhiên. Gạo cũng giống khẩu trang, khẩu trang trước dịch bán 1-2.000/chiếc vì không có nhiều giá trị. Nhưng khi trở nên rất giá trị, thì giá tăng là bình thường.

Về vấn đề mở tờ khai xuất khẩu gạo theo hạn ngạch vào nửa đêm, trong ngày nghỉ, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng này cho rằng đây là điều quá bất ngờ và họ bị lâm vào tình thế khó khăn.

Do biết được thông tin từ các đầu mối khác nhau nên có doanh nghiệp cử nhân viên canh hải quan mở tờ khai như "canh trộm". Nhiều doanh nghiệp không nhận được thông tin không mở được tờ khai nào để xuất gạo. Trong khi đó, những doanh nghiệp biết thông tin lại mở được rất nhiều tờ khai xuất khẩu gạo.

Chuyên mục: Góc nhìn

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *