Góc nhìn 12/05/2018 14:56

Nỗi lo và cú sốc

Bất ổn lớn nhất là phụ thuộc nước ngoài. Trong đó, 50% sản xuất công nghiệp và 70% doanh số xuất khẩu là của DN nước ngoài.

Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Câu lạc bộ Hàng Việt Nam chất lượng cao

Giáo sư Trần Văn Thọ, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Nguyễn xuân Phúc vừa được Bộ ngoại giao Nhật Bản trao tặng huân chương Thụy Bảo Tia Vàng vì đã góp phần thúc đẩy quan hệ kinh tế Việt Nhật 50 năm qua. 

Nhưng đứng về phía Việt Nam, ai là người có quan tâm tình hình đất nước hẵn đã đọc biết bao nhiêu bài báo anh viết đầy kiên trì để phân tích, chỉ hướng, góp ý cho một hướng đi đúng. Gần nhất là bài trả lời phỏng vấn về tình hình cổ phần hóa DN nhà nước...

Chúng ta vẫn đang hào hứng với số thống kê tăng trưởng vượt bậc mà chẳng buồn phân tích cơ cấu tăng của con số này. Cuộc thâu tóm các thương hiệu mạnh Việt Nam của các đại gia nước ngoài vẫn đang tiếp tục. 

GS Thọ nói: “Tôi rất sốt ruột vì thấy VN phát triển chậm chạp . 26 năm rồi. Cuộc cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước đã hơn một phần tư thế kỷ mà vẫn còn quá chậm bởi các rào cản từ thể chế, chính sách chưa và ít thay đổi cho phù hợp.”

Mất 20 năm cho vụ Thủ Thiêm, 25 năm cổ phần hóa. Vì thế mà GS Thọ viết cuốn “Cú sốc thời gian và Kinh tế Việt Nam”. Việt Nam tiếp tục bỏ lỡ từ cơ hội này đến cơ hội khác trong khi Hàn quốc, Trung quốc, Nhật bản, Đài Loan đều tận dụng được cơ hội, đi quá xa rồi. 

Ta nói mãi mà không thực sự làm bao nhiêu để nâng cao năng lực lực lượng kinh tế tư nhân nên ngày càng lệ thuộc FDI, và tiếp nhận đầu tư nước ngoài thì vẫn chạy theo số lượng và không có chiến lược. 

Nỗi ám ảnh nghiệt ngã của thời gian trên một đồ thị mà trục hoành là thời gian, thì diễn biến lao đi quá nhanh, còn trục tung là những chỉ số kinh tế, GDP, số lao động, doanh số xuất khẩu , số vay ODA thì lừ đừ, dục dặc.

Lâu rồi có cuộc cãi nhau là giữa tụt hậu và chệch hướng, nên lo gì hơn. Sau thời gian dài cố giữ không chệch hướng, ta đã vững vàng đến đâu so đà tiến của các nước khu vực, của Trung quốc, của thế giới?

Hôm qua tôi viết về ‘Cua hữu cơ’ ở Hà Nội, Hội DN Hàng VN Chất lượng cao đã trao chứng nhận “HVNCLC-Chuẩn hội nhập” cho 10 doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp làm cà pháo mắm tôm đạt FDA. Họ là những "anh hùng thời đại phát triển mới", tôi tin GS Thọ sẽ gật đầu với tôi, dù là chính sách, như nghị định 109 về xuất khẩu gạo vẫn kiên quyết kéo chân họ, đi ngược chiều với những bước chân khó nhọc mà can đảm của họ.

Thực tế là đang có những dòng người ra đi với nhiều cách như: xuất khẩu lao động; lấy chồng ngoại thoát nghèo; định cư làm ăn; tị nạn; du học;… Một luật sư lo về thủ tục thẻ xanh, EB5 cười vui vẻ nói với tôi: “Nếu đọc danh sách những người đang lấy thẻ xanh, chị sẽ thấy không ít người quen, đông vui lắm đó chị…!”

Trong cuốn sách Cú sốc thời gian của GS Thọ, phần 2 ông đề cập 5 thách thức của thời đại. Đọc thấy Việt Nam mình có tính...thời đại thiệt cao. Nỗi lo dân số chưa giàu đã già. Sự phân hóa nền kinh tế từ 2 khu vực (FDI và KT tư nhân). Sự trổi dậy của Trung Quốc (kéo theo là khó khăn kinh tế và lệ thuộc của Việt Nam). Bẫy thu nhập trung bình thấp và sự tụt hậu đối với các trào kinh tế Á Châu.

Cuốn sách cũng cho thấy, thời gian là thứ tài sản bất tận trời cho, quí nhất mà bây giờ đang trở thành nỗi ám ảnh nghiệt ngã, thành cú sốc với đất nước mình. 

Phân tích và nhắc nhở, gợi ý giải pháp của GS Thọ, hầu hết đều trĩu nặng nỗi lo về “độ trễ khá xa so với thế giới”. Vâng, ta đã mất quá nhiều thời gian và...đâu còn bao nhiêu thời gian nữa, so với những bước tiến mạnh mẽ của tất cả các nước ?

Chuyên mục: Góc nhìn
Vũ Kim Hạnh
Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch CLB Hàng Việt Nam chất lượng cao

Bà Hạnh từng là một trong những Tổng Biên tập nổi tiếng của báo Tuổi trẻ. Hiện nay bà về hưu và trở thành Chủ Hiệp hội Hàng Việt Nam chất lượng cao.

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *