PGS-TS Hoàng Văn Cường, ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội

Ở đây, chúng ta không làm thí điểm đặc khu kinh tế, nên cần phải thành lập cả 3 đặc khu, gồm Bắc Vân Phong, Vân Đồn và Phú Quốc, trong cùng một thời gian. Thực tế, cả 3 đặc khu dự kiến thành lập đều có tiềm năng, lợi thế đặc biệt so với khu vực khác.

Nếu có chiến lược phát triển đúng hướng, cả 3 đặc khu đều phát huy tối đa tiềm năng, ưu thế đặc thù và cùng phát triển. Không đặc khu nào triệt tiêu, hạn chế sự phát triển đặc khu nào, mà ngược lại, bổ trợ nhau, hỗ trợ nhau, không cạnh tranh trực tiếp với nhau

Vì thế, 3 đặc khu sẽ hợp thành thế chân kiềng cùng phát triển, tạo thêm động lực phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Nhưng cùng được hưởng các chính sách ưu đãi đặc biệt, nên 3 đặc khu sẽ cạnh tranh lẫn nhau, vì nhà đầu tư vào đặc khu này sẽ không đầu tư vào đặc khu khác.

Chính vì vậy, cần phải có định hướng ngành, nghề ưu tiên phát triển cho từng đặc khu, căn cứ vào quy mô diện tích tự nhiên, dân số, vị trí địa lý, đặc điểm, điều kiện tự nhiên, tiềm năng, lợi thế so sánh của từng đặc khu.

Để giải quyết vấn đề này, Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt phải quy định cụ thể ngành, nghề trọng tâm ưu tiên phát triển dựa vào tính đặc thù riêng có của từng đặc khu.

Ưu tiên, ưu đãi đối với ngành, nghề trọng tâm cho đặc khu kinh tế phải khác với quy định chung. Và mức độ ưu tiên, ưu đãi đối với đặc khu này phải khác với đặc khu khác dựa vào lợi thế so sánh và tính đặc thù của từng đặc khu.

Nhưng phải bảo đảm không dàn trải, chỉ tập trung vào những ngành, nghề ưu tiên phát triển của từng đặc khu để hạn chế cạnh tranh trong thu hút đầu tư giữa 3 đặc khu với nhau và giữa các đặc khu kinh tế với khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, khu công nghệ cao.

Tôi cho rằng, Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, khi có hiệu lực, sẽ tạo ra môi trường đầu tư kinh doanh đặc biệt thuận lợi cho khởi nghiệp sáng tạo, nghiên cứu và phát triển, các ngành công nghệ mới, công nghệ cao, công nghệ sinh học; giáo dục, y tế; dịch vụ, du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, công nghiệp văn hóa; phát triển ngành dịch vụ hậu cần cảng biển và sân bay; thương mại, tài chính ở cả 3 đặc khu kinh tế.

Duy chỉ có Bắc Vân Phong cần quan tâm hơn, vì so với Vân Đồn, Phú Quốc thì hoạt động tại đây vẫn còn khá trầm lắng, chưa có nhiều nhà đầu tư quan tâm. Tuy nhiên, Bắc Vân Phong có khá nhiều lợi thế, đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu để trở thành đặc khu kinh tế.

Cụ thể, Bắc Vân Phong nằm trong vùng vịnh nước sâu Vân Phong, kín gió, gần ngã ba của các tuyến hàng hải quốc tế quan trọng trên Biển Đông, nên có điều kiện thuận lợi để phát triển loại hình giao thông liên vận trong nước và quốc tế, trong tương lai sẽ trở thành cảng trung chuyển vận tải quốc tế.

Bên cạnh đó, hiện phần diện tích mặt đất và mặt nước chưa sử dụng ở Bắc Vân Phong còn khá lớn, nên có điều kiện phát triển công nghệ thông tin, điện tử, cơ khí chính xác; cảng biển hàng hóa và hành khách quốc tế; dịch vụ hậu cần cảng biển; du lịch nghỉ dưỡng, thương mại, tài chính, đặc biệt là dịch vụ logistics.