Nam Định được biết đến như vùng đất làm cây cảnh nghệ thuật lớn nhất miền Bắc. Những nghệ nhân ở Nam Điền, Lộc An từ nhiều đời nay đã đi khắp đất nước tạo tác cây, họ đã sáng tạo ra những “siêu cây”, có cây lên đến triệu USD.

Trong rất nhiều “siêu cây”, bộ ba cây sanh cổ của ông Mạnh Trường (phường Lộc An,  TP. Nam Định) được giới chơi cây muốn sở hữu bởi những cây này hội tụ đủ 4 yếu tố: cổ - kỳ - mỹ - văn. Theo đó, bộ ba tác phẩm sanh cổ có tên “song thụ”, “tam đa” và “đắc thụ tụ tài”.

Mục sở thị bộ ba sanh cổ giá hơn 1 triệu USD của nghệ nhân Nam Định

Chủ nhân của bộ ba cây sanh quý cho biết, cách đây  10 năm, với mong muốn sở hữu những cây sanh có giá trị ở vùng đất mình sinh ra và lớn lên nên ông đã quyết định bỏ tiền mua 3 cây này với giá hơn 10 tỷ đồng. "Hiện tại, đã có rất nhiều đại gia đến hỏi mua nhưng tôi chưa bán", ông Trường nói.

“Đây là những cây sanh Nam Điền cổ có tuổi đời trên dưới 100 năm, có tiền chưa chắc đã mua được. Vì những cây cổ đã hoàn thiện giờ mua rất khó, không có để mà mua. Trong hàng nghìn cây mới tìm được một cây có thân đẹp, từ thân đó người nghệ nhân phải mất hàng chục năm, ít nhất là 15 năm tạo tác tay cành, bông tán, dăm, chi…. Nên giá trị của nó rất khó nói, ai hiểu mới thấy hết được công sức của người nghệ nhân. Giá trị của bộ ba sanh cổ này hiện cũng phải hơn 1 triệu USD”, ông Trường nói.

Thời điểm mới mua 3 về, cây chưa có dáng thế hoàn hảo. Để cây đẹp và có giá trị như bây giờ, ông Trường  phải thuê những nghệ nhân làm cây giỏi nhất ở Nam Định tạo tác. Họ là những nghệ nhân làm nghề, rất tâm huyết chứ không đặt nặng vấn đề kinh tế.

Cùng Dân trí mục sở thị bộ ba tác phẩm sanh cổ có giá cả triệu USD.

Tác phẩm “đắc thụ tụ tài” lớn nhất, cây cao khoảng 4,5m, được đặt trong chậu dài 5m, rộng 3m. Cây có ý nghĩa mang lại tài lộc cho gia chủ

Theo nghệ nhân làm vườn, chăm sóc cây cho biết, cây bệ rễ đều, có một thân trực. Thường dáng trực có một cành phóng và một cành đỡ để tạo sự bay bổng. Bông tán được làm tỉ mỉ, công phu và phân chia hợp lý theo lối tản vân

Khi tưới nước vào cây, màu da (vỏ) chuyển sang màu đồng rất đẹp - những cây già mới có hiện tượng này. Độ lắc của cành phóng rất mềm mại do được làm theo lối cổ của các cụ ngày xưa

Xung quanh cành phóng và cành đỡ có những rễ buông tạo sự cân đối, hài hòa. Nhiều điểm trên rễ buông mốc trắng (nổi địa y)

Tác phẩm “tam đa” tức là Phúc - Lộc - Thọ. Trong đó, cây Sung tượng trưng cho Phúc, cây Lộc vừng tượng trưng cho Lộc và cây Thiên tuế tượng trưng cho Thọ. Cây cũng được làm theo lối cổ, các cành chuyển rất nghệ thuật

Bộ bệ rễ trải đều và đã múp (liền sẹo). Thường những cây tử là một cây nhỏ trên gốc nhưng những cây tử của tác phẩm “tam đa” mọc trườn cuối rễ - thể hiện đàn con tự vươn lên trong cuộc sống

Dăm, chi rất đều nhau

Tác phẩm sanh Nam Điền có tên  “song thụ” là cây bé nhất nhưng có tuổi đời trên 100 năm. Tác phẩm có ý nghĩa như một cặp vợ chồng già, quấn quýt lấy nhau. Phần thân và gốc cây có màu đồng dạng nham thạch

Cây được ghép từ 2 cây dáng long, mỗi cây một dáng, khi ghép lại tạo thành một cặp rất hài hòa, không bị phá nhau. Hai cây dáng long cổ nhưng ghép lại thì được nghệ nhân làm theo lối mới

Cây già từ gốc lên đến dăm, chi

Bông tán rất dày, tròn, mịn

Tú Quyên