Chiến lược của Vinasun: Chấp nhận tỷ suất sinh lời thấp

Tại ĐHCĐ thường niên 2018 tổ chức mới đây, cổ đông Vinasun (VNS) bày tỏ băn khoăn về kế hoạch kinh doanh năm 2018 của công ty. Cụ thể theo kế hoạch, số lượng xe đầu tư tăng 5.873 xe, lợi nhuận trước thuế từ hoạt động kinh doanh là 47,5 tỷ đồng, tức là doanh thu tương đương khoảng 8,1 triệu/xe.

Tỷ suất sinh lời thấp so với lãi suất ngân hàng như vậy tại sao Vinasun lại đặt kế hoạch tăng thêm đầu xe?

Trả lời câu hỏi này, HĐQT Vinasun cho biết, tình hình cạnh tranh khốc liệt, đối thủ khuyến mãi liên tục, VNS xác định mục tiêu chính là duy trì hoạt động. Lợi nhuận mỗi xe cao là không phù hợp với tình hình thực tế.

Do vậy thời gian tới VNS cần duy trì, phát triển theo hai hướng: Nâng cao chất lượng xe để khách hàng có thể tiếp tục sử dụng. Doanh thu 2017 giảm nghiêm trọng, để duy trì số lượng lái xe nên đã có những chính sách hỗ trợ anh em, đồng thời tiếp tục thanh lý xe cũ, điều xe đến các chi nhánh tỉnh.

Theo Vinasun, tổng quát về chiến lược kinh doanh hiện nay là đa dạng hoá các loại hình về kinh doanh, các chính sách mới. Trong “cuộc đấu” với Grab – Uber, Vinasun thừa nhận “thua về thế lực, tài chính…”.

Lãnh đạo hãng taxi này cho rằng, Grab-Uber đã dùng thủ đoạn kinh doanh không phù hợp với thị trường và pháp luật Việt Nam. “Chúng ta đã đấu tranh và đạt được một số mục tiêu nhất định như các bộ, ngành đã nhìn nhận Grab - Uber là đơn vị kinh doanh vận tải không phải đơn vị cung cấp phần mềm, cần được quản lý như taxi, đây là cơ hội để chúng ta phát triển và phục hồi lại”, lãnh đạo Vinasun kỳ vọng.

Trong cuộc đua với Grab, Vinasun trước đó cũng đã cho ra chạy ứng dụng đặt xe Vinasun. Tuy nhiên, ứng dụng này vẫn duy trì tính tiền giống như đang sử dụng taxi truyền thống và số lượng xe cũng chưa được nhiều.

Hãng xe Việt khó "đua" về tài chính

Đúng như thừa nhận của lãnh đạo Vinasun, trong cuộc đấu với Grab, tài chính là một vấn đề mà hãng taxi này khó “đọ” được với “ông lớn” gọi xe như Grab.

Khi đâm đơn kiện Grab, Vinasun cho rằng Grab đã khuyến mãi liên tục, khuyến mãi chồng khuyến mãi, trong khi theo quy định của pháp luật thì các chương trình khuyến mãi đều phải đăng ký trước theo quy định.

Các khuyến mãi này được áp dụng với riêng từng chuyến đi, từng nhóm khách hàng cho cùng một đoạn đường, thậm chí nhiều khuyến mãi được thực hiện vượt 50%, có những chuyến đi áp dụng khuyến mãi 100%, tức chuyến 0 đồng.

“Đốt tiền” hay dùng chính sách “giá huỷ diệt” là những gì taxi truyền thống nói về Uber hay Grab khi xâm nhập thị trường Việt Nam. Và tất cả mới bắt đầu được “hãm” lại khi Uber sáp nhập vào Grab. Nếu tài chính không mạnh, Grab khó có thể duy trì chiến lược "huỷ diệt" đối thủ bằng cạnh tranh như vậy.

Mới đây Grab lại được Toyota rót 1 tỷ USD nhằm mở rộng hơn và sâu hơn nữa các dịch vụ từ ngoại tuyến đến trực tuyến. Trong khi đó, bản thân doanh nghiệp Việt thì có phần “yếu thế” hơn trong vấn đề về vốn.

Tại Vinasun, mới đây, quỹ đầu tư GIC của Singapore đã bán toàn bộ 5,4 triệu cổ phiếu nắm giữ để “cắt lỗ”, khi kết quả kinh doanh của hãng taxi này liên tục đi xuống. Trước đó, trải qua một năm kinh doanh biến động, doanh thu và lợi nhuận năm 2017 của Vinasun đều sụt giảm khá thê thảm. Tổng số nhân viên cũng sụt giảm vài nghìn người.

Xác định một loạt khó khăn, thách thức, Vinasun đã đặt mục tiêu doanh thu năm 2018 là 1.750 tỷ đồng (giảm gần 1.000 tỷ đồng so với năm 2017). Kế hoạch năm 2018 giảm 65% so với năm 2017. Lợi nhuận sau thuế đặt mục tiêu giảm 50% so với năm 2017 và chỉ đạt khoảng 95 tỷ đồng.

Thách thức không chỉ đến với Vinasun, nhiều hãng taxi từng là “ông lớn” một thời như Mai Linh cũng gặp lao đao trong cuộc đấu với Grab. Thậm chí có hãng xe đã phải tuyên bố giải thể. Trong đó khó khăn về tài chính thực sự là một lực cản rất lớn trong "cuộc đấu".

Nguyễn Mạnh