Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt phương án tái cơ cấu Tập đoàn Viễn thông Việt Nam (VNPT) trong đó tách Mobifone ra khỏi VNPT mà không kèm các công ty con/tài sản lỗ.

Tại báo cáo mới phát hành cho nhà đầu tư, Chứng khoán TPHCM (HSC) cho rằng, nội dung cuối cùng đề án tái cơ cấu VNPT là kết quả tối ưu cho Mobifone vì theo đó công ty không phải tách kèm nhiều công ty con/tài sản lỗ của Tập đoàn. Nhờ vậy, công ty sẽ có thể chuẩn bị nhanh chóng hơn để cổ phần hóa và IPO đến 2016-2017. 

Theo đánh giá của HSC, Mobifone có lẽ đứng sau Viettel về thị phần nhưng là một nhà mạng di động làm ăn hiệu quả và có lợi nhuận cao. Hầu hết các hoạt động kinh doanh ngoài ngành cốt lõi được thuê ngoài nên số lượng nhân viên của Mobifone chỉ bằng chưa đến 1/2 so với Vinaphone mặc dù có xấp xỉ cùng mức doanh thu.

Cụ thể, trong năm 2013, với khoảng 3.800 nhân viên, Mobifone đã mang lại doanh thu 41.000 tỷ đồng và lợi nhuận thuần 6.000 tỷ đồng (285,7 triệu USD) - xấp xỉ năm 2012, đóng góp 34% vào doanh thu và 65% vào lợi nhuận nhuần năm 2013 của VNPT.

Trong khi đó, với khoảng 9.000 nhân viên, VinaPhone chỉ đạt doanh thu xấp xỉ Mobifone trong khi lợi nhuận thuần chỉ đạt 3.000 tỷ đồng. Điều khác biệt chính là Mobifone thuê ngoài nhiều hơn, theo đó cho phép ban lãnh đạo tập trung vào các vấn đề về chiến lược, thiết kế mạng lưới và mua sóng. Những công viếc khác gồm trung tâm chăm sóc khách hàng, xây dựng BTS, bán hàng, phân phối đều được hợp đồng thuế ngoài. Ngược lại, VinaPhone tự thực hiện hầu hết tất cả những hoạt động này.

Tại báo cáo này, HSC cho rằng, giá trị của Mobifone vào khoảng 3,4 tỷ USD. Thông tin từ các phương tiện truyền thông cho thấy, cách đây vài năm đơn vị tư vấn cổ phần hóa của Mobifone là Credit Suisse đã định giá Mobifone với giá trị tương đương 2 tỷ USD, tuy nhiên HSC cho rằng, mức định giá này hiện không còn chính xác.

Và nếu doanh thu và lợi nhuận tiếp tục tăng trưởng kể từ giờ (như đã diễn ra ở hầu hết các doanh nghiệp nhà nước sau khi cổ phần hóa), HSC dự báo rằng giá trị Mobifone có thể lên hơn 4 tỷ USD vào khi công ty IPO. 

Sắp tới, VNPT sẽ phải thoái vốn tại 63 công ty và giảm tỷ lệ nắm giữ xuống dưới 50% tại 18 công ty khác. Chẳng hạn, thoái vốn khỏi Maritme Bank (đang nắm 8,95% vốn); CTCP Bảo Minh và 53 CTCP khác, 4 Công ty TNHH, 4 quỹ. Theo dữ liệu từ Kiểm toán Nhà nước, VNPT đã đầu tư hơn 2.303 tỷ đồng vào 63 doanh nghiệp này.

Năm 2013, quy mô thị trường viễn thông của Việt Nam ước đạt 9,9 tỷ USD. Sách trắng về CNTT và TT Việt Nam năm 2013 do Bộ TT&TT phát hành cho thấy, 81% thị phần di động do ba doanh nghiệp viễn thông di động trong nước nắm giữ, bao gồm Mobifone (21,4%), VinaPhone (19,88%) và Viettel (40,5%). Phần thị phần còn lại thuộc về các nhà mạng có quy mô nhỏ như Vietnammobile với 10,74%; Gmobile với 3,93% và Sphone với 0,01% thị phần.

Bích Diệp