Nhiều DN ngành dầu khí chịu ảnh hưởng từ việc giá dầu giảm, nhưng để đánh giá tác động này, cần một khoảng thời gian. Trong khi đó, giá dầu được nhiều dự báo cho rằng, sẽ sớm tăng trở lại và nhiều DN vẫn dự tính kế hoạch kinh doanh khả quan hơn cho năm 2015.

Cần thời gian để nhận rõ tác động giá dầu đến doanh nghiệp

Trao đổi với ĐTCK, đại diện CTCP Vận tải Sản phẩm khí quốc tế (GSP) cho biết, giá dầu giảm ít nhiều tác động đến các DN trong ngành dầu khí, nhưng mức độ ảnh hưởng rõ nét nếu có thì cũng phải ít nhất 6 tháng nữa nếu giá dầu tiếp tục giảm dưới 60 USD/thùng (hiện tại, giá dầu đang dao động từ 62 đến 64 USD/thùng), mới nhận diện được.

Thực tế, giá dầu đầu ra giảm nhưng giá đầu vào cũng giảm nên khoảng cách chênh lệch giá biến động không quá nhiều. Tuy nhiên, về lâu dài, nếu tình trạng giá dầu vẫn giảm thì đồng nghĩa với tổng doanh thu của nhiều DN sẽ giảm. Như vậy, để đảm bảo mức lợi nhuận phù hợp, DN sẽ phải cắt giảm các chi phí sản xuất hoặc chấp nhận tỷ suất lợi nhuận/doanh thu thấp hơn.

Giá dầu giảm cũng tác động đến các DN sản xuất - kinh doanh khí, như CTCP Khí hóa lỏng miền Nam (PGS) và CTCP Khí hóa lỏng miền Bắc (PVG), nhưng mức độ nhẹ hơn. Ông Đoàn Văn Vinh, Chủ tịch HĐQT PVG cho biết, rõ ràng ai cũng nhìn thấy về lý thuyết, giá dầu giảm đã tác động đến nhóm các DN kinh doanh trực tiếp, nhưng trên thực tế, không phải tác động ngay mà sang năm 2015 mới chịu ảnh hưởng, không chỉ những DN khai thác dầu mà cả những đơn vị cung ứng cũng sẽ bị tác động.

Theo tính toán sơ bộ của một chuyên gia chứng khoán, nếu giá dầu giảm dưới 60 USD/thùng thì trong năm 2015, doanh thu của Tổng CTCP Khí Việt Nam (PV Gas - mã GAS) có thể bị giảm 800 tỷ đồng, tương ứng lợi nhuận có thể giảm 100 tỷ đồng.

Ngày 3/12, Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Nguyễn Quốc Khánh đã có buổi làm việc với PV Gas. Theo báo cáo của Tổng giám đốc PV Gas Đỗ Khang Ninh, PV Gas đã hoàn thành tốt kế hoạch sản xuất - kinh doanh năm 2014, với doanh thu trên 71.000 tỷ đồng, lợi nhuận trên 16.600 tỷ đồng.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả kinh doanh khả quan, Tông Đỗ Khang Ninh kiến nghị PVN hỗ trợ PV Gas giải quyết một số vướng mắc tồn tại trong triển khai các dự án sắp tới, đặc biệt là xem xét giúp PV Gas có được giải pháp hợp lý cho giá khí Hải Thạch Mộc Tinh bán cho các hộ tiêu thụ trong tình hình giá dầu xuống thấp, khiến PV Gas phải bán lỗ. Với kiến nghị của PV Gas, Tổng giám đốc PVN khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ PV Gas giải quyết.

Mặc dù vậy, với cách nhìn lạc quan, nhiều DN đang kỳ vọng giá dầu đã xuống đến “đáy”, nên sẽ dần phục hồi trong thời gian tới. Theo CTCK ACBS, trên thế giới, giá dầu tương lai cho tháng 2/2015 đã giao dịch ở mức quanh 70 USD/thùng cho thấy, NĐT cũng đang hy vọng giá dầu sẽ sớm tăng trở lại.

Trao đổi với ĐTCK mới đây, bà Hồ Ngọc Yến Phương, Phó tổng giám đốc Tổng CTCP Khoan và dịch vụ khoan dầu khí (PVDrilling  - mã PVD) cho rằng, cùng với sự hồi phục của nền kinh tế Mỹ và các nền kinh tế khác, nhu cầu về năng lượng sẽ tiếp tục gia tăng. Dự báo, giá dầu có thể dần tăng trở lại và giữ ổn định ở mức 70 - 80 USD/thùng. Tại PVD, ngoài 4 giàn khoan đang sở hữu, Tổng công ty thuê ngoài 5 - 6 giàn để phục vụ nhu cầu dầu khí trong nước và vẫn chưa có đủ giàn khoan để mang đi đấu thầu tại các thị trường nước ngoài. Với chiến lược mở rộng thị phần ra nước ngoài và thâm nhập từng bước các mỏ cận biên theo sự phát triển kỹ thuật công nghệ, tiềm năng tăng trưởng của PVD vẫn rất tốt trong những năm sắp tới.

Tại Tổng công ty Dung dịch khoan và hóa phẩm Dầu khí - CTCP (PVC), dù giá dầu giảm, nhưng DN này vừa lên kế hoạch doanh thu năm 2015 là 3.700 tỷ đồng, lợi nhuận trước và sau thuế lần lượt là 207 tỷ đồng và 161,5 tỷ đồng; cổ tức 12%. Các chỉ tiêu này đều tăng so với kế hoạch kinh doanh năm 2013.

Kỳ vọng sự phục hồi của giá dầu

Trao đổi với ĐTCK, ông Phạm Phú Khôi, Tổng giám đốc CTCK ACB (ACBS) cho biết, chỉ số "bất ổn" của thị trường quốc tế (VIX) đo sự sợ hãi của NĐT hiện đang ở mức cao nhất trong năm, hứa hẹn nhiều biến động mạnh trên TTCK quốc tế. Giá dầu thô đã xuống ngưỡng 60 USD/thùng, càng làm tăng hiểm họa giảm giá cho các cổ phiếu ngành dầu khí, nên giá cổ phiếu dầu khí sẽ tiếp tục có sự biến động.

Lý giải về đà lao dốc của nhóm cổ phiếu ngành dầu khí trong thời gian qua, ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Chiến lược CTCK Maritimebank (MSBS) cho rằng, đó là do 2 tác động. Tác động thứ nhất là giá dầu giảm quá mạnh và thứ hai là bản thân nhóm cổ phiếu dầu khí đã tăng mạnh trước đó, nay đi vào giai đoạn giảm điểm và điều chỉnh. Xét trên toàn thị trường, xuất phát từ 530 điểm, TTCK trải qua nhiều đợt tăng điểm, nay cũng bước vào giai đoạn điều chỉnh, dòng tiền vào thị trường yếu, thiếu dòng tiền mới và tâm lý NĐT không vững, dẫn tới việc nhiều cổ phiếu bị bán mạnh, nhất là nhóm cổ phiếu ngành dầu khí.

Câu hỏi lớn nhất của thị trường hiện nay là liệu trong quý I/2015, giá dầu có phục hồi? Theo ông Khôi, các số liệu về kinh tế Mỹ đã cho thấy, sức phục hồi có thể sẽ mạnh hơn thị trường kỳ vọng. Đi cùng với phục hồi kinh tế, nhu cầu năng lượng sẽ cao hơn và giúp giá dầu ổn định, việc sử dụng các nguồn năng lượng thay thế còn mất nhiều thời gian để cạnh tranh với dầu mỏ. Đặc biệt, nhìn vào mức giao dịch giá dầu tương lai cao hơn 10 USD/thùng so với hiện tại đã thể hiện sự lạc quan của giới đầu tư. 

Giá cổ phiếu giảm mạnh là cơ hội để những NĐT có hiểu biết sâu về ngành dầu khí có thể chọn những cổ phiếu ít bị ảnh hưởng trực tiếp bởi giá dầu và có mức giá hấp dẫn cho đầu tư trung và dài hạn. Đối với các mã cổ phiếu không liên quan đến dầu khí, hoăc hưởng lợi từ giá dầu giảm như giao thông, sản xuất hàng tiêu dùng..., cơ hội đầu tư còn càng rõ nét hơn.

Hải Vân

“TTCK Việt Nam đã có phản ứng thái quá” Ông David Oneil, Giám đốc Đầu tư của Quỹ Asean Deep Value Fund Không thể phủ nhận một thực tế là giá dầu thế giới giảm, đang và sẽ có tác động tới nền kinh tế, cũng như TTCK Việt Nam. Thể hiện rõ nhất là ở khía cạnh gây hụt thu ngân sách. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, đừng quên việc giá dầu giảm cũng mang lại nhiều tác động tích cực đối với nền kinh tế. Đó là sẽ giúp cho chi phí đầu vào của nhiều ngành kinh tế, nhất là các ngành vận tải hàng hóa, hành khách giảm, qua đó tạo hiệu ứng tích cực lên giảm chi phí của nhiều ngành khác. Diễn biến này cùng với lạm phát thấp đang mở ra khả năng lãi suất có thể giảm thêm, sẽ giúp giảm đáng kể chi phí đầu vào của các DN, qua đó góp phần nâng cao tỷ suất lợi nhuận của nhiều DN. TTCK Việt Nam đã có phản ứng thái quá trước diễn biến giá dầu giảm, do trong thời gian qua, margin được bơm khá mạnh vào thị trường. Trên thực tế, so với nhiều năm gần đây, chưa bao giờ diễn biến vĩ mô lại tích cực như hiện tại, bởi mức độ tăng GDP càng về cuối năm càng được cải thiện, lạm phát thấp, giải ngân vốn FDI và dự trữ ngoại hối tăng, tỷ giá ổn định… Những yếu tố này cộng với nền kinh tế Việt Nam đang bắt đầu bước vào chu kỳ phục hồi, cùng với giá nhiều cổ phiếu giảm khá mạnh do NĐT khuyếch đại tác động của việc giảm giá dầu, đang tạo ra những cơ hội đầu tư hấp dẫn. Trong khi giá cổ phiếu ngành dầu khí chịu áp lực giảm, thì nhiều ngành khác sẽ tăng, trong đó nhóm cổ phiếu bất động sản, xây dựng, hàng tiêu dùng… có thể sẽ tăng giá nhiều nhất. “Thị trường đang là cơ hội để xem xét đầu tư” Ông Trần Thăng Long, Trưởng phòng Phân tích, CTCK BSC Đà giảm của giá dầu thế giới vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Điều này đang tác động tiêu cực lên TTCK, nhất là các cổ phiếu dầu khí. Tuy nhiên, dường như NĐT đang dần quen với sự giảm điểm của thị trường nói chung, nhóm cổ phiếu ngành dầu khí nói riêng, khi hoạt động bán tháo trên thị trường không còn diễn ra mạnh và rộng khắp như trong những phiên gần đây. Không thể phủ nhận ảnh hưởng tiêu cực của nhóm cổ phiếu dầu khí đã gây ra cho toàn thị trường. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng của nhóm cổ phiếu này sẽ dần ít đi, khi vốn hóa của chúng đang giảm đi nhanh chóng. Trong bối cảnh trên, thị trường vẫn tiếp tục phân hóa khi phần cổ phiếu còn lại của thị trường chỉ giảm giá theo xu hướng chung, thay vì giảm mạnh như nhóm dầu khí. Do đó, với những NĐT đang duy trì tỷ lệ cổ phiếu thấp, thì thị trường đang là cơ hội để xem xét đầu tư. NĐT ưa mạo hiểm và hiện nắm giữ nhiều tiền mặt có thể tận dụng nhịp giảm điểm mạnh để mở vị thế mua bắt đáy ở những cổ phiếu đã giảm giá khá nhiều, có triển vọng kinh doanh cả năm tốt, mức chi trả cổ tức hấp dẫn... Điểm cần lưu ý là tỷ trọng cổ phiếu nên ở mức thấp để tránh áp lực giảm giá ngắn hạn. Với những NĐT thận trọng, thì nên tiếp tục dừng mua, quan sát thêm trong bối cảnh biến động trên thị trường vẫn đang khá lớn và khó lường.          Hữu Hòe thực hiện

Theo Đầu tư chứng khoán