Phát biểu tại Hội thảo “Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong lĩnh vực điện máy” tại Hà Nội mới đây, ông Nguyễn Phương Nam – Phó Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh cho rằng, dù lĩnh vực điện máy đã và đang trở thành một lĩnh vực phát triển nhanh của nền kinh tế, nhưng bảo vệ người tiêu dùng trong lĩnh vực này vẫn là một vấn đề mới mẻ, tồn tại nhiều bất cập cần có giải pháp thực sự phù hợp và triệt để.

Ông Nam cho rằng, yêu cầu bức thiết đặt ra là phải thực thi hiệu quả các quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nhằm kịp thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng cũng như lợi ích chính đáng của các doanh nghiệp. 

Trong những năm vừa qua, cùng với sự phát triển dân số và kinh tế - xã hội, nhu cầu về số lượng cũng như chất lượng mặt hàng điện máy ngày càng tăng cao.  Thị trường hàng điện máy Việt Nam thực sự đang là mảnh đất màu mỡ của các nhà sản xuất, kinh doanh mặt hàng này. 

Ông Nguyễn Lộc An – Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước – Bộ Công Thương đề cập đến số lượng các siêu thị điện máy trong thời gian gần đây: Bên cạnh các dãy phố chuyên kinh doanh hàng điện tử điện lạnh truyền thống ở các thành phố lớn, thị xã, vài năm trở lại đây, có thể dễ dàng nhận thấy sự xuất hiện và gia tăng nhanh chóng số lượng các trung tâm mua sắm, siêu thị điện máy của các doanh nghiệp như Nguyễn Kim (22 cơ sở), Pico (6), Trần Anh (11), Mediamart (11), HC (11)… 

Ông An cho biết thêm, bán lẻ hiện đại vẫn tiếp tục phát triển mạnh và đa dạng, thực tế kênh bán lẻ hiện đại tại Việt Nam mới chiếm khoảng 25% và được nhà nước quan tâm, khuyến khích đầu tư. Đây đang là kênh bán lẻ được người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng.

Tuy nhiên, sự phát triển của thị trường điện máy lại không đi cùng với mức độ hài lòng của người tiêu dùng. Hiện nay, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong lĩnh vực điện máy vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề, gây cản trở cho việc tiêu dùng hàng điện máy, người tiêu dùng mất lòng tin nơi doanh nghiệp và kìm hãm tốc độ phát triển mặt hàng này.

Ông Vương Ngọc Tuấn – Phó Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS) cho biết: Trong 6 tháng đầu năm 2014, 73% số lượng khiếu nại của đơn vị này thuộc mặt hàng điện máy.

Nguyên nhân của các khiếu nại này bắt nguồn từ việc doanh nghiệp lừa dối người tiêu dùng và dịch vụ sau bán hàng, bảo hành chất lượng hàng hóa không chuẩn mực.

Về phía người tiêu dùng, việc ham rẻ, không có kiến thức về chất lượng hàng hóa, mua hàng không hóa đơn cũng làm cho số lượng khiếu nại tăng và việc giải quyết khiếu nại trở nên khó khăn.

Theo ông Vũ Vinh Phú – Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội cho biết, sau 4 năm thực thi Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, lĩnh vực điện máy đã được nhìn nhận có những tiến bộ tích cực trong công tác này. Người tiêu dùng được tôn trọng hơn trên một thị trường cạnh tranh mạnh mẽ, người tiêu dùng được hưởng lợi bằng cung cách phục vụ, các chương trình khuyến mãi, chế độ bảo hành…

Tuy nhiên, nếu nghiêm túc đánh giá, thì công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vẫn còn một số nhược điểm cần khắc phục như: hàng hóa xuất xứ không rõ ràng, hiện tượng không niêm yết giá, việc cạnh tranh trên thị trường bán lẻ hàng điện máy còn mang tính tự phát, các siêu thị có thể dẫm chân lên nhau, làm thua thiệt lợi nhuận hợp lý cho các doanh nghiệp…

Khẳng định về mối quan hệ hợp tác cùng có lợi giữa doanh nghiệp điện máy và người tiêu dùng, Ông Cao Xuân Quảng – Trưởng Phòng Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Cục Quản lý cạnh tranh cho biết: “Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng không đặt nặng thêm trách nhiệm cho doanh nghiệp. Giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng không phải mối quan hệ đối kháng, mà là mối quan hệ cộng sinh, tức hai bên cùng có lợi”.

Ông Quảng cho biết khi doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ quyền lợi và nhu cầu của người tiêu dùng, thì mức độ thỏa mãn và niềm tin với doanh nghiệp cũng lớn hơn trong thời gian lâu dài.

Phương Dung