Ông Phan Công Bình, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) Công Bình (huyện Tân Trụ, Long An), người tâm huyết xây dựng thương hiệu cho hạt gạo Việt Nam chia sẻ sau nhận định của chuyên gia Thái Lan về việc gạo Việt Nam đi sau Thái Lan 100 năm.

 

Tự bơi

 

DNTN Công Bình đi vào hoạt động trong lĩnh vực xay xát và chế biến lương thực thực phẩm với sản phẩm chính là lúa gạo đã 10 năm nay. Mạnh dạn đầu tư làm gạo đặc sản cao cấp, đến nay doanh nghiệp này còn xuất khẩu gạo tới hơn 10 quốc gia, vùng lãnh thổ như: Trung Quốc, Indonesia, Philippines, Đài Loan, Anh, Úc, Mexico…

 

Chia sẻ về cách làm gạo của doanh nghiệp mình, ông Phan Công Bình cho biết, xây dựng gạo thương hiệu là cả một quá trình lâu dài, DNTN Công Bình đang xây một chuỗi giá trị từ quy hoạch vùng nguyên liệu đến chế biến, xúc tiến thương mại, bán sản phẩm...

 

Ông Phan Công Bình

 

"Giá trị cốt lõi của xây dựng thương hiệu gạo là bán cái khách hàng cần chứ không phải bán theo cái mình có. Tuỳ vào nhu cầu của khách hàng, tiêu chuẩn họ đặt ra, thích tiêu thụ gạo gì, dẻo hay bở, thơm nhiều hay ít, tỷ lệ tấm như thế nào... trên cơ sở đó tiến hành lai tạo giống.

 

Để làm chuỗi giá trị, xây dựng thương hiệu phải bắt đầu từ giống. Để tạo được giống tốt, ít nhất đưa ra sản xuất phải là giống xác nhận cấp 1, tức độ thuần tới 99,9%. Chúng tôi liên hệ với các Sở KHCN, Bộ KHCN và các trung tâm giống để làm. Khi có giống, quy hoạch vùng nguyên liệu rồi thì bắt đầu cho trồng, quá trình canh tác, chăm sóc theo quy trình kỹ thuật tốt thì sẽ cho ra sản phẩm tốt. Quy trình này có thể theo thực hiện theo tiêu chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP. GlobalGAP là tiêu chuẩn quốc tế nên khó hơn, tốn kém hơn nhưng muốn có được sản phẩm có giá trị thương hiệu cao thì càng phải tuân thủ tiêu chuẩn nghiêm ngặt.

 

Trong quá trình thực hiện phải kiểm soát chặt chẽ. Mô hình DNTN Công Bình đang làm là liên kết 4 nhà tức nhà nông, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học (đội ngũ khoa học kỹ thuật, kỹ sư, các trung tâm khuyến nông, bảo vệ thực vật) và nhà nước (hệ thống chính trị). Yêu cầu chính của doanh nghiệp là có được giống tốt, độ thuần cao, chất lượng tốt và có dư lượng thuốc trừ sâu ổn định. Sau khi thu hoạch về là cả quá trình chế biến của doanh nghiệp từ A đến Z gồm sấy, xay xát, đánh bóng, tách màu, đóng gói, hệ thống tồn trữ. Toàn bộ quy trình chế biến đó thông thường gồm rất nhiều doanh nghiệp tham gia nhưng riêng DNTN Công Bình làm từ gốc đến gọn.

 

Một vấn đề khác là phải đi tiên phong trong vấn đề cải tiến khoa học công nghệ trong chế biến lúa gạo, nhập máy móc thiết bị của một số quốc gia như Nhật, Anh... để có được máy móc tốt nhất, tạo ra sản phẩm ngang tầm khu vực và thế giới. Sản phẩm này phải tuân thủ các tiêu chuẩn, quy trình kiểm soát trong chế biến, an toàn vệ sinh thực phẩm hay những đánh giá tiêu chuẩn như ISO 2000 hoặc theo các công bố chất lượng.

Muốn xuất khẩu được gạo thì phải có mẫu mã, bao bì. Gạo đẹp, tốt thì phải có mẫu mã bao bì xứng với đẳng cấp của sản phẩm. Muốn làm được điều này phải đầu tư rất nhiều tiền. Sản phẩm nằm trong bao và vỏ bao phải như nhau, đó là vấn đề quan trọng của xây dựng thương hiệu.

 

Đối với khâu thương mại, tôi cho rằng doanh nghiệp phải tích cực tham gia thị trường. Riêng DNTN Công Bình có khách hàng ở 10 quốc gia trên thế giới nhưng chúng tôi phải tìm hiểu đúng xem thị trường nào tiêu thụ gạo thơm, thị trường nào tiêu thụ gạo dẻo hoặc thị trường nào tiêu thụ gạo ở mức độ thường. Có thể tìm thị trường bằng chính lực lượng của mình hoặc nhờ vào hệ thống marketing của đối tác Việt kiều hoặc tham gia hội chợ ở khu vực và quốc tế. Ở các quốc khác, những khâu này do Chính phủ đầu tư, còn ở Việt Nam những doanh nghiệp như chúng tôi phải tự bỏ rất nhiều tiền", ông Phan Công Bình cho biết.

 

Dù tốn kém nhiều chi phí để xây dựng chuỗi gạo nhưng theo ông Phan Công Bình, xét về mặt bằng chung, giá gao Việt Nam chỉ thuộc dạng trung bình khá chứ không cao bằng các nước khác, nhất là Thái Lan. Thái Lan đã xây dựng được thương hiệu gạo từ lâu, nếu họ bán 10 đồng thì Việt Nam chỉ bán được 8 đồng, may mắn thì được 8,5 đồng. Muốn nâng cao giá trị hạt gạo, ông Bình nhấn mạnh phải làm thương hiệu một thời gian dài để khẳng định mình, khi người tiêu dùng ở nước ngoài công nhận thương hiệu gạo Việt thì Việt Nam mới có thể điều chỉnh giá gạo ngang với giá của các nước khác.