Ngày 17/6, Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố kết quả khảo sát về Chỉ số Môi trường Kinh doanh  (BCI) lần thứ 15, thực hiện vào tháng 5/2014.
 
Kết quả cho thấy niềm tin và triển vọng kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp Châu Âu tiếp tục gia tăng. Chỉ số BCI quý này đã trở về  giai đoạn thịnh vượng của năm 2011, tăng từ 59 điểm quý trước lên 66 điểm quý này.
 
Theo EuroCham, mức tăng trưởng này càng thể hiện rõ sự cam kết của các doanh nghiệp châu Âu vào thị trường Việt Nam. Xu hướng khả quan của chỉ số BCI liên quan đến các đàm phán  thương mại đang diễn ra như Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) châu Âu - Việt Nam và sự hình thành Cộng đồng Kinh tế Đông Nam Á (ASEAN) vào năm 2015. 
 
Với xu hướng hình thành Cộng đồng Kinh tế Đông Nam Á vào năm 2015, cuộc khảo sát có yêu cầu các doanh nghiệp đánh giá lợi thế cạnh tranh của Việt Nam so với các nước khác trong khối ASEAN qua nhiều tiêu chí khác nhau.
 
Kết quả cho thấy, chi phí nhân công thấp được nhận định là một trong những  lý do chính để khuyến khích các doanh nghiệp thành viên EuroCham đầu tư vào Việt Nam.  
 
Mặt  khác, cũng cần lưu ý là phần lớn các doanh nghịệp phản hồi đánh giá Việt Nam kém cạnh tranh về mặt cơ sở hạ tầng (75%) và hệ thống pháp luật/hành chính (80%). 
 
Về các yếu tố phát triển thị trường củng cố sự gia tăng của chỉ số BCI,  khảo sát cho thấy việc tăng kế hoạch đầu tư, đánh giá tích cực vào tình  hình kinh doanh và triển vọng kinh doanh góp phần quan trọng không kém.  
 
Tuy nhiên, EuroCham cũng lưu ý là hầu hết các phản hồi này được thực hiện trước khi diễn ra các cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc tại một số địa phương, việc này có thể ảnh hưởng đến kết quả tổng quan của khảo sát.  
 
So với kết quả khảo sát quý trước, số lượng doanh nghệp đánh giá khả quan về tình hình kinh doanh duy trì mức ổn định 44%, so với 45% quý trước và 43% cùng thời điểm năm trước. Thêm vào đó, lượng phản hồi không khả quan đã giảm đáng kể từ 29% còn 21%. 
 
Tuy nhiên, để duy trì xu hướng tích cực này, EuroCham cho rằng, Chính phủ cần lưu ý và giải  đáp  các  vướng mắc mà các doanh nghiệp Châu Âu đang đối mặt. 
 
Cụ  thể  là, khảo sát yêu cầu các doanh nghiệp  thành viên đánh giá ảnh hưởng của Nghị định 102/2013/NĐ-CP và Thông tư 03/2014/TT-LĐTBXH về việc sử dung lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam  đến hoạt động kinh doanh của họ, 69% doanh nghiệp phản hồi cho rằng Nghị định trên có ảnh hưởng đáng kể.
 
Điều này được thể hiện rõ hơn qua kết quả chỉ 16% phản hồi cho rằng việc thiếu hụt lao động tay nghề cao không ảnh hưởng trong khi 50% cho biết vấn đề này sẽ tác động nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của họ. 

Triển vọng kinh doanh duy trì mức khả quan, với số lượng phản hồi tích cực đạt trên mức trung bình với chỉ số 57%, so với quý trước 49% và năm trước 44%. 
 
Ở quý này, cộng đồng doanh nghiệp Châu Âu đặt kì vọng cao vào tính khả thi của Hiệp định Thương mại Tự do châu Âu - Việt Nam. Ngoài ra, các doanh nghiệp có liên quan cho biết họ tin tưởng hệ thống Hải quan điện tử VNACCS/VCIS sẽ đem đến tác động hiệu quả (75%). 

Xu hướng  tích cực ở kế hoạch đầu tư đã trở lại, với 81% số lượng doanh nghiệp dự định giữ hoặc tăng mức đầu tư, so với 78% quý trước. Xu hướng tích cực này đồng thời tác động đến kế hoạch tuyển dung của các doanh nghiệp, với số lượng doanh nghiệp dự tính tăng nhân sự tiếp tục tăng, từ 48% quý trước đến 55% quý này trong khi số lượng doanh nghiệp dự tính giàm nhân sự cũng giảm so với quý trước còn 11% (so với 15% quý trước). 
 
Tuy nhiên, theo EuroCham đây không phải là hệ quả từ việc tăng doanh  thu đơn hàng, cụ thể là, số lượng doanh nghiệp dự đoán đơn hàng tăng chỉ còn 64%, giảm so với 70% quý trước. Cùng thời điểm, số lượng doanh nghiệp phản hồi dự đoán đơn hàng giảm duy  trì ở mức  thấp  - 12% so với 15% của quý trước và 14% (cách 2 quý trước). 
 
Quý trước, các doanh nghiệp dự đoán tỷ lạm phát  giảm còn 3,68%, quý này đã tăng  lên mức 4,26%. Các doanh nghiệp phản hồi phần nào tin tưởng vào triển vọng kinh tế vĩ mô, với 46% kì vọng “Ổn định và cải thiện” (thấp hơn so với quý trước) và 26% e ngại “Tiếp tục suy thoái”. Số lượng doanh nghiệp cho biết họ e ngại suy thoái tăng nhẹ (so với 24% quý trước). 
 
Khảo sát yêu cầu các doanh nghiệp đánh giá Hiệp định FTA sẽ ảnh hưởng tính cực nhất ở ngành nghề nào, 50% cho rằng ngành thương mại, 33% ngành sản xuất và 10% ngành dịch vụ. Điều này củng cố cho  thông tin được đề cập trong phần đầu, FTA tác động lên các đa dạng ngành nghề khác nhau, không chỉ đơn thuần ngành thương mại. 

Phương Dung