Tại Diễn đàn Banking Việt Nam 2019, với chủ đề tài chính toàn diện trong xu hướng phát triển của nền kinh tế không dùng tiền mặt, do Ngân hàng Nhà nước cùng phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức tại Hà Nội ngày 30/5, nhiều chuyên gia đã chia sẻ thực tế phát triển công cụ thanh toán online, thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam.

Cần có nhiều tháo gỡ để nhanh toán bằng mã QR code và Pos tăng trưởng mạnh ở Việt Nam

Ông Nghiêm Thanh Sơn - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng nhà nước cho biết: Cơ sở hạ tầng phục vụ cho thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam trong thời gian ngắn qua đã tăng trưởng ấn tượng. Số lượng thẻ đến tháng 5-2018 đạt 147,3 triệu thẻ. Máy ATM, POS đạt lần lượt 18.587 và 243.123 máy.

Theo ông Sơn, hiện nhiều ngân hàng đã nghiên cứu, ứng dụng nhiều công nghệ mới, hiện đại vào hoạt động thanh toán như xác thực vân tay, nhận diện khuôn mặt, sinh, sử dụng QR code, thanh toán phi tiếp xúc… Những hình thức thanh toán mà ngân hàng Việt Nam đang ứng dụng hiện nay theo xu hướng hiện đại, an toàn, tiện ích và được người tiêu dùng hưởng ứng. 

Tuy nhiên, việc ứng dụng này đối mặt với thách thức cạnh tranh bởi rất nhiều doanh nghiệp công nghệ trung gian, tổ chức tài chính phi quốc gia đang đưa nhiều phương thức và thanh toán hiện đại, cạnh tranh trực tiếp với ngân hàng.

Theo đại diện của Ngân hàng Nhà nước, Việc thanh toán bằng QR code hay còn gọi là một chạm, được các tổ chức quan tâm để thúc đẩy thanh toán qua điện thoại di động. Đến nay đã có 16 ngân hàng cung ứng dịch vụ thanh toán này, toàn thị trường có 30.000 điểm chấp nhận thanh toán QR code.

Giao dịch qua ATM trong quý 1 đạt 232,8 triệu giao dịch với giá trị 676.550 tỉ đồng, tăng khoảng 13% so với cùng kỳ năm ngoài. Giao dịch qua POS cũng tăng trưởng ấn tượng hơn 50% so với quý 1 năm ngoái, đạt 55,8 triệu giao dịch với 132.922 tỉ đồng.

Bà Nguyễn Thị Hiền - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng, NHNN nói: Trong 5 năm qua, tốc độ tăng trưởng tiền gửi và dư nợ tín dụng tăng trưởng mạnh duy trì 10%. Tỉ lệ tiền mặt lưu thông trên tổng phương tiện thanh toán 11,57%, giảm 14,02% năm 2010.

Bà này cho rằng, hiện tỷ lệ người dân trưởng thành có tài khoản ngân hàng tại Việt Nam tăng nhanh từ 21% năm 2011 lên 30,7% năm 2017. Tuy nhiên, so với các nước trong khu vực thì tỉ lệ này ở Việt Nam vẫn còn thấp hơn nhiều so với Trung Quốc 80,2%, Malaysia 85,3%.

"Tài khoản cơ bản được hiểu là chuyên dùng để chuyển và nhận các khoản thanh toán cần thiết của người dân. Nên miễn phí mở tài khoản và không cần thiết quy định người dân phải duy trì số dư" - bà Hiền nhấn mạnh.

Theo các chuyên gia, hiện có đến 99% người dân vẫn thanh toán thiền mặt hằng ngày, nhất là ở nông thôn và vùng sâu vùng xa. Đây là thách thức rất lớn cho chính phủ. Nguyên nhân chính khiến thanh toán bằng tiền mặt vẫn khá phổ biến ở Việt Nam, các diễn giả có chung nhận định là do thói quen dùng tiền mặt của người dân.

Giải pháp đầu tiên dẫn đường cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt thay đổi đột biến, các ý kiến đều thống nhất cho rằng là sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách. Đặc biệt, có các chính sách đặc biệt ưu đãi cho mở tài khoản cơ bản như không thu phí hoặc không yêu cầu duy trì số dư tối thiểu.

An Linh