Vasep cho hay, tuần cuối cùng của tháng 9/2018, Cục Thú y (Bộ NN&PTNT) đã gửi Công văn số 2233/TY-TTr,PC tới các Chi cục Thú y về việc kiểm dịch NK sản phẩm động vật thủy sản làm nguyên liệu gia công XK từ tàu đánh bắt nước ngoài.

Sau khi nhận văn bản này, các Chi cục địa phương đã siết chặt hơn yêu cầu có Giấy chứng nhận kiểm dịch/ATTP - Health Certificate từ nước nhập khẩu kèm theo các lô nguyên liệu thủy sản khai thác được đóng/sang container từ trực tiếp các tàu khai thác và đưa về Việt Nam. 

Thuỷ sản xuất khẩu

Điều này đã khiến cho hoạt động NK của một số DN bị ách tắc do không thể thực hiện được thủ tục hành chính này.

ASEP cho rằng, về thực tiễn, các DN thủy sản khẳng định việc nhập khẩu nguyên liệu hải sản từ các tàu khai thác (trực tiếp từ tàu hoặc tàu sẽ phân bổ vào các container để vận chuyển tới nơi nhập khẩu đều không qua bất cứ công đoạn chế biến nào ở nhà xưởng trên đất liền) là một thông lệ quốc tế và Việt Nam là một quốc gia cũng tham gia trong chuỗi giao thương bình thường này từ trước đến nay.

Nhưng thực tế, không phải tàu đánh bắt nào cũng có điều kiện đưa tàu trực tiếp vào các Cảng của Việt Nam để dỡ hàng mà đa phần các tàu đều cập tại các cảng của một quốc gia trung gian trong hành trình đánh bắt để đưa nguyên liệu vào các container chuyên dụng rồi bán lại cho các thị trường nhập khẩu, trong đó có Việt Nam. 

Do các lô hàng này chỉ chuyển tải trung gian qua cảng của các quốc gia này nên Cơ quan có thẩm quyền tại các quốc gia có cảng trung gian không thể cấp Giấy Chứng nhận Kiểm dịch/ATTP – Health Certificate cho các lô hàng này được. 

Vì thế, toàn bộ các lô hàng này không thể có Giấy Chứng nhận kiểm dịch/ATTP – Health Certificate kèm theo để nộp cho Cơ quan thú y khi NK vào Việt Nam

Về cơ sở pháp lý hiện hành, hiện tại đang có hai Thông tư của Bộ NN&PTNT quy định, hướng dẫn liên quan về việc nhập khẩu thủy sản và đang thực hiện một cách bình thường từ trước tới nay đó là:

Tại khoản 3 Điều 4 Thông tư 26/2016/TT-BNNPTNT (Quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật thủy sản) quy định về hồ sơ đăng ký, khai báo kiểm dịch đối với các lô hàng nhập khẩu là nguyên liệu gia công, chế biến thực phẩm XK; SP động vật thủy sản nhập khẩu từ tàu đánh bắt hải sản nước ngoài... thì cũng không quy định hồ sơ phải có Giấy chứng nhận kiểm dịch của nước XK đối với SP động vật thủy sản nhập khẩu trực tiếp từ tàu đánh đánh bắt hải sản của nước ngoài.

Sau khi xem xét cả “thông lệ quốc tế”, “thực tiễn” và “quy định pháp lý hiện hành”, Vasep cho rằng các lô hàng là nguyên liệu mua trực tiếp từ tàu đánh bắt, không qua bất cứ công đoạn sơ chế/chế biến nào trên đất liền, container chỉ là phương tiện để vận chuyển chuyên dụng, không thể có được Giấy chứng nhận kiểm dịch từ nước nhập khẩu. 

Quy định pháp lý hiện hành của Việt Nam cũng không quy định Giấy này trong hồ sơ nhập khẩu.

Theo Vasep, trên tinh thần thực hiện đầy đủ các quy định về  an toàn thực phẩm, nhưng vẫn cần đảm bảo điều kiện bình thường cho hoạt động SX, kinh doanh của DN, không gây thêm các khó khăn cho DN.

Hiệp hội này cũng đề nghị Cục Thú y có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thủ tục hành chính kiểm soát nhập khẩu các lô nguyên liệu thủy sản khai thác được đóng/sang container tại cảng trung gian của một quốc gia khác khi NK vào Việt Nam cũng tương tự thủ tục nhập khẩu từ tàu đánh bắt và không 

An Linh