Trong báo cáo về siêu chu kỳ cách đây ba năm, Standard Chartered nhận định rằng thế giới đang trải qua “siêu chu kỳ” kinh tế thứ ba. Giống như hai giai đoạn 1870 - 1913 và 1946 - 1973, thời kỳ này cũng đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng nhanh bất thường của nền kinh tế toàn cầu.

Đến thời điểm hiện tại, Standard Chartered nhân định rằng siêu chu kỳ kinh tế toàn cầu vẫn đang tiếp diễn. Theo dự đoán, kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng trung bình hằng năm ở mức 3,5% trong giai đoạn 2000 - 2030, cao hơn nhiều so với mức 3,0% của 20 năm trước đây. 

Standard Chartered kỳ vọng Trung Quốc sẽ là quốc gia đi đầu về cải cách và nhờ đó mà đạt mức tăng trưởng trung bình 7% hằng năm trong giai đoạn 2013 - 2020. Cùng với đó, việc tái cấu trúc nền kinh tế vốn đang hướng tới mục tiêu phát triển bền vững sẽ giúp quốc gia này duy trì mức tăng trưởng trung bình hằng năm 5,3% trong giai đoạn 2021 - 2030.  

Khi các nền kinh tế trên khắp khu vực châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh đang chuyển mình nhờ vào sự gia tăng của dân số và tầng lớp trung lưu cùng với quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, tỷ trọng đóng góp vào GDP toàn cầu của những thị trường mới nổi này được dự báo có thể lên tới 63% vào năm 2030, so với mức 38% hiện nay. Sự gia tăng về quy mô của các nền kinh tế tăng trưởng nhanh này sẽ là động lực chính của siêu chu kỳ kinh tế.

Trong khi đó, tổng giá trị thương mại toàn cầu có thể gấp 4 lần lên 75 nghìn tỷ USD trong giai đoạn này nhờ vào các thỏa thuận mới về thương mại ở cấp độ song phương và khu vực, tác động của toàn cầu hóa và Internet - những nhân tố đang góp phần thúc đẩy hoạt động trao đổi hàng hóa và dịch vụ.

Trong báo cáo năm 2010, Standard Chartered đưa ra định nghĩa siêu chu kỳ là “một giai đoạn chứng kiến sự tăng trưởng cao chưa từng có trong lịch sử của nền kinh tế toàn cầu, kéo dài ít nhất một thế hệ nhờ vào việc mở cửa các thị trường mới, sự gia tăng của hoạt động thương mại, đầu tư, quá trình đô thị hóa và cải tiến về công nghệ”.

Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu ngày càng trở nên hoài nghi về quá trình này do sự tăng trưởng chậm lại ở những nền kinh tế lớn trong nhóm mới nổi và cuộc khủng hoảng trầm trọng tại khu vực sử dụng đồng euro. Tuy  nhiên, Standard Chartered cho rằng ngay cả những cuộc cải cách khiêm tốn cũng có thể kích hoạt sự phục hồi tăng trưởng tại những nền kinh tế lớn mới nổi, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Nigeria và Brazil.

Chẳng hạn, những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng trên 4% - chủ yếu bao gồm các thị trường mới nổi – hiện đóng góp đến 37% vào GDP toàn cầu, so với con số 20% của năm 1980. Theo như những dự báo điều chỉnh, tỷ trọng này sẽ tăng lên 56% vào năm 2030 và đến thời điểm đó, khu vực châu Á (ngoại trừ Nhật Bản) có thể đóng góp tới 40% vào GDP toàn cầu.

Báo cáo mới của Standard Chartered nhận định các nền kinh tế mới nổi sẽ đóng góp 70% vào tăng trưởng kinh tế toàn cầu từ nay đến năm 2030.

Trung Quốc có thể vượt qua Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2022 (so với năm 2020 trong dự báo trước đó), tuy nhiên, thu nhập bình quân đầu người của quốc gia châu Á này vẫn sẽ chưa bằng 1/3 so với Mỹ, đồng nghĩa với việc Trung Quốc vẫn còn rất nhiều tiềm năng để tăng trưởng. 

Đến năm 2030, dân số thế giới sẽ tăng thêm khoảng 1,1 tỷ người, chủ yếu đến từ các nền kinh tế mới nổi, đi đầu là khu vực Nam Á và châu Phi. Đây chính là một trong những động lực duy trì và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu.  

Trong khi đó, nhiều nền kinh tế phát triển đang dần hồi phục từ cuộc khủng hoảng tài chính giai đoạn 2008 – 2009. Theo ước tính, Mỹ có sự phục hồi mạnh mẽ nhất trong số các nước phát triển, với tình hình tài chính ở khu vực tư nhân đang dần đi vào ổn định. Dự đoán nền kinh tế lớn nhất thế giới này sẽ đạt mức tăng trưởng bình quân 2.8% trong giai đoạn 2013 – 2020 và 2,5% trong thập kỉ kế tiếp.

Ông John Calverley, Giám đốc toàn cầu của Bộ phận nghiên cứu kinh tế vĩ mô của Standard Chartered, nhận định: “Gần đây, người ta đã bi quan thái quá về các thị trường mới nổi. Họ đã thổi phồng những lo ngại về bẫy thu nhập trung bình, việc sử dụng đòn bẩy tài chính quá mức tại Châu Á, sự sụp đổ của các mô hình tăng trưởng và lãi suất gia tăng tại Hoa Kỳ. Mặc dù chúng tôi hạ dự báo về tăng trưởng trong dài hạn của Trung Quốc, Ấn Độ và khu vực Châu Âu song vẫn duy trì quan điểm về một siêu chu kỳ kinh tế mới với vai trò đầu tầu thuộc về những thị trường mới nổi. Sự thành công trong công cuộc cải cách sẽ đóng một vai trò cực kỳ quan trọng đối với việc nắm bắt các cơ hội phát triển của nhóm nền kinh tế này".

Thục Anh