Cựu trùm dầu mỏ Nga Mikhail Khodorkovsky

“Thực tình giới chức trách của chúng ta có thể nói họ không đẩy tôi phải sống lưu vong, mà là do tôi xin. Nhưng thực tế, chúng ta có thể hoàn toàn hiểu một cách chính xác rằng họ muốn tôi ra khỏi đất nước”, ông Mikhail Khodorkovsky cho biết trong cuộc phỏng vấn với tạp chíThe New Times số ra ngày hôm nay.

Ông cũng thừa nhận cuộc “rút lui” nhanh chóng của ông là được sắp đặt. “Nếu ai đó muốn tôi làm một bộ phim về thập niên 1970 và về cuộc trục xuất một nhân vật bất đồng, không thể có bộ phim nào hay hơn”.

Người đàn ông từng giàu nhất nước Nga đã phải ngồi tù từ năm 2003, với các tội danh trốn thuế, biển thủ dầu và rửa tiền. Sau khi được Tổng thống Nga Putin ân xá vào ngày thứ sáu, ngày thứ bảy, ông đã đoàn tụ với gia đình ở Berlin. Ông cũng cho biết sẽ tránh xa chính trị. "Tôi đã viết trong các bài báo của tôi nhiều lần điều mà tôi đã nói công khai rằng: Tôi sẽ không tham gia chính trị và không đấu tranh để đòi lại tài sản của Yukos (tập đoàn dầu mỏ cũ của ông)", ông cho biết thêm trên tạp chí The New Times. 

Được thả nhờ dàn xếp của Đức

Theo hãng thông tấn AFP, động thái khoan hồng bất ngờ của ông Putin được dàn xếp bí mật với chính phủ Đức. Người từng là ông chủ tập đoàn dầu mỏ Yukos nổi tiếng của Nga được thả sau các cuộc thương thảo giữa cựu ngoại trưởng Đức  Hans-Dietrich Genscher và Tổng thống Nga Putin.

Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên trên truyền hình, Khodorkovsky, với mái tóc bạc trắng gần như được cạo sạch, cho biết ông Putin muốn ông thừa nhận tội – điều ông cho là không thể chấp nhận được.

Phát biểu trên đài truyền hình Đức Dozhd, ông cho biết chính ông Genscher đã gợi ý ông xin Putin cho hưởng ân xá vì lý do nhân đạo, viện dẫn mẹ ông bị bệnh.

Ông cũng cho biết thêm ông biết mình sẽ sớm được thả sau khi biết ông Putin thông báo điều đó với các phóng viên trên truyền hình. “Tôi ngay lập tức thu dọn các bài báo của tôi, bởi điều quan trọng nhất tôi muốn mang đi khi rời trại giam là chúng.”

Trở về “không nằm trong chương trình nghị sự”

Một số nhà quan sát cho rằng ông Khodorkovsky đã bị buộc phải sống lưu vong. Tuy nhiên, người phát ngôn của ông Putin đã phủ nhận thông tin này.

“Ông ấy được tự do trở về Nga, chắc chắn là vậy”, ông Dmitry Peskov cho biết với hãng thông tấn AFP vào ngày thứ bảy.

Tuy nhiên, nghị sỹ đảng Xanh của Đức Marieluise Beck, người đã gặp ông Khodorkovsky hơn một tiếng đồng hồ vào ngày thứ bảy, cho biết việc ông Khodorkovsky trở lại Nga “không nằm trong chương trình nghị sự”, nhưng cho biết thêm bà không có thẩm quyền để nói về kế hoạch của cựu trùm dầu mỏ Nga.

Ông Khodorkovsky được xem là tù nhân nổi tiếng nhất nước Nga hậu Xô Viết. Ông bị giam giữ vì các cáo buộc tài chính trong 2 vụ xét xử năm 2005 và 2010. Theo kế hoạch, ông sẽ được ra tù vào tháng 8/2014.

Tuy nhiên, ông Putin hôm thứ năm vừa qua đã bất ngờ thông báo sẽ khoan hồng cho ông Khodorkovsky, người được xem là người phản đối ông Putin, sau một thập niên ông này phải ngồi tù. Và chưa đầy 24 giờ sau, Khodorkovsky được ân xá, được thả khỏi nhà tù gần biên giới với Phần Lan và bay tới Berlin bằng máy bay riêng của ông Genscher.

Giới chức nhà tù cho biết Khodorkovsky yêu cầu được bay tới Đức, nơi mẹ ông trước đây đã điều trị ung thư.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã ca ngợi việc thả Khodorkovsky và kêu gọi Mátxcơva hành động thêm để cải thiện luật pháp.

Vũ Quý

Theo AFP