Góc nhìn 14/06/2018 17:13

Quản lý rủi ro: 99% DN không cần kiểm tra

Nguyên tắc quản lý rủi ro sẽ tạo động lực cho doanh nghiệp càng tuân thủ tốt quy định thì càng có lợi và cơ quan nhà nước với nguồn lực hạn chế sẽ tăng hiệu quản lý nhà nước.

TS Nguyễn Đình CungViện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM)

Lĩnh vực kiểm tra nhà nước chuyên ngành về xuất nhập khẩu là một trong những trọng tâm của Nghị quyết 19, bởi lĩnh vực này trong suốt thời gian qua đã gây ra cho doanh nghiệp nhiều rào cản, làm tăng chi phí về thời gian, tiền bạc, công sức... và tạo ra những vấn đề không tiên liệu trước được đối với doanh nghiệp.

Chính vì thế, Nghị quyết 19 đã tập trung vào cải cách thủ tục hành chính trong xuất nhập khẩu hàng hóa, lấy đó làm trọng tâm. Đầu tiên, Nghị định 15 thay thế Nghị định 38 quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm là điển hình cho việc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, chuyển sang quản lý theo nguyên tắc rủi ro, có thể nói đây là trường hợp điển hình.

Sau khi triển khai thực hiện được vài tháng, những khảo sát sơ bộ cho thấy doanh nghiệp đã giảm đáng kể về chi phí, giảm khoảng 90% thủ tục khai báo xuất nhập khẩu hàng hóa. Nhờ đó, việc thông quan nhanh hơn và một số cảng có nhiều hàng hóa về thực phẩm đã được giảm tải, không bị tắc nghẽn nữa.

Việc quản lý dựa trên nguyên tắc quản lý rủi ro, nghĩa là nhà nước chỉ tập trung quản lý vào hàng hóa mà ở đó có nguy cơ cao phát sinh rủi ro, ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống, môi trường. Đồng thời, tập trung vào những doanh nghiệp có nguy cơ cao, nghĩa là những doanh nghiệp có lịch sử không tuân thủ quy định của pháp luật. 

Còn những doanh nghiệp tuân thủ tốt, những doanh nghiệp kinh doanh đàng hoàng thì giảm kiểm tra, thậm chí chỉ theo dõi mà không cần can thiệp kiểm tra.

Nếu quản lý như vậy thì rõ ràng chỉ cần tập trung kiểm tra nhà nước ở 5 - 10% số hàng hóa, hoặc số doanh nghiệp, còn 90% thậm chí 99% chúng ta không cần kiểm tra. Cách thức này sẽ tạo động lực cho doanh nghiệp càng tuân thủ tốt thì càng có lợi và cơ quan nhà nước với nguồn lực hạn chế sẽ tăng hiệu quản lý nhà nước.

Và để thúc đẩy hiệu quả việc thực hiện việc quản lý theo nguyên tắc quản lý rủi ro thì cần phải số hoá, nó còn cao hơn cả Chính phủ điện tử. Mọi chi phí sẽ phải được thanh toán trực tuyến.

Nếu chỉ làm như hiện nay, từng bộ, từng vụ, từng cục làm một hệ thống riêng thì cũng giống như đi đường, hết một đoạn đường lại xuống xe đi bộ sang một chỗ khác để lên một chiếc xe khác để đi thì không phải là kết nối. Kết nối hiện đại thì phải đồng bộ.

Hiện nay, chúng ta đã thực hiện hiện đại hóa, nhưng mới chỉ ở một vài chỗ mà tôi cho là mang tính chất chưa được hệ thống, cả chiều ngang và chiều dọc. Trong các nguyên tắc định hướng đặt ra thì mới thực hiện được ở mức tương đối tốt, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, còn lại rất nhiều việc mà chúng ta vẫn chưa làm được.

Chuyên mục: Góc nhìn

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *