Góc nhìn 13/12/2017 15:03

Năng suất thấp hơn 15 lần Singapore, Việt Nam khó tăng trưởng nhanh và bền vững

Cho đến nay tăng trưởng nền kinh tế Việt Nam vẫn cao, nhưng thiếu bền vững trong dài hạn. Năng suất lao động của Việt Nam dù đã được cải thiện nhưng vẫn ở mức thấp so với nhiều quốc gia trong khu vực và thấp so với nhu cầu phát triển.

TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM)

Năm 2017, năng suất lao động của nền kinh tế đã tăng 5,87%, cao hơn mức tăng của năm 2016 là 5,29%. Dù mức tăng cao hơn nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế so với các nước trong khu vực.

Dù có mức tăng so với các năm trước nhưng hiện năng suất lao động Việt Nam thấp hơn nhiều so với các nước ASEAN, cụ thể thấp hơn 6 lần so với Malaysia, thấp hơn Singapore gần 15 lần, thấp hơn Thái Lan xấp xỉ 3 lần...

Nguyên nhân chính dẫn đến năng suất thấp là do bế tắc trong chuyển dịch cơ cấu thành phần kinh tế, không có chuyển dịch nguồn lực từ kinh tế nhà nước sang kinh tế tư nhân chính thức, từ khu vực phi chính thức sang khu vực kinh tế chính thức, không có sự thúc ép cải cách công nghệ, máy móc và trình độ tay nghề; nền kinh tế vẫn thâm dụng tài nguyên, nhiên liệu và nhân công cao, trong khi chưa coi tiến bộ khoa học là chìa khoá, động lực chính của nền kinh tế…

Tốc độ gia tăng giá trị của kinh tế tư nhân tương đối cao, liên tục cải thiện trong các năm gần đây nhưng không thu hút thêm lao động, không tạo thêm công ăn việc làm tương xứng. Khu vực kinh tế nhà nước hiệu quả thấp nhưng quy mô kinh tế nhà nước không giảm đáng kể. Doanh nghiệp Việt Nam thâm dụng vốn cao, năng suất vốn lại thấp nhất trong khu vực và thâm dụng vốn không gắn với đầu tư đổi mới công nghệ...

Hai đầu tàu kinh tế là Hà Nội, TP.HCM có nhân lực trình độ cao, mật độ kinh tế lớn, có quy mô tập trung... song khó bứt phá vì nhiều ràng buộc về cơ sở hạ tầng, chính sách phát triển, nhất là đất đai.

Từ năm 2018, năng suất lao động phải tăng tối thiểu 6%/năm (cao hơn 1,25% điểm % so với giai đoạn 2011-2017) thì mới đạt mục tiêu tăng trưởng GDP. Đây thực sự là một thách thức lớn.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn còn dư địa và cơ hội lớn để gia tăng tốc độ tăng năng suất trong nền kinh tế bằng cách phân bổ lại nguồn lực, chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu thành phần kinh tế. Ngoài ra, phải phân bổ lại nguồn lực, tiếp tục chuyển đổi cơ cấu ngành kinh tế cũng như thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, áp dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi cơ cấu nội ngành để tăng năng suất nội ngành của nền kinh tế.

Chuyên mục: Góc nhìn

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *