Bitexco Financial Tower tại TP Hồ Chí Minh.

Nhiều trong số các công ty công nghệ cao này - Apple, Microsoft , Dell, etc – đã được sáng lập trong gara ô tô hoặc ký túc xá đại học. Và khi đã trở thành các tập đoàn khổng lồ, một trong những mối quan tâm chính quản lý hàng đầu của họ là làm thế nào để tránh rơi vào cái bẫy quan liêu, và làm thế nào để tiếp tục nuôi dưỡng văn hóa cho đổi mới, thay đổi và hiệu quả.

Trong tờ New York Times ra ngày hôm nay, Jim Wilson đã viết mô tả cách những công ty công nghệ cao khổng lồ làm việc với kiến trúc sư và nhà thiết kế nội thất để duy trì tinh thần của sự thay đổi. Tác giả cho biết các công ty với một mục tiêu đầy tham vọng thay đổi thế giới không chỉ xây dựng một chỗ làm việc cho nhân viên. Thay vào đó, họ đang xây dựng "những công trình" để khuyến khích nhân viên luôn sáng tạo.

Apple gọi trụ sở chính là một khu học xá, mô phỏng môi trường nghiên cứu và học tập trong trường đại học hàng đầu. Facebook thay đổi văn phòng hình chữ nhật truyền thống sang một không gian mở rộng lớn với các bàn tròn hình để nhắc nhở các kỹ sư của mình rằng tất cả mọi thứ họ thiết kế cần liên tục sáng tạo. Nội thất văn phòng, bao gồm bàn ghế với nhiều màu sắc và hình dạng khác nhau, có thể dễ dàng di chuyển xung quanh để nhắc nhở nhân viên rằng mọi thứ có xu hướng phải thay đổi. Công ty cũng luân chuyển 1.000 trong số 6.000 nhân viên khắp các tòa nhà mỗi tháng, và nhân viên được phép ở lại làm việc ban đêm nếu họ muốn.

Tương tự Facebook, thực phẩm tại căn tin Google được biết đến với chất lượng cao và miễn phí. Ý tưởng là để khuyến khích nhân viên sử dụng thời gian ăn trưa để gặp gỡ đồng nghiệp và trao đổi ý tưởng. Công ty công nghệ cao này cũng có một hồ bơi, một sân bóng chuyền và sân tennis cho phép tất cả các nhân viên chơi đấu.

Twitter có khái niệm tương tự nhưng với thay đổi một chút để phản ánh triết lý sản phẩm của mình – trao đổi thông tin. Văn phòng có trần kính cho nhân viên chiêm ngưỡng bầu trời và những cửa sổ lớn để tạo cảm giác như đang làm việc trong vườn. Bàn và tủ hồ sơ có bánh xe để nhân viên có thể di chuyển khi họ được điều sang một bộ phận mới .

Cách suy nghĩ thông thường muốn xây dựng các cao ốc văn phòng với rất nhiều tiêu chuẩn để đáp ứng tất cả các nhu cầu kinh doanh, và nếu có thể, trường tồn cùng với thời gian. Với những công ty mà thúc đẩy đổi mới là tương lai phát triển, họ muốn tạo ra một không gian để nhắc nhở quản lý và nhân viên: không có gì đã được hoàn thành, và chỉ có thay đổi là vĩnh viễn trong cuộc sống.

Việt Nam đã tăng trưởng đáng kể trong việc phát triển các tòa nhà văn phòng, nhưng thị trường bất động sản những năm gần đây cũng đang trải qua một trong những thời kỳ khó khăn nhất của thế giới. Mặc dù khủng hoảng bất động sản, Hiệp hội các nhà đầu tư nước ngoài vào bất động sản (AFIRE) có trụ sở tại Washington DC vẫn xếp Việt Nam ở hạng 4 vào năm 2012, trong số các thị trường mới nổi hấp dẫn nhất đối với đầu tư nước ngoài, dự kiến ​​sẽ phục hồi sớm.

Một số tòa tháp của Việt Nam đã trở thành địa danh nổi tiếng như Bitexco Financial Tower tại TP Hồ Chí Minh, tháp HEI và Trung tâm ngân hàng VietinBank tại Hà Nội. Nhiều kiến ​​trúc sư Việt Nam đã đoạt giải thưởng thiết kế đang tìm kiếm tạo ra một phong cách “Việt Nam”.

Nếu một vài công ty công nghệ cao nói trên đang sử dụng thiết kế kiến ​​trúc để nhấn mạnh sự thay đổi vĩnh viễn, các doanh nghiệp Việt Nam sở hữu những tòa nhà địa danh này muốn truyền tải thông điệp gì tới thế giới? Chi phí thấp? Chất lượng cao? Dịch vụ xuất sắc? Độ tin cậy của Việt Nam? Câu nói mở đầu của William Shakepeare trong tác phẩm Hamlet " Tồn tại hay không tồn tại, đó là câu hỏi" có vẻ hợp dành cho những công ty cần phải biết làm thế nào để thiết kế không gian làm việc phản ánh tầm nhìn tương lai của tổ chức.

GS. Tùng Bùi
Giám đốc Chương trình Vietnam EMBA, Đại học Hawaii