Dòng chảy vốn 26/09/2014 08:07

Công nghiệp hỗ trợ: đến băng dính doanh nghiệp vẫn phải nhập khẩu

Việc cung cấp các linh kiện cho các tập đoàn, doanh nghiệp nước ngoài FDI ở các lĩnh vực sản xuất như điện tử, ô tô, xe máy... vẫn vắng bóng doanh nghiệp Việt Nam...

Đại diện của nhiều doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài tại hội thảo "Tham vấn Dự thảo Nghị định về phát triển công nghiệp hỗ trợ," do Bộ Công Thương tổ chức ngày 25.9 tại Hà Nội đã đóng góp những ý kiến quan trọng nhằm đưa ra những nguyên nhân và giải pháp khắc phục thực tế vừa nêu.
 
Không cung cấp được băng dính 
 
Theo đánh giá của đơn vị soạn thảo Nghị định về phát triển công nghiệp hỗ trợ cũng như giới chuyên môn, lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ thời gian qua đã thất bại mặc dù đã có Quyết định 12/QĐ-TTg song do chưa quy định rõ danh mục sản phẩm nào được ưu tiên mà chủ yếu đây chỉ là cơ chế xin cho, doanh nghiệp thiếu gì thì đề xuất và chỉ duy nhất một doanh nghiệp được hưởng ưu đãi khi thực hiện quyết định này.
 
Bà Trương Thị Mỹ Bình, thành viên tổ soạn thảo Nghị định Công nghiệp hỗ trợ (Viện Chiến lược phát triển công nghiệp, Bộ Công Thương) cho biết, nguyên nhân do dung lượng thị trường nội địa còn nhỏ trong khi sự chi phối của các nhà lắp ráp nước ngoài còn quá lớn làm doanh nghiệp trong nước khó tham gia vào chuỗi cung ứng. 
 
Theo ước tính của ban soạn thảo, trong 500 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chế tạo thì chỉ khoảng 200 doanh nghiệp trong nước tham gia sản xuất được cho nước ngoài nhưng mới tập trung chủ yếu vào lĩnh vực xe máy và điện tử, trong khi nhiều ngành khác như dệt may, da giày, cơ khí, ôtô... lại bỏ ngỏ.
 
Còn theo báo cáo của Viện Chiến lược Công nghiệp, ngành công nghiệp ôtô đặt mục tiêu 2010-2020 nội địa hóa 60% nhưng hiện chỉ đạt 7-8%. Ngành dệt may có kế hoạch nâng tỉ lệ nội địa hóa lên 60% vào năm 2015 và 70% vào năm 2020. Tuy nhiên, đến năm 2013, ngành này vẫn phải nhập khẩu 99% bông, 60% sợi, 70% vải. 
 
Ngành cơ khí dự kiến 2020 nội địa hóa 75% nhưng công nghệ chế tạo cơ khí nội địa về tổng thể vẫn là công nghệ chế tạo đơn giản. Ngành điện tử nội địa hóa gần 20% nhưng thực chất chưa có công nghiệp điện tử mà chỉ mới có ngành lắp ráp điện tử.
 
Bằng chứng cụ thể được bà Thu Huyền - đại diện Canon Việt Nam nêu ra là Canon đã đầu tư vào Việt Nam từ năm 2001 nhưng doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng các linh kiện, thiết bị cho Canon vẫn ở mức thấp. 
 
"Hiện tại doanh nghiệp Việt Nam mới chỉ cung cấp được các hộp, bìa carton đóng các sản phẩm của Canon, Canon thường phải nhập từ nước ngoài linh kiện như cán cuộn, linh kiện đai, lò xo, con ốc thậm chí đến băng dính cho các thùng hộp đóng gói sản phẩm", bà Thu Huyền nói. 
 
Theo bà Thu Huyền, Canon đã tìm kiếm nhiều năm nay nhưng không có cơ chế hỗ trợ cho doanh nghiệp Việt Nam để doanh nghiệp Việt Nam có thể tìm tòi và nhập thiết bị máy móc công nghệ để sản xuất.
 
Doanh nghiệp Việt kêu khó 
 
Về phía doanh nghiệp Việt Nam, đại diện một số doanh nghiệp cho biết, những ưu đãi về thuế, về lãi suất ngân hàng và đất của doanh nghiệp gần như không có. Thậm chí theo ông Trần Anh Vương - Công ty Bắc Việt, chuyên cung cấp linh kiện cho Canon và Samsung cho biết, Bắc Việt đã làm công nghiệp hỗ trợ 4-5 năm vừa qua nhưng không được hỗ trợ, phải vật lộn và sống với lãi suất tới 24%.
 
"Đây là khó khăn của doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia chuỗi cung ứng này. Do vậy, cần xem xét chính sách thuế cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ làm cho lĩnh vực sản xuất chưa tới, không nên tạo cơ chế xin cho", ông Trần Anh Vương nói.
 
Cũng theo ông Trần Anh Vương, về tín dụng, nếu một dự án cần mở rộng trên nền tảng cũ thì cần ưu đãi nhiều hơn. Tiền thuế đất và đào tạo lao động cần thiết thực hơn, việc đào tạo phải đưa đi nước ngoài, vừa đào tạo vừa chuyển giao công nghệ và được hỗ trợ tiền trực tiếp trên thực tế của doanh nghiệp.
 
Cũng liên quan đến vấn đề tiếp cận vốn, trao đổi với PV, bà Thanh Hằng - Giám đốc Công ty Sản xuất phụ tùng ô tô xe máy Hưng Yên cho biết, chính sách về vốn, về thuế và đất đai là những chính sách hợp lý tuy nhiên khâu thực thi và người thực thi có vấn đề. 
 
"Việc cho vay vốn bất cập do cho vay không đúng người, đúng việc những doanh nghiệp sản xuất thật sự không được tiếp cận dòng vốn hoặc nếu có phải chấp nhận với mức lãi suất quá cao", bà Thanh Hằng nói.
 
Đặc biệt, ông Mai Văn Đáng - Giám đốc Công ty Mai Văn Đáng có trụ sở tại KCN Hòa Xá (Nam Định) còn cho biết xung quanh câu chuyện doanh nghiệp Việt không tham gia vào chuỗi sản xuất của một số doanh nghiệp nước ngoài đang sản xuất tại Việt Nam, nguyên nhân chính là do doanh nghiệp nước ngoài thiếu thiện chí, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể cung cấp linh kiện cho họ vì bản thân doanh nghiệp của ông còn cung cấp được linh kiện xuất khẩu sang các nước EU và một số nước thuộc khu vực ASEAN. 
 
"Mặc dù 2 nhà nước là Nhật Bản và Việt Nam đã đưa ra nhiều hỗ trợ, các tổ chức như Jica, Jetro muốn cho 2 doanh nghiệp gặp nhau nhưng sau đó để có thể liên hệ với họ rất khó, hứa hẹn cũng chỉ để đấy", ông Mai Văn Đáng nói. 
 
Liên quan đến thông tin từ phía đại diện Canon Việt Nam về việc Canon Việt Nam phải sản xuất các thiết bị như lò xo, con ốc, thậm chí băng dính đóng gói các thùng hộp carton, ông Mai Văn Đáng cho rằng, đó là lý lẽ của các doanh nghiệp nước ngoài, thực chất họ dành việc cung cấp các linh kiện này cho các doanh nghiệp là các doanh nghiệp con của họ. 
 
Ông Mai Văn Đáng cũng dẫn ra ví dụ cụ thể, ông đã gặp Honda và Honda nói với ông rằng muốn làm với họ phải làm với các doanh nghiệp cấp dưới của họ. 
 
"Doanh nghiệp FDI nói muốn mua nhưng không có. Nếu đúng họ muốn mua họ sẽ mở trên Website của họ danh sách những sản phẩm hàng hóa cần mua nhưng thực tế lại không như vậy. 
 
Doanh nghiệp Việt Nam đang chịu nhiều thua thiệt hơn so với doanh nghiệp FDI vì FDI đang được hưởng những ưu đãi rất lớn từ Việt Nam như nhân công rẻ, thuê đất rẻ, sử dụng điện giá rẻ... không ngừng mở rộng quy mô song vẫn luôn báo lỗ nhà nước không thu lợi từ thuế, rõ ràng là vấn đề chuyển giá. Nói như vậy sẽ động chạm đến chính sách, động chạm đến nhóm lợi ích", ông Mai Văn Đáng nói.
 
Theo Thu Giang
Một thế giới
Chuyên mục: Dòng chảy vốn
Yêu thích
← Bài viết trước

Lùi thời gian thông xe cầu Nhật Tân đến tháng 1/2015

Bài viết sau →

Giá vàng phục hồi mạnh mẽ do chứng khoán Mỹ giảm điểm

Tin cùng chuyên mục

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *