Lo hệ luỵ từ bong bóng bất động sản

Tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) giữa kỳ 2018 diễn ra sáng nay (4/7), ông Tomaso Andreatta - đồng Chủ tịch VBF đánh giá, năm 2018 là một năm tốt đẹp cho nền kinh tế Việt Nam đang trên đà tăng trưởng nhanh nhờ đẩy mạnh xuất khẩu và duy trì được nguồn đầu tư ổn định từ bên ngoài.

"Chính phủ xứng đáng được tín nhiệm vì sự ổn định về kinh tế và kiềm chế nợ công. Đặc biệt, với tư cách là một đại diện ngân hàng, tôi rất hoan nghênh sự tiến bộ đáng kể của Việt Nam trong bảng xếp hạng điểm tín dụng của Fitch", ông Tomaso Andreatta cho biết.

Tuy nhiên, theo vị Chủ tịch VBF, còn nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến xu hướng này. Trong đó, yếu tố bên trong, có thể xảy ra việc vỡ bong bóng bất động sản và gây hậu quả lên hệ thống ngân hàng, và ảnh hưởng đến nền kinh tế; còn bên ngoài, thì sự bảo hộ ngày càng tăng của nhiều quốc gia và khu vực kinh tế cũng rất quan trọng đối với thương mại của Việt Nam.

So với những nền kinh tế lớn khác, đối với Việt Nam thương mại quan trọng hơn cả nền kinh tế Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi các cuộc chiến tranh thương mại. Do đó, Chủ tịch VBF cho rằng, lựa chọn đúng đắn không phải là bảo vệ thị trường nội địa mà cần tiếp tục là một trong những nước có nhiều nhất các hiệp định thương mại tự do – cần phê chuẩn các hiệp định đã ký và cải cách hệ thống luật pháp để tuân thủ các hiệp định này.

Doanh nghiệp trong nước bị "cô lập"

Nói về câu chuyện mối liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI, cũng là chủ đề của VBF kỳ này, ông Tomaso Andreatta cho rằng, doanh nghiệp trong nước thường quá nhỏ và quá thiếu kiến thức cũng như kinh nghiệm trong việc bán sản phẩm cho các khách hàng có thị trường toàn cầu, và phải sản xuất các sản phẩm chất lượng hàng đầu với mức giá hợp lý.

"Đó là lý do tại sao doanh nghiệp vẫn phải mang các nhà cung cấp từ bên ngoài vào thay vì đưa các công ty Việt Nam tăng tốc ở nhiều cấp độ", ông nói.

Theo ông Tomaso Andreatta, các công ty Việt Nam cần có trình độ quản lý cấp quốc tế, quản lý cấp cấp trung, cần các trường đào tạo, các công ty dịch vụ, ngân hàng, bảo hiểm, công nghệ,... trong khi đó những điều này không dễ dàng bởi những rào cản pháp lý, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, giải quyết tranh chấp hoặc gần đây hơn là luật an ninh mạng mới.

Một hạn chế nữa của Việt Nam trong việc thu hút công nghệ cao được nói đến là, dù có dân số đông, nhưng quy mô tiền tệ của thị trường đối với hầu hết các sản phẩm, từ tiêu dùng đến công nghiệp đều rất hạn chế và người tiêu dùng Việt Nam hầu hết mua hàng sản xuất ở châu Á.

Một phần vì những vấn đề liên quan đến thuế và hải quan cũng gây nhiều khó khăn tốn kém cho Doanh nghiệp, cả về thời gian, tiền bạc và công tác quản lý. Nhiều công ty sản xuất tại Việt Nam phải tái xuất 100% hàng hóa, và như vậy một lần nữa đã cô lập các doanh nghiệp trong nước ra khỏi các doanh nghiệp FDI.

Công ty lớn cần từ bỏ bất động sản

Về các giải pháp, đồng Chủ tịch VBF cho rằng, một mặt cần hướng dẫn các công ty lớn trong nước từ bỏ bất động sản, mặt khác cần quản lý chuyên dụng mới và đặt nền tảng cho các công ty thuộc các ngành công nghiệp và công nghệ hiện đại.

"Ngoài ra cần tập trung các công ty hiện nay thành những công ty lớn có đủ khả năng tham gia vào những hoạt động kinh doanh phức tạp hơn và có thể thu hút được những tài năng và kỹ năng cần thiết", vị này cho hay.

Mặt khác, ông cũng cho rằng, giảm gánh nặng thuế và hải quan sẽ giúp giải phóng nguồn lực cho các công ty trong nước để đầu tư vào kiến thức và công nghệ và thu hút các công ty nước ngoài sản xuất cho thị trường nội địa, và như vậy sẽ mở cánh cửa hợp tác giữa hai bên.

Ngoài ra, một số tổ chức trong nước, như thị trường vốn cùng với luật tái cơ cấu doanh nghiệp và M&A và quy mô của các nhà đầu tư tổ chức trong nước vẫn chưa cho phép tạo ra các công ty đủ nguồn lực tài chính để đầu tư cần thiết tiếp cận thị trường thế giới, do vậy họ thì cần phải phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Do đó, Việt Nam cần phải phát triển mạnh mẽ hơn nữa thị trường vốn.

Phương Dung