Công ty Cổ phần Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) vừa công bố Báo cáo năm 2014 – Triển vọng năm 2015 về tình hình kinh tế Việt Nam.

BVSC cho rằng, năm 2015, nền kinh tế được dự báo tiếp tục xu hướng phục hồi ổn định nhờ lộ trình tham gia vào các hiệp định thương mại tự do, hưởng lợi từ giá dầu và nguyên vật liệu đầu vào ở mức thấp, lãi suất nhiều khả năng tiếp tục có diễn biến thuận lợi. 

Nhập siêu có khả năng quay trở lại sau 3 năm

Theo đó, BVSC cho rằng, về xuất khẩu, năm 2015 được hứa hẹn sẽ mang đến nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam do thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam là Mỹ (chiếm 20%) dự kiến vẫn có mức tăng trưởng kinh tế tốt (WB dự báo GDP của Mỹ tăng trưởng 3,2% trong năm 2015).

Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực sang thị trường này như dệt may, giày dép, đồ gỗ, hàng điện tử... được dự báo sẽ có mức tăng trưởng cao hơn so với năm 2014. Các thị trường xuất khẩu khác như EU, Nhật Bản có thể sẽ không có nhiều cải thiện do hồi phục kinh tế tại các khu vực này khá yếu cộng thêm tác động lên giá của VND so với EUR và JPY (khoảng 5-7%) sẽ hạn chế phần nào sức cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam.

Tuy nhiên, về cơ bản, dưới tác động của quá trình hội nhập ngày càng sâu rộng với việc hình thành cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) và một loạt các FTA được ký kết (FTA với Hàn Quốc, FTA với EU và xa hơn nữa là TPP), xuất khẩu của Việt Nam vẫn được đánh giá sẽ tiếp tục là một điểm sáng cho kinh tế Việt Nam. Trong kịch bản trung bình, chúng tôi dự báo mức tăng trưởng của xuất khẩu trong năm 2015 sẽ ở mức 15%. 

Về nhập khẩu, do ngành công nghiệp nhẹ trong nước còn mang nặng tính gia công nên hoạt động xuất khẩu tăng trưởng cũng sẽ kéo theo sự gia tăng trong nhập khẩu tư liệu sản xuất đầu vào. Ngoài các mặt hàng nhập khẩu mang tính truyền thống như máy móc thiết bị, nguyên phụ liệu dệt may, da giày; hóa chất; sắt thép..., BVSC còn khá lo ngại về khả năng các mặt hàng tiêu dùng từ các nước trong khối ASEAN sẽ được tăng tốc nhập khẩu vào thị trường Việt Nam khi cộng đồng AEC chính thức được thành lập. 

Theo BVSC, các tín hiệu sớm đã xuất hiện với một loạt các thương vụ M&A của một doanh nghiệp Thái nhắm vào ngành hàng tiêu dùng và kênh bán lẻ tại thị trường Việt Nam. Ngoài ra, hội nhập AEC không những mở cửa cho riêng hàng hóa mà còn cho phép các lĩnh vực dịch vụ được luân chuyển tự do giữa các nước ASEAN. Các dịch vụ hiện Việt Nam còn khá yếu kém như logistic, tài chính, ngân hàng, bán lẻ... thậm chí là cả lĩnh vực nhân lực cũng sẽ bị cạnh tranh gay gắt ngay trên thị trường nội địa. Do vậy, nhập siêu rất có khả năng sẽ quay trở lại sau 3 năm cán cân thương mại ở mức xuất siêu.

Dự báo lạm phát năm 2015 dao động từ 4-5%

BVSC cho rằng lạm phát năm 2015 về cơ bản sẽ tiếp tục ở mức thấp tuy rằng mức tăng có thể cao hơn một chút so với năm 2014. Về các yếu tố khách quan, giá cả các mặt hàng chiến lược, là đầu vào cho hoạt động sản xuất như nhiên liệu, kim loại, nông sản… nhiều khả năng sẽ ổn định nhờ nguồn cung tăng trong khi nhu cầu từ thị trường châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản ở mức thấp do tăng trưởng kinh tế trì trệ.

Đối với mặt hàng dầu thô, xu hướng giảm có thể sẽ còn tiếp diễn trong năm 2015 nhưng biên độ giảm sẽ thấp hơn nhiều so với mức 50% của năm 2014. BVSC dự báo, giá dầu thô trung bình trong năm 2015 có thể sẽ dao động từ 45-50 USD/thùng.

Về các yếu tố chủ quan thì nhu cầu tiêu dùng nội địa được dự báo sẽ tiếp tục phục hồi nhưng tốc độ tăng trưởng khó có đột biến trong khi chính sách tín dụng và chính sách tài khóa được điều hành theo hướng thận trọng sẽ không gây nhiều áp lực lên lạm phát. Tuy vậy, vẫn có những nhân tố có thể khiến chỉ số CPI có biến động tăng mạnh bất thường tại một số thời điểm như đề xuất tăng giá điện thêm khoảng 9,5% của EVN hay lộ trình tăng giá dịch vụ y tế khi tính thêm 20-50% quỹ tiền lương cơ bản, khấu hao trang thiết bị trực tiếp, chi phí vận hành quản lý bệnh viện. 

Về tổng thể, trong kịch bản trung bình, BVSC dự báo lạm phát năm 2015 sẽ dao động từ 4-5%

Tăng trưởng GDP 2015 sẽ đạt mức 6,2-6,5%

BVSC không kỳ vọng Chính phủ sẽ có các giải pháp mạnh mẽ như bơm tiền kích cầu nhằm chạy theo tăng trưởng trong ngắn hạn. Thay vào đó, một sự cải thiện dần dần với mức độ vừa phải trong tăng trưởng đi kèm ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá nhiều khả năng sẽ là lựa chọn tối ưu cho nhà điều hành trong năm 2015.

Theo BVSC, hiện có ba động lực chính có thể sẽ giúp GDP của Việt Nam đạt mức tăng trưởng cao hơn trong năm. Trong đó, khu vực kinh tế FDI và xuất khẩu vẫn đang trên đà tăng trưởng mạnh. Bước sang năm 2015, khu vực FDI và xuất khẩu được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt nhờ những cơ hội do hội nhập mang lại. 

 
Thứ hai, tiêu dùng hộ gia đình cũng có thể sẽ phục hồi mạnh hơn. Kinh tế suy giảm trong suốt giai đoạn 2011-2013 đã phần nào thay đổi hành vi của người tiêu dùng theo hướng thận trọng và tiết kiệm hơn (doanh số bán lẻ trong giai đoạn này chỉ tăng khoảng 5-6%/năm). Bước sang năm 2015, với mặt bằng giá cả các mặt hàng lương thực- thực phẩm ổn định, giá mặt hàng xăng dầu liên tục được điều chỉnh giảm cùng xu hướng tăng dần của thu nhập, chúng tôi kỳ vọng người tiêu dùng sẽ tăng chi tiêu, đóng góp lớn hơn vào mức tăng trưởng GDP chung. 

Thứ ba, khu vực đầu tư tư nhân cũng có thể khởi sắc hơn trong năm 2015. Niềm tin vào triển vọng tăng trưởng kinh tế cao hơn, mặt bằng lãi suất ở mức thấp hơn, tình hình lạm phát, tỷ giá ổn định, thị trường tiêu thụ được mở rộng nhờ hội nhập và những cải cách mới đây về khuôn khổ pháp lý như Luật Doanh nghiệp sửa đổi, Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi… sẽ là những nhân tố kích thích các doanh nghiệp tư nhân mạnh dạn vay vốn, mở rộng sản xuất kinh doanh trở lại.

Trong kịch bản trung bình, BVSC dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2015 sẽ đạt mức 6,2-6,5%. 

Phương Dung