Bàn về tính chính xác của các số liệu thống kê trong phiên thảo luận tại Hội trường sáng 4/11, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Bùi Quang Vinh cho rằng, vấn đề không nằm ở phương pháp tính mà ở bộ phận cung cấp số liệu đầu vào.

Ông khẳng định, “anh em thống kê tính toán phương pháp quốc tế không có vấn đề gì, họ cũng không bị áp lực nhiều về chuyện phải tăng lên một chút hay giảm đi một chút, vì cán bộ thống kê không có lợi ích gì trong việc đó”.

Đồng thời dẫn chứng: “Các đại biểu biết có nhiều nhà khi đến kê khai họ không khai gì, họ toàn đứng tên con cái, rồi đến con cái lại không khai nữa, cho nên nhà ở tính toán chưa chắc đã đúng. Chính đại biểu chúng ta có nhiều người kê khai cũng chưa đúng, nói gì nhân dân. Cho nên đầu vào không chính xác thì đừng nói số liệu phải chính xác”.

Do đó, theo ông, cần phải có chế tài trách nhiệm đối với người cung cấp số liệu cho cán bộ thống kê.

“Ở nước ngoài vi phạm về thuế, vi phạm về thống kê người ta xử lý rất chặt. Tôi đồng ý là phải rà soát xem các quy định trong luật về xử lý vi phạm hành chính, hoặc pháp luật hình sự đã quy định về cái này chưa”, ông Vinh cho hay.

Người đứng đầu Bộ KH-ĐT cũng bác bỏ quan đểm cho rằng để các bộ, ngành chuyên môn công bố sẽ khách quan vì trên thực tế, sẽ không thể có được con số khách quan từ chính những người “làm ra thành tích” và “bởi người ta vẫn muốn con số đẹp”. Cơ quan thống kê được lập ra là để mang lại những con số chính xác.

Thừa nhận các con số thống kê công bố sẽ không thể chính xác tuyệt đối, song ông cũng chia sẻ: “Nhiều khi chúng ta nghĩ nó được nặn, bóp, méo mó gì đó, không phải như vậy. Nó rất hòa nhập với quốc tế, tôi là Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và chúng tôi không có yêu cầu nào để làm cho số liệu thống kê khác đi. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng chỉ là người xây dựng những định hướng, chỉ tiêu, mục tiêu, nhưng đó là tổng hợp từ tất cả các ngành lại, không phải là một bộ nghĩ ra được”.

Do vậy, theo Bộ trưởng Bùi Quang Vinh, hệ thống chỉ tiêu quốc gia phải phù hợp với thông lệ quốc tế nhất. “Không thể một mình một chợ được, mang ra không so với ai được”.

Cũng theo Bộ trưởng Vinh, vì điều hành hàng tháng, nên cứ mỗi lần Chính phủ họp là công bố một con số. Kể cả tăng trưởng GDP cũng là ước tính của tháng đó, CPI cũng là ước tính, sau đó có điều chỉnh lại một chút.

“Anh em rất băn khoăn là phải đưa ra một con số mình thấy không phải sai nhiều, nhưng hôm nay con số này, ngày mai có số khác, khi chính thức có một số khác, về tăng trưởng cũng thế. Nên mọi người nghi ngờ rằng đây là đạo diễn, khổ cho anh em như thế”.

Theo Tờ trình Chính phủ trình lên Quốc hội, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật Thống kê (sửa đổi) điều chỉnh cả thống kê nhà nước và thống kê ngoài nhà nước. Việc điều chỉnh như vậy để bảo đảm tính toàn diện của tất cả các hoạt động thống kê trên lãnh thổ Việt Nam.

Tuy nhiên, do tầm quan trọng của thông tin thống kê nhà nước trong hoạt động quản lý nhà nước nên các quy định tại Luật chủ yếu vẫn tập trung vào hoạt động thống kê và sử dụng thông tin thống kê do hệ thống tổ chức thống kê nhà nước thực hiện.

Đối với hoạt động thống kê của các tổ chức, cá nhân ngoài hệ thống tổ chức thống kê nhà nước, dự thảo Luật chỉ quy định về mặt phạm vi, nguyên tắc và yêu cầu, đồng thời quy định lĩnh vực cấm hoạt động thu thập thông tin (bao gồm các lĩnh vực chính trị, quốc phòng, an ninh).

Việc mở rộng phạm vi điều chỉnh được cho là sẽ tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho hoạt động thống kê ngoài nhà nước trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường, bảo đảm quyền tự do kinh doanh của công dân theo quy định của Hiến pháp năm 2013.

Bích Diệp