Báo cáo của giải trình của Bộ trưởng LĐ,TB&XH Phạm Thị Hải Chuyền gửi tới Quốc hội trước khi nữ Bộ trưởng đăng đàn trả lời chất vấn đề cập tình trạng doanh nghiệp nợ lương, nợ bảo hiểm xã hội của người lao động.

 

Cụ thể, tính đến hết 2013 có 76 doanh nghiệp nợ 80,2 tỷ đồng tiền lương của 10.017 lao động. Trong đó có 13 công ty 100% vốn nhà nước nợ 934 lao động số tiền 15,5 tỷ đồng. 18 công tu có cổ phần nợ hơn 4.200 lao động số tiền 26,3 tỷ đồng. 44 doanh nghiệp tư nhân trong nước nợ 4.600 lao động số tiền 37,2 tỷ đồng, 1 doanh nghiệp FDI nợ 210 lao động số tiền 1,26 tỷ đồng.

 

8 tháng đầu năm 2014, theo số liệu báo cáo nhanh của các tỉnh Hải Dương, Hoà Bình, Bình Dương, Đồng Nai, TPHCM, có 95 doanh nghiệp nợ lương của 5.340 người lao động với số tiền 32,6 tỷ đồng. Tính đến ngày 12/11 thì còn 83 doanh nghiệp nợ lương của hơn 4.300 người lao động với số tiền xấp xỉ 29 tỷ đồng.

 

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng báo cáo số tiền nợ bảo hiểm xã hội tính đến 30/9 năm nay là 7.067 tỷ đồng, bảo hiểm thất nghiệp là 565 tỷ đồng. 

 

 

Riêng đối với doanh nghiệp bị giải thể, phá sản, không còn quan hệ với cơ quan bảo hiểm xã hội, có chủ nợ bỏ trốn thì tính đến tháng 8/2014, các con số lần lượt là: có gần 1.200 doanh nghiệp với 3.500 lao động nợ số tiền bảo hiểm tương ứng 80 tỷ đồng. Doanh nghiệp không còn giao dịch có 7.000 đơn vị với 21.000 lao động nợ số tiền tương ứng 489 tỷ đồng. Doanh nghiệp có chủ là người nước ngoài trốn khỏi Việt Nam là 203 đơn vị với 5.800 lao động, nợ số tiền 55 tỷ đồng.

 

Đề giải quyết tình hình này, Bộ trưởng LĐ,TB&XH Phạm Thị Hải Chuyền đề nghị giao Chủ tịch UBND các tỉnh thẩm quyền làm người tuyên bố doanh nghiệp có chủ bỏ trốn và ngày tuyên bố được coi là ngày doanh nghiệp chấm dứt hoạt động làm cơ sở để chấm dứt hợp đồng lao động.

 

Các tỉnh cũng phải tạm ứng ngân sác địa phương hoặc sắp xếp doanh nghiệp để có thể giải quyết trả nợ lương, nợ bảo hiểm xã hội và chốt sổ bảo hiểm cho người lao động sau đó khi thanh lý tài sản của doanh nghiệp thì sẽ hoàn trả lại ngân sách.

 

Về tình hình quản lý người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền nêu số liệu thống kê đến quý III/2014, lực lượng lao động cả nước là 54,31 triệu người , trong đó có 47,76 triệu lao động trong độ tuổi (chiếm 85,31 dân số trong độ tuổi lao động). Có 18,2 triệu lao động làm công ăn lương, 28 triệu lao động làm việc trong khu vực phi chính thức.

 

174.000 cử nhân đang thất nghiệp

 

Dẫn số liệu điều tra về lao động - việc làm của Tổng cục Thống kê, nữ Bộ trưởng LĐ,TB&XH cho biết, quý III/2014 tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 2,17%, tăng 0,33% so với con số 1,84% của quý 2.

 

Bộ trưởng phân tích, tỷ lệ thất nghiệp của lao động thanh niên (từ 15 đến 24 tuổi) hiện nay là 7,02%, tương đương 543.820 người, chiếm 43,9% tổng số người thất nghiệp.

 

Phân theo vùng lãnh thổ thì đồng bằng sông Hồng, Đông Nam Bộ, đặc biệt là Hà Nội và TPHCM có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất. Lần lượt tỷ lệ thất nghiệp chung của hai thành phố lớn nhất nước là 4,3% và 3,32%.

 

Cũng tính đến hết quý 3/2014 có 174.000 lao động có trình độ đại học thất nghiệp, chiếm 16,8% tổng số người thất nghiệp, báo cáo nêu. Trong khi đó đến quý 2 cùng năm thì số này mới là 147 ngàn người.

 

Một trong những nguyên nhân của tình trạng này được Bộ trưởng đề cập là sự năng động, chủ động trong tìm việc làm của lao động thanh niên còn thấp, tâm lý chọn ngành nghề đào tạo của thanh niên còn chưa sát thực tế, thích học cao đẳng, đại học hơn là làm chủ kỹ năng các chuyên môn nghề nghiệp mà thị trường lao động đang có nhu cầu.