Những sai phạm liên quan đến hoạt động khai thác vàng của Công ty cổ phần phát triển khoáng sản 4 tại xã A Bung, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị được nêu tại kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ công bố gần đây.

Thu hồi đất giao cho địa phương quản lý

Dự án khai thác và chế biến mỏ vàng tại Apey A, xã A Bung, huyện Đakrông của Công ty cổ phần phát triển khoáng sản 4, được Bộ TN-MT cấp giấy phép số 1272/GP-BTNMT ngày 20/6/2011 cho phép khai thác và chế biến mỏ vàng tại xã A Bung, diện tích 3,24 ha, thời hạn 7 năm.

Mỏ khai thác vàng ngổn ngang sau khi DN ngừng khai thác.

Công ty được UBND tỉnh cho thuê đất tại Quyết định số 2362/QĐ-UBND ngày 9/11/2011, diện tích 8,792 ha, thời hạn sử dụng đất đến 30/6/2018; trong đó, diện tích khai thác vàng là 2,34 ha, diện tích xây dựng các công trình phụ trợ là 5,489 ha.

Ngày 6/5/2013, UBND tỉnh tiếp tục có Quyết định số 732/QĐ-UBND về việc thu hồi và cho Công ty thuê 16,13 ha tại xã A Bung để xây dựng các hạng mục công trình phụ trợ phục vụ dự án.

Các công trình bị bỏ hoang khi DN khai thác vàng rời đi

Thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Quảng Trị vừa ra quyết định 469/QĐ-UBND thu hồi diện tích đất đã cho Công ty CP phát triển khoáng sản 4 thuê để giao lại cho địa phương quản lý.

Theo quyết định này, tỉnh Quảng Trị thu hồi 248.652m2 đất đã cho Công ty cổ phần phát triển khoáng sản 4 thuê tại xã A Bung, huyện Đakrông.

Theo UBND tỉnh, do giấy phép khai thác của Công ty cổ phần phát triển khoáng sản 4 hết hạn và không được gia hạn theo văn bản số 607/ĐCKS-KS ngày 19/3/2019 của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, mặt khác thời gian cho thuê đã hết hạn vào 30/6/2018.

UBND tỉnh Quảng Trị giao Sở TN&MT tổ chức thu hồi đất để bàn giao cho UBND xã A Bung quản lý, sử dụng; Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh thực hiện việc chỉnh lý hồ sơ địa chính theo quy định; UBND huyện Đakrông chỉ đạo UBND xã A Bung quản lý đất thu hồi để đưa vào sử dụng đất có hiệu quả theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất…

UBND tỉnh Quảng Trị yêu cầu Công ty CP phát triển khoáng sản 4 có trách nhiệm trả lại đất cho nhà nước, xác định mốc ranh giới khu đất tại thực địa; thực hiện công tác hoàn thổ, phục hồi môi trường để Sở TN&MT tổ chức thu hồi đất tại thực địa để bàn giao cho địa phương quản lý.

Hoàn thành thủ tục đóng cửa mỏ theo đúng quy định; thanh toán các khoản nợ nghĩa vụ tài chính (tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và tiền ký quỹ môi trường) theo quy định.

Hệ thống nhà xưởng được xây dựng phục vụ việc chế biến tại mỏ vàng

Theo lãnh đạo UBND xã A Bung, trong lúc người dân thiếu đất, thì diện tích đất rất lớn giao cho Công ty CP phát triển khoáng sản 4 lại bỏ hoang. Đặc biệt, công ty này rời đi mà không chịu hoàn thổ, nên nhiều người muốn vào đó để khai thác trộm vàng, chính quyền phải thường xuyên kiểm tra.

Doanh nghiệp “chây ì” nộp thuế

Theo phòng Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế Cục thuế tỉnh Quảng Trị, đến thời điểm ngày 31/1/2020, Công ty CP phát triển khoáng sản 4 còn nợ hơn 5,6 tỉ đồng tiền thuế, trong đó tiền cấp quyền khai thác khoáng sản gần 3,9 tỉ đồng, tiền chậm nộp hơn 1,7 tỉ đồng.

Cục Thuế tỉnh Quảng Trị đã phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện nhiều biện pháp đôn đốc thu số tiền nói trên, nhưng hiện vẫn chưa có kết quả.

Tại kết luận thanh tra số 2282/KL-TTCP của Thanh tra Chính phủ về quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã chỉ rõ các bất cập trong việc quản lý đất đai, cho thuê đất tại địa phương.

Trong đó, kết luận Thanh tra Chính phủ nêu, dù thời hạn khai thác đã hết (6/2018), nhưng Công ty chưa làm thủ tục đóng cửa mỏ, chưa nộp tiền ký quỹ môi trường 1,586 tỷ đồng và tiền cấp quyền khai thác 5,977 tỷ đồng, vi phạm khoản 2, điều 55 Luật khoáng sản năm 2010; Công ty chưa có quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất, vi phạm điều 36 Luật đất đai 2003.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị thu hồi số tiền thuê đất từ Công ty CP phát triển khoáng sản 4; kiến nghị làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm các cá nhân, tập thể trong việc cho Công ty CP phát triển khoáng sản 4 thuê 16,13 ha đất tại dự án khai thác và chế biến mỏ vàng tại A Pey A (xã A Bung, huyện Đakrông) không đúng với mục tiêu dự án được phê duyệt.

Giao Bộ TN&MT kiểm tra, rà soát, trước mắt đề nghị tạm dừng việc xem xét gia hạn Giấy phép số 1272/GP-BTNMT ngày 20/6/2011 cho phép Công ty CP phát triển khoáng sản 4 khai thác và chế biến mỏ vàng tại A Bung, huyện Đakrông khi Công ty chưa hoàn thành các nghĩa vụ tài chính, đóng cửa mỏ; chấm dứt việc cấp giấy phép thăm dò khai thác khoáng sản vào rừng phòng hộ, quy hoạch rừng phòng hộ, rừng đặc dụng theo Điều 28 Luật Khoáng sản năm 2010.

Đăng Đức