Với hơn một nửa tổng số doanh nghiệp được các công ty chứng khoán theo dõi có tăng trưởng lợi nhuận vượt dự báo, có vẻ như thị trường đang nằm trong vùng quá bán

Thị trường đang trong vùng quá bán?

Ông Anirban cũng lưu ý, tháng 11 thường là tháng “phục hồi” của thị trường Mỹ và những biến động trên thị trường chứng khoán Việt Nam cũng ngày càng tương đồng với thị trường Mỹ.

Từ kết quả kinh doanh quý III, vị chuyên gia đánh giá, nền kinh tế Việt Nam vẫn đang trong guồng quay tăng trưởng. Với 788 doanh nghiệp đã công bố kết quả kinh doanh thì mức tăng trưởng doanh thu trung bình của các doanh nghiệp là 17,2% và tăng trưởng LNST trung bình lên tới 24,4%.

Trong số 72 doanh nghiệp có số liệu dự báo trên Bloomberg thì 29/63 (chiếm 46%) tổng số doanh nghiệp có tăng trưởng doanh thu vượt dự báo tính từ đầu năm (loại trừ nhóm ngân hàng) và 37/72 (51%) tổng số doanh nghiệp có tăng trưởng lợi nhuận vượt dự báo trong 9 tháng tính từ đầu năm.

Tăng trưởng doanh thu mạnh mẽ và biên lợi nhuận cải thiện trên toàn thị trường cho thấy tổng cầu nền kinh tế vẫn còn tích cực và mang lại cho các doanh nghiệp quyền kiểm soát giá bán, giúp biên lợi nhuận nới rộng ngay cả khi giá một số loại hàng hóa như dầu và thép đều đã tăng mạnh trong năm qua.

Với hơn một nửa tổng số doanh nghiệp được các công ty chứng khoán theo dõi có tăng trưởng lợi nhuận vượt dự báo, có vẻ như thị trường đang nằm trong vùng quá bán. Tuy nhiên với rủi ro còn treo lơ lửng về triển vọng kinh tế toàn cầu và định giá của thị trường cổ phiếu, ông Anirban cho rằng nhà đầu tư nên tận dụng mọi cơ hội khi thị trường tạm phục hồi để tái cơ cấu danh mục.

Nguyên nhân là gì?

Một số nguyên nhân được chuyên gia Anirban chỉ ra đó là: Trong khi chúng ta vẫn đang chăm chú theo dõi lạm phát của Việt Nam thì lạm phát của Mỹ có thể là yếu tố sẽ tác động lớn hơn đến định giá của thị trường Việt Nam. Fed đang nắm quyền lực lớn đối với TTCK toàn cầu.

Theo ông, việc Fed giảm tốc độ nâng lãi suất là điều khó xảy ra. Điều này có nghĩa là sự điều chỉnh của thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn còn chưa kết thúc. Với quan điểm của chuyên gia VNDirect, đợt giảm điểm trong tháng 10 chỉ là một phần trong nhiều đợt sóng điều chỉnh của thị trường trong những tháng tới và cả sang năm 2019. Nhìn chung, sẽ không có biến động quá lớn nhưng đủ để nhà đầu tư phải dè chừng.

Ngoài ra, so sánh lợi suất của thị trường Việt Nam với lợi suất trái phiếu cho thấy phần bù rủi ro vốn (được xác định bởi mức chênh lệch giữa tỷ suất lợi nhuận và lợi suất trái phiếu hoặc lãi tiền gửi ngân hàng) đã thu hẹp về quanh mức 1,5 điểm %, tùy thuộc vào cách tính toán. Bên cạnh đó, tỷ suất cổ tức không đủ hấp dẫn để bù đắp cho điều này. Và việc phần bù rủi ro vốn cũng như tỷ suất cổ tức sụt giảm đã diễn ra trong giai đoạn thị trường biến động mạnh nhất.

Việc chuyển hướng sang nhóm cổ phiếu phòng thủ là lựa chọn tất yếu trong bối cảnh thị trường đầy biến động. Nhưng thị trường Việt Nam là một trường hợp đặc biệt mà ranh giới giữa nhóm cổ phiếu “phòng thủ” và “mang tính chu kỳ” không rõ ràng.

Một ví dụ điển hình là diễn biến ngược chiều của nhóm cổ phiếu bất động sản và xây dựng/vật liệu xây dựng trong năm nay, trong khi đây vốn là nhóm ngành biến động cùng chiều. Trong khi bất động sản là một trong những ngành tăng trưởng tốt nhất năm nay thì cổ phiếu ngành xây dựng lại sụt giảm mạnh và gần như đứng cuối bảng xếp hạng.

Vì vậy, đại diện VNDirect cho rằng phương pháp “bottoms-up” để sàng lọc nhóm cổ phiếu phòng thủ sẽ phù hợp hơn trong bối cảnh thị trường Việt Nam.

Ngoài ra, điều đáng chú ý về phương pháp tính điểm này là mặc dù tỷ suất cổ tức trên toàn thị trường khá thấp và đang giảm xuống nhưng vẫn có một số cổ phiếu trả cổ tức hấp dẫn. Trong khi 45,6% tổng số cổ phiếu niêm yết không chi trả cổ tức thì có đến 489 cổ phiếu có tỷ suất cổ tức trên 7% và 303 cổ phiếu có tỷ suất cổ tức trên 10%.

Tất nhiên, “điểm số phòng thủ” ở trên không nói lên tất cả vì chưa tính đến rủi ro về quản trị cũng như triển vọng lợi nhuận hay tính ổn định của cổ tức. Nhưng đây vẫn có thể là căn cứ hữu ích để nghiên cứu doanh nghiệp sâu hơn và hãy lựa chọn những cổ phiếu phòng thủ cho việc tái cơ cấu danh mục sắp tới của bạn.

Mai Chi